Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
yaşam için baskı <strong>2018</strong><br />
Türk Kâğıdı Nasıl Çıkmıştı?” başlıklı yazısında Cevdet<br />
Baysal, o günü şöyle anlatıyor:<br />
“O gün bir Cumartesi idi. Kâğıt fabrikamızın kurucusu<br />
ve ilk müdürü Sayın Mehmet Ali Kağıtçı, bana müjdeyi<br />
birkaç gün önce vermişti. Müjdeyi alır almaz, İstanbul’da<br />
çıkan Cumhuriyet, Son Posta, Vakit, Milliyet, Ankara’da<br />
Hâkimiyet-i Milliye (Ulus) gazetelerine, ‘Kâğıt fabrikası<br />
ilk tecrübe imalatına Nisan’da başlıyor’ diye haber<br />
vermiştim. Anadolu Ajansı da haberi yayınlamıştı.<br />
18 Nisan 1936 Cumartesi günü, ilk Türk kâğıdına saat<br />
15.03’te kavuşmuştuk. Mütevazı bir tören yapılmıştı.<br />
Bu törende o zamanki Kocaeli Valisi Hamit Oskay,<br />
Belediye Başkanı rahmetli Kemal Öz, Ağır Ceza<br />
Mahkemesi Başkanı rahmetli Nail Töre, Mehmed Ali<br />
Kağıtçı, Dr. Heller, Sefa Ülgen ve şehrin ileri gelenleri<br />
bulunmuştu. Herkeste bir heyecan vardı. Kâğıt<br />
hamurları keçelerin üzerinden su halinde geçerken, bu<br />
sulu madde nasıl kâğıt olacak diye merak içindeydi.<br />
Beyaz beyaz, çarşaf çarşaf kâğıtlar bobinlere sarılırken<br />
o buhar dumanının içinde gözlerde sevinç yaşları vardı.<br />
Davetliler Mehmed Ali Kağıtçı’yı tebrik ediyordu. İlk<br />
Türk kâğıdını alıp yüzüne gözüne sürüyor, hatıra olarak<br />
saklıyordu. İlk Türk kâğıdı 70 gramlık mat bir kâğıttı.<br />
Üzerine şöyle yazmıştım: İzmit 18 Nisan 1936 saat 15.03<br />
ilk kâğıdımıza kavuşma hatırası.”<br />
Sözü, yerli kâğıdın yeni kurulan fabrikanın<br />
modern makinelerinden çıktığı o anı anlatmak<br />
üzere, Cumhuriyet tarihinin ilk kâğıt fabrikasının<br />
kurulması için yıllarca mücadele veren, yazılar<br />
yazan, konferanslarda kâğıt sanayiimizin geleceğini<br />
anlatan Mehmet Ali Kağıtçı’ya bırakalım. Mehmet<br />
Ali Kağıtçı’nın kaleme aldığı 1974’te yayınlanan<br />
‘Kâğıtçılığımız’ adlı kitaptan birlikte okuyoruz:<br />
“18 Nisan 1936 Cumartesi günü saat 14.30’da 1 numaralı<br />
kâğıt makinamızdan elde ettiğim ilk kâğıt sahifası,<br />
uğruna yıllarca mücadele ettiğim idealime kavuşmanın<br />
bir belgesi idi. O mutlu andaki sevinçli heyecanımı,<br />
bugün de aynı tazelik ve şiddetle hissetmekteyim.”<br />
Sanırız Cevdet Baysal, saatte yanılmış çünkü Mehmet Ali<br />
Kağıtçı başka yazılarında da saati 14.30 olarak belirtiyor...<br />
Gazetelerde İzmit’te üretilen bu ilk yerli kâğıt<br />
üzerine haberler yayınlanır, köşe yazarları köşelerini<br />
bu müjdeli habere ayırır. Bunlardan biri de Peyami<br />
Safa’dır. 21 Nisan 1936 tarihli Cumhuriyet gazetesinde<br />
yayınlanan ‘Kâğıt’ başlıklı makalesinde şunları yazar<br />
Peyami Safa: “İzmit Kâğıt Fabrikası iki gün evvel yerli<br />
kâğıdı çıkardı. Ekmeksiz yaşaması mümkün olduğu<br />
halde kâğıtsız yaşama imkânı olmayan meslek için,<br />
yani mesleğimiz için 18 Nisan bir kâğıt bayramı<br />
günü sayılmaya değer. Kâğıt bizim her şeyimizdir.<br />
Bütün bilgimizi onunla aldık, gene onunla veriyoruz.<br />
Kâğıdın aziz delaleti olmasaydı ne öğrenebilir ne de<br />
öğretebilirdik; ne haber alabilir ne verebilirdik. Kâğıt<br />
medeniyetin derisidir, İzmit Kâğıt Fabrikası’nda yeni<br />
Türk kültürünün nesci (dokusu) dokunuyor”<br />
Atatürk’ün İzmit Kâğıt Fabrikası’nda üretilen yerli<br />
kâğıtta basılan 19 Mayıs 1936 tarihli Ulus gazetesinin<br />
bayram ekini incelediğinde söylediği şu söz, İzmit<br />
Kâğıt Fabrikası’nın bunca yıllık tarihinin belki de özeti<br />
idi: “Medeniyet hamuru...”<br />
NTV / Feza Kürkçüoğlu/Araştırmacı<br />
Özelleştirme Kararı<br />
Özelleştirme kapsamındaki Türkiye Selüloz ve Kağıt<br />
Fabrikaları A.Ş. (SEKA) ve Türkiye Gübre Sanayi A.Ş.’nin<br />
(TÜGSAŞ) tüzel kişilikleri ÖİB’nın 22.08.2005 tarih,<br />
1225 sayılı kararı ile sona erdirilerek 30.06.2005<br />
tarihi itibariyle düzenlenen devir bilançoları üzerinden<br />
tüm hak ve yükümlülükleri ile birlikte Holdingimiz ile<br />
birleştirilmeleri hakkındaki karar 19.09.2005 tarihli<br />
Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yayınlanmıştır.<br />
Sümer Holding Faaliyet Raporu<br />
Film Platosu, Kâğıt Müzesi<br />
İzmit SEKA Kâğıt Fabrikası'nda ise özelleştirme kolay<br />
olmadı. Fabrikada örgütlü olan Selüloz-İş Sendikası bir<br />
dizi eylem başlattı. Fabrika 2005 yılında kapatıldı. İşçilerin<br />
bir bölümü emekli oldu, bir bölümü Kocaeli Büyükşehir<br />
Belediyesi'nde çalışmaya başladı. SEKA'nın İzmit Körfez'i<br />
kıyısında yer alan 500 dönüm arazisi Balıkesir'de olduğu<br />
gibi yandaşa peşkeş çekilmedi, belediyeye verildi.<br />
Büyükşehir Belediyesi burada büyük bir kent parkı inşa<br />
etti. Eski fabrika binaları ise film platosu, bilim merkezi ve<br />
kâğıt müzesi olarak değerlendirildi.<br />
Sözcü – Uğur ENÇ <strong>2018</strong><br />
1981 yılında Balıkesir’de bir fabrika daha inşa edildi.<br />
Toplam maliyeti 198 milyon dolardı. SEKA kâğıt<br />
fabrikaları 1998 yılında özelleştirme kapsamına alındı<br />
ve anonim şirkete dönüştürüldü. 198 milyon dolara<br />
mal olan Balıkesir fabrikası 2003 yılında Albayraklar’a<br />
satıldı. Üstelik yalnızca 1,1 milyon dolara.<br />
Danıştay bu karara itiraz etti ve bu rakama<br />
özelleştirilemeyeceğini söyledi. Karar tam 5 defa iptal<br />
edildi. Albayraklar ise fabrikayı iade etmedi. 9 yılsonunda<br />
yapılan bir yasal düzenlemeyle karar Bakanlar Kurulu’na<br />
bırakıldı. Bakanlar Kurulu fabrikayı Albayraklar’a verdi.<br />
Kararın ardından fabrikalar kapatıldı. <strong>2018</strong> yılında tekrar<br />
açılacağı söylense de henüz böyle bir şey gerçekleşmedi.<br />
104<br />
EKİM | OCTOBER | <strong>2018</strong>
Change language