matbaa_teknik_ekim_2018

İstanbul Sanayi Odası 27. Grup Basım Yayın Sanayi Meslek Komitesi Başkanı
Zekeriya Acar, BASEV tarafından gerçekleştirilen toplantıda söz aldığında şöyle
demişti: “Matbaa okullarımızdan mezun olan çocuklarımızın yüzden sekseni
meslek dışına kaçıyor.” Bu tespit Acar’ın bizzat okullar ile ilgili araştırmasının
sonucuydu. Bu konu ile ilgili olarak diğer STK ile birlikte Ekim başında bir de
toplantı gerçekleştireceklerini de yine Acar’ın ifadesiyle öğreniyoruz.
Bu rakam çok büyük. Yani her bir okul yılda ortalama 150 – 200 öğrenci mezun
ediyor ama biz sadece otuz ilâ kırkını sektöre kazandırabiliyoruz. Bunun
elbette sebepleri var. Piyasa koşulları ve dedikoduları, mesleği sevdirmeyi
başaramayan eğitimciler ve benzeri.
Ancak en önemli etken öğrencilerin on birinci sınıftan itibaren matbaalarda
yaptıkları stajlar.
Öğrencilerin önemli bir kısmı bu stajlar vasıtasıyla matbaalardaki çalışma
şartları ile birebir karşı karşıya kalıyorlar. Daha önceki sınıflarda yapılan teknik
geziler fevkalade iyi ve eğitici ve mesleğe teşvik edici olmakla beraber stajda
karşılaşılan durumla hiç örtüşmüyor.
Bunun da en önemli sebebi öğrencilerimizi emanet ettiğimiz usta kalfa ya da
usta öğreticiler.
Şimdi burada klasik ayak işi yaptırılan stajyer sohbetine girmeyeceğim. Ancak
altı çizilmesi gereken bazı önemli noktaları belirtmek eskimiş de olsa bir matbaa
öğretmeni olarak benim adıma da elzem bir mükellefiyet.
Şimdi ki cümleler kendilerine öğrenci emanet edilmiş usta ya da kalfalara ve belki
de maalesef çıraklara:
Staj yapmak demek bir işyerindeki en zor şartlarda terbiye edilmek değildir.
Çıraklıktan ustalığa uzanan yolda yaşadıklarınızı yaşatacağınız günler de değildir.
Kendimden örnek vereyim. Lise üçüncü sınıfta Milsan’da staj yapmıştım.
Sene 1980. Bir gazete baskı tesisi olan Milsan’da baskı öncesi montaj, kalıp ve
nihayetinde web baskı makinesi ile tamamlanan bir staj süresi geçirmiştim.
Şartlar 15 yaşındaki bir çocuk için oldukça ağırdı. Yoruluyordum. Eh biraz
da küçük işler yapıyordum. Astrolon silmekten, merdane yıkamaya, bobin
mili takmaya kadar. Ama üretime dahil olmuştum. Ellerimdeki developer ve
mürekkepleri çıkarmak için her akşam arap sabunu ve gazdan oluşan sıvı ile dolu
kovalara elimi sokmak zorunda kalıyordum ama günün şartlarına göre oradaki
usta dahil herkesin yaşadığı bir zorunluluktu. Yani zorluk vardı ama işin zor
kısımları olarak vardı. Yoksa ayak işi olarak değil.
Yapılan üretimin her bir aşamasında yapılacak ağır işler vardır. Bu işleri
stajyerler de yapmalıdır. Ama stajyerler ortacı olmamalıdır, mesela, Götür getir,
çay söyleyiverci de olmamalıdır. Çünkü onlar orada onuncu sınıfta teorik olarak
gördüklerini ve on bir on iki de görmeye devam ettiklerini, pratikte pekiştirmek
için oradalar. Lütfen stajyerlere tavrınızı buna göre belirleyin. Ailelerinin
el üstünde tuttuğu ve iki sene sonra matbaa açabilir belgesi ya da meslekî
yeterlilik belgesi olarak da kullanabileceği bir diplomayla piyasaya çıkacak
gençler onlar. Daha işin başında alaylı geçmişinin getirdiği kompleksler varsa
-ki çoğu ustanın da olduğunu sanmıyorum, lütfen öğrencilerimiz, stajyerleriniz
üzerinde harekete geçirmeyin. Onlar da bu mesleğin ezilecekleri bir meslek
olduğuna inançla Acar’ın deyimiyle “meslek dışına kaçmasınlar.”
Saygılarımla
Çocuklara
Sahip Çıkın!
8
EKİM | OCTOBER | 2018