17.07.2018 Views

Medikal Teknik Temmuz

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Article<br />

Yağışlı bölgeler guatra neden oluyor<br />

Genelde Karadeniz bölgesinde Guatra hastalığına daha sık yakalanıldığını söyleyen<br />

uzmanlar, yağışı bol olan yerlerde iyot yetersizliği görüldüğünü söylüyorlar:<br />

Diyetisyen Ayşe Korkmaz;<br />

içinde bulunduğumuz İyot<br />

Yetersizliği Hastalıklarının<br />

Önlenmesi Haftası’nda iyot<br />

eksikliğinin vücudumuza etkileri ile<br />

ilgili şu bilgileri verdi:<br />

İyot, insan vücudunda çok az miktarda<br />

bulunan normal büyüme ve<br />

gelişme için önemli olan eser bir<br />

elementtir. İnsan vücudunda 15-20<br />

mg iyot bulunur.<br />

İyot, vücuda; besinler, su ve deniz<br />

ürünleri tüketimi ile alınmaktadır.<br />

Ayrıca beyin ve sinir sisteminin<br />

normal büyümesi ve gelişmesi ile<br />

vücut ısısı ve enerjisinin devamı<br />

için gerekli olan tiroit hormonlarından<br />

olan T4 ve T3 yapımında<br />

kullanılmaktadır.<br />

Okyanus ve denizler en önemli iyot<br />

kaynaklarıdır. İyodun yüzde 90’ı<br />

gıdalardan, yüzde 10’u ise içme<br />

sularından sağlanmaktadır. Deniz<br />

suyundaki iyot, yağmur aracılığıyla<br />

toprağa düşer. Bu döngünün yavaş<br />

ve eksik gerçekleşmesi ise bu<br />

toprakta yetişen ürünler ve içme<br />

suyunun düşük miktarlarda iyot<br />

içermesine neden olmaktadır.<br />

YAĞIŞI BOL YERLERDE İYOT<br />

YETERSİZLİĞİ GÖRÜLÜR<br />

Genellikle dağlık bölgeler bu riski<br />

taşımakla birlikte, bu durum tüm<br />

coğrafi bölgelerde gözlenebilmektedir.<br />

Sürekli tekrarlayan seller<br />

ve dağlık bölgelerdeki toprak<br />

erozyonu, toprakta iyot yetersizliğine<br />

neden olmaktadır. Bunun<br />

sonucunda da bu topraklarda<br />

yetişen besinler iyot açısından<br />

yetersiz olmakta ve sadece bu<br />

besinler ile beslenen kişilerde iyot<br />

yetersizliği ortaya çıkmaktadır.<br />

Ülkemizde hemen hemen her 10<br />

kişiden 3’ünde iyot yetersizliği sonucu<br />

oluşan guatr görülmektedir.<br />

İleri derece guatr oranı yaklaşık<br />

her 100 kişide 2 kişidir. Ülkemizde<br />

guatr en yaygın olarak Bolu,<br />

Kastamonu, Malatya, Rize, Ordu,<br />

Zonguldak, Artvin, Kütahya ve<br />

Konya gibi dağlık, bol yağış alan ve<br />

erozyonun yaygın olduğu yörelerde<br />

görülmektedir.<br />

ANNE KARNINDAKİ BEBEĞİ DE<br />

ETKİLER<br />

İyot yetersizliği, dünyada, önlenebilir<br />

zekâ geriliği ve beyin hasarının<br />

en önemli nedenidir. İyot yetersizliği<br />

olan bireyler; zekaca daha<br />

yavaş ve daha az tepkili, daha zor<br />

eğitilebilen, daha güç anlayan ve<br />

işlerinde daha az üretken olan<br />

kişilerdir.<br />

İyot yetersizliği sonucu ortaya<br />

çıkan hastalıklar anne karnında<br />

başlar. Yetersizlik sonucunda<br />

fetusta birçok hasar meydana<br />

gelmektedir. Düşük tehlikesi, ölü<br />

doğumlar, mental gerilik, sağırlık,<br />

dilsizlik, cücelik, psikomotor bozukluklar<br />

görülebilmektedir.<br />

Yenidoğan bebeklerde iyot yetersizliği,<br />

guatr ve troid bezinin az<br />

çalışmasına neden olurken, çocuk<br />

ve gençlerde de; tiroit bezinin az<br />

çalışması, guatr, mental fonksiyonlarda<br />

bozukluk ve büyüme geriliği<br />

gibi sonuçlara neden olmaktadır.<br />

Yetişkinlik dönemindeki iyot<br />

yetersizliğinin en belirgin sonucu<br />

guatr oluşumudur. Bu dönemde de<br />

mental fonksiyonlarda azalmalar<br />

görülebilmektedir.<br />

İYOTLU TUZ KULLANIN<br />

İyotlu tuz kullanımı, iyot yetersizliği<br />

ve iyotla ilişkili hastalıkları önlemenin<br />

en basit ve en kolay yoludur.<br />

Ülkemizde bu amaçla 1994 yılında<br />

kullanılan tuzların içerisine iyot<br />

eklemesi yapılmıştır. İyotlu tuz kullanımı,<br />

iyot eksikliği sonucu gelişen<br />

hastalıkları iyileştirici değil, oluşumunu<br />

önleyicidir.<br />

İyotlu tuz, kayıpları önlemek<br />

amacıyla;<br />

. Koyu renkli kavanozlarda,<br />

. Serin yerde,<br />

. Işık ve güneş temasından uzakta<br />

saklanmalıdır.<br />

. Pişme ile de iyotlanmış tuzun<br />

iyot içeriği azalabileceği için,<br />

yemeklere pişirildikten sonra tuz<br />

eklenmelidir.<br />

32<br />

<strong>Temmuz</strong> 2018

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!