28.06.2018 Views

ud#48 (25663)

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

73-33-42, 8-951-195-37-65<br />

УЖРАДЪЁС<br />

№ 48 (<strong>25663</strong>) 7<br />

2018-тӥ ар 28-тӥ инвожо<br />

«ВОРШУД»<br />

Эктыса куэм кесэг<br />

Туспуктӥз Наталья ДМИТРИЕВА<br />

«Воршудэ» люкаськизы финугор<br />

ӵыжы-выжыос.<br />

Туспуктӥз Елена БАЙКОВА<br />

Вуныны кутскем куиськонэз калык<br />

пӧлы вӧлмытон.<br />

Мария ЕМЕЛЬЯНОВА<br />

Фин-угор калыкъёслэн<br />

«Воршуд» фестивальзы<br />

туэ 8-тӥзэ<br />

ортчиз. 23-тӥ инвожое<br />

Ижысь Киров<br />

нимо паркын соин<br />

ӵош эшшо 2 проект<br />

усьтӥськиз: эктонъя<br />

калыккуспо «Выж» лагерь<br />

но Россиысь куиськонъя<br />

школа.<br />

Фин-угор парад<br />

Ӵукнаысен паркын куараос<br />

кыдёке чузъяськизы<br />

ни. Пыронын ик куноосты<br />

арганэн но шулдыр<br />

кырӟанъёсын пумитазы<br />

Удмуртиысь коллективъёс.<br />

Пыдлогес мыныса, люкен-люкен<br />

сылӥсь адямиосты<br />

адӟыны луэ вал: таосыз<br />

концерт азьын эктонъёссэс,<br />

кырӟанъёссэс тодазы ваё.<br />

Парке огшоры калгыны<br />

яке спортэн вырыны вуэмъёс<br />

абдраса ик учко: «Мар та<br />

таӵе?» Кӧня ке улыса, телефон<br />

дуре кисыязы пыро - сокем<br />

аспӧртэмлыко калык<br />

дӥсен пӧрмытскем адямиосын<br />

туспуктэм лэсьтытэк<br />

уз луы.<br />

Таяз аре фестивале<br />

оглом 25 коллектив пыриськиз.<br />

Ижкар пумитаз<br />

Удмуртиысь, Марий Элысь,<br />

Комиысь, Пермьысь, Кировысь,<br />

Самараысь финугор<br />

ансамбльёсты. Асьсэ<br />

флагъёсынызы зэмос парадын<br />

кадь ортчизы соос<br />

калык азьтӥ. Паймытӥз<br />

дӥськутъёссылэн узыр<br />

луэмзы - туж чебересь<br />

адӟисько. Таӵе пӧсь куазен<br />

нылкышноос жаль ик<br />

потӥзы: вылазы куэм дэремъёс,<br />

азькышетъёс дӥсямын,<br />

йыръёсазы кышетъёс<br />

керттэмын. Чуваш кышномуртъёслэн<br />

воксё хушпуос,<br />

коньдонэн чебермам<br />

йыре пононъёс дӥсямын<br />

вал. Таосыз секытэсь на.<br />

100-лэсь трос эктӥсьёс<br />

бергазы калык крезьгуръя,<br />

бордазы учкисьёслэсь синъёссэс<br />

бурмытыса. Коллективъёс<br />

люкаськем калыкез<br />

шудонъёс, эктонъёс пыр<br />

культураенызы тодматӥзы.<br />

Праздник мед пӧрмоз шуыса,<br />

ӧвӧл кулэ вылэм нокыӵе<br />

салют, жонгетэменыз пеле<br />

пырись крезьгур. Эктонъёс<br />

ик бурдъято!<br />

Черсонысен -<br />

куиськонозь<br />

Ужрадлы аспӧртэм шӧм<br />

пыӵатӥзы Киров нимо паркын<br />

сылӥсь 20 куиськон станокъёс.<br />

Озьы Россиысь куиськисьёслэн<br />

«Кросна» школазы<br />

усьтӥськиз. Та нуналэ<br />

куиськисьлэсь ужзэ<br />

котькудӥз ас вылаз мертаны<br />

быгатӥз. Татчы Великий<br />

Новгородысь но Нижний<br />

Новгородысь, Москваысь,<br />

Кировысь, Челябинскысь,<br />

Тюменьысь но мукет<br />

городъёсысь текстилья<br />

но куиськонъя дизайнеръёс<br />

пыриськизы. 40-лэсь ятыр<br />

люкаськизы! Соос калыкез<br />

пӧртэм куиськон амалъёсын<br />

тодматӥзы. Кылсярысь,<br />

адӟыны луиз, кызьы куиське<br />

выж лёгет, пестрядь яке<br />

ажурной басма. Вань ужлэсь<br />

радлыксэ бӧрсьысь бӧрсе<br />

валэктӥзы: черсонысен кутскыса,<br />

станокез дасятозь.<br />

Эшшо огез станок сылӥз<br />

сцена вӧзын. Отын эшъяськон<br />

кускерттон куиськиз.<br />

Вань мылкыд карисьёслэн<br />

тыршеменызы, со «Воршуд»<br />

фестивальлэн емышез луиз.<br />

Сомында кибашлыос люкаськемын<br />

бере, уг луы вал<br />

соослэсь ужъёссэс адӟытэк<br />

кошкыны. Пӧртэм буёло<br />

куэм кесэгъёсын адӟытон<br />

паймытӥз. Макем трос дыр<br />

но чидан кулэ та быдӟа ужез<br />

лэсьтыны!<br />

Выжен герӟазы<br />

Фестивальысь адӟыны<br />

луиз кунгож сьӧрысь вуэм<br />

егит фин-угоръёсты но.<br />

Эстониысь «Каякас» коллектив<br />

но Румыниысь мадьяръёслэн<br />

«Сазлабу» ансамбльзы<br />

эктонъя калыккуспо<br />

«Выж» лагерьлы луыса<br />

Удмуртие вуизы. Та лагерь<br />

15 ар ӵоже пӧртэм кунъёсын<br />

радъяськылӥз. Туэ, Президентлэн<br />

грантъёсъя фондэзлэн<br />

конкурсаз вормыса,<br />

«Выж» лагерез Удмуртиын<br />

ортчытон борды басьтӥськиз<br />

Кузебай Герд нимо гимназиысь<br />

калык эктонъя «Чебеляй»<br />

студилэн кивалтӥсез<br />

Наталья Чиркова. Солэн верамезъя,<br />

кыӵе ке кунэ вуыса,<br />

ульчаостӥ ортчыса, уг луы валаны<br />

калыклэсь сямзэ, ӵапак<br />

эктонъёс пыр шӧдӥське солэн<br />

манерыз, улон кужымез.<br />

«Воршуд» фестивальлэн<br />

усьтӥськоназ эктӥсь егитъёсты<br />

учкисьёс, юн чабыса,<br />

пумитазы. Калыкез соос<br />

выж сямен огазеязы. Калык<br />

дӥськутъя валалод, кытын<br />

удмурт, эстон, пор яке коми.<br />

Соос ог-огзэс, кемалась тодмо<br />

эшъёс сямен, пумитазы.<br />

Бадӟым котыртэмын, киоссэс<br />

кутыса, бергазы. Пӧлазы<br />

эктонъёсты учкыны лыктэм<br />

калыкез но кутӥзы, угось таосызлэн<br />

тэк сылэмзы ӧз ни<br />

луы.<br />

Мадьяр но эстон эктонъёсын<br />

Шаркан, Пичи Пурга,<br />

Балезино, Яр, Глазов ёросъёсын,<br />

Воткинск, Сарапул каръёсын<br />

улӥсьёс но тодматскыны<br />

быгатӥзы. «Выж» лагере<br />

лыктэмъёс отчы концертэн<br />

вуылӥзы, эктонъёсъя мастерклассъёс<br />

ортчытӥзы.<br />

ВОРМЫ АСТЭ АЧИД<br />

Улон сётӥське... улыны<br />

Ангелина СНИГИРЁВА<br />

Ижын, наркотикъёсын<br />

нюръяськон нуналлы<br />

сӥзьыса, ортчиз<br />

«Улыны вакыт»<br />

акция. Сое радъяз «За<br />

здоровое поколение»<br />

огазеяськон, Югдурез<br />

утёнъя министерство,<br />

Ижысь егитъёсын<br />

ужанъя управление.<br />

Ижысь Серафим Саровский<br />

собор азьын уно калык<br />

люкаськиз - тужгес трос<br />

егитъёс. Ӵапак соос понна<br />

Егитъёслэн нуналзы азьын<br />

та акция радъямын вал.<br />

Угось быдэ вуымтэ адями котыре<br />

урод сямъёс ӝоггес лякисько.<br />

- Акция «Улыны вакыт»<br />

шуыса юнме уг нимаськы,<br />

та дунне вылэ ваньмыз улыны<br />

вордӥськемын, нокыӵе<br />

урод сямъёс адямилэсь улонзэ<br />

куспетӥ медаз каре. Ужрадэ<br />

ӧтимы школа бордысь лагерьёсы<br />

ветлӥсь, секыт югдуре<br />

сюрем, начар улӥсь семьяосысь<br />

12-14 аресъем пиналъёсты.<br />

Та арлыдын нылпиослэн<br />

мылкыдзы дурыныз<br />

пӧзе, ваньзэ эскеремзы, уката<br />

ик лэзьымтэзэ, потэ, - вераз<br />

МВД-ысь наркотикъёсын<br />

нюръяськонъя ёзэтлэн<br />

кивалтӥсезлэн воштӥсез Татьяна<br />

Романова.<br />

Егитъёсты уродэзлэсь<br />

алӥзы соос кадь ик егит<br />

муртъёс. Школаосын, техникумъёсын<br />

дышетскисьёс<br />

таза улон, алама сямъёслэсь<br />

куштӥськон сярысь<br />

чуръёс лыдӟизы, кырӟанъёс<br />

быдэстӥзы. Гитара но микрофон<br />

киязы кутӥзы Удмуртиысь<br />

реабилитационной центрын<br />

йӧнатӥськись 2 егитъёс.<br />

Ульяна ассэ вокалын<br />

эскере, нош солэсь азьвыл,<br />

5 толэзь ӵоже, наркотикъёс<br />

пӧлы выйыса улэм, али<br />

йӧнатӥське. Табере улонысьтым<br />

янгышъёссэ адӟисько,<br />

выль сямен улэме потэ, вераз<br />

нылаш.<br />

Собор вӧзын сюсьтылъёс<br />

ӝуатэмын. Борддор вылэ<br />

гожтэмын усыкмытӥсь суретъёслэсь<br />

бырем егитъёслэн<br />

нимъёссы. Ӧжыт ӧвӧл<br />

17-18 аресъем но солэсь но<br />

еж нылпиослэн нимъёссы.<br />

Удмуртиысь сяна, Екатеринбургысь,<br />

Пермьысь, Татарстанысь<br />

адямиос гожъямын.<br />

- Та адямиос милям тодмоосмы<br />

яке тодмоосмылэн<br />

тодмооссы вал. Татчы лыктэмъёс<br />

мед адӟозы, кытчы<br />

вуттэ наркотик, - вераз «За<br />

здоровое поколение» огазеяськонлэн<br />

азьветлӥсез Светлана<br />

Дерюшева.<br />

Та огазеяськонэ пыриськись<br />

нылкышноос ваньзы<br />

куке но секыт адӟонэн пумиськизы<br />

- кинлэн ке нылпиез<br />

наркотикъёсын кушласькиз,<br />

кинлэн ке - быриз<br />

но. Табере кышномуртъёс<br />

сыӵе ик сюлэмшуге вуэм<br />

анайёслы, секыт югдуре шедем<br />

муртъёслы юрттӥсько.<br />

Кылбуръёсты, кырӟанъёсты<br />

кылзэмзы бере егитъёс<br />

квест ортчизы, отын чузъяськизы<br />

наркотикъёсты<br />

алон, тазалыко улон борды<br />

кыстӥськон сярысь юанъёс.<br />

Ужрад азинскиз ӝытлань<br />

но - Киров нимо паркын<br />

Ижысь нылпи но мукет<br />

коллективъёс концерт<br />

возьматӥзы. Татын ик ВИЧлы<br />

дунтэк эскериськыны<br />

луиз. Эскеронэз радъяз<br />

СПИД-эз но паласькись<br />

висёнъёсты алонъя элькун<br />

центр. Озьы ик вань мылкыд<br />

карисьёс скандинав<br />

амалъя ветлыны дышетскизы.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!