qronika+253
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
598 95 96 46<br />
2018 wels, msoflio ekonomik-<br />
uri forumis globaluri konkurentunarianobis reitingSi,<br />
saqarTvelo 67-e adgilzea. maCvenebeli iTvaliswinebs pozi-<br />
cias 137 qveynidan. wlevandeli reitingi saqarTvelosTvis mo-<br />
mgebiani namdvilad ar aRmoCnda _ gasul welTan SedarebiT<br />
Cvenma qveyanam rva safexuriT ukan daixia.<br />
„qronika+~-s ekonomikis eqs-<br />
perti, soso arCvaZe esaubra:<br />
_ 2004 wlis dasawyisisTvis kaliforniis<br />
universitetis erT-erTma<br />
profesorma gadawyvita, iseTi<br />
maCvenebeli SeemuSavebina, romelic<br />
qveyanas absoluturad kompleqsurad<br />
warmoaCenda _ ramdenad<br />
didi potenciali aqvs konkretul<br />
saxelmwifos imisTvis, rom, sxva<br />
qveynebTan SedarebiT, Rirseulad<br />
wardges msoflios winaSe, konkurenciis<br />
TvalsazrisiT. zogs qveyanas,<br />
magaliTad, iafi samuSao Zala<br />
aqvs, zogs sagadasaxado sistema<br />
aqvs kargi, zogs _ mosaxerxebeli<br />
geografiuli mdebareoba, finansur<br />
bazrebTan siaxlove, dabali<br />
sagadasaxado procenti, inflacia<br />
da a. S. man sruliad sazogadoebas<br />
msoflio ekonomikuri forumi SesTavaza,<br />
romelic, daaxloebiT,<br />
113 indikatoris gaTvaliswinebiT<br />
gaingariSa.<br />
_ konkretulad ra indikator-<br />
ebis meSveobiT iTvlian msoflio<br />
ekonomikuri forumis reitings?<br />
_ rogorc aRvniSne, iyeneben 113<br />
indikators: iTvaliswineben saxelmwifo<br />
institutebis xarisxs, ra<br />
mdgomareobaa infrastruqturis<br />
mxriv, makroekonomikur stabilurobas,<br />
jandacvas, ganaTlebas,<br />
Sromis bazars, finansur bazars da<br />
a. S. amis mixedviT TiToeul saxelmwifos<br />
sakuTari Sefaseba eZleva.<br />
informaciis Segrovebis ori<br />
wyaro arsebobs: 1. Ria statistikuri<br />
monacemebi; 2. cnobili kompaniisa<br />
da biznesis warmomadgenlebis<br />
mier gakeTebuli Sefasebebi<br />
kiTxvarebis gamoyenebis meSveobiT.<br />
informacia grovdeba, daaxloebiT,<br />
137 qveynis mixedviT. es SedarebiT<br />
naklebi ricxvia, vidre, magaliTad,<br />
adamianis ganviTarebis<br />
indeqsze rom akeTebs Sefasebis gaeros<br />
gaviTarebis programa _ am<br />
SemTxvevaSi informacia 186 qveynis<br />
mixedviT grovdeba da muSavdeba.<br />
cxadia, Cveni qveynisTvis kargi<br />
mdgomareoba ar aris. faqtobrivad,<br />
Cven gardamavali qveyana varT.<br />
es mxolod xatovani gamonaTqvami<br />
ar aris, es aris Sedegi imisa, rom<br />
Cven mainc, sistemur warmatebebTan<br />
SedarebiT, segmenturi warmatebebi<br />
gvaqvs. magaliTad, davuSvaT,<br />
saqarTveloSi midis mSeneblobebi,<br />
romelic iTvaliswinebs mxolod<br />
baTums da naklebad aris CarTuli<br />
saqarTvelos sxva teritoriebi.<br />
gvaqvs calkeuli warmatebebi sxvadasxva<br />
sferoSi, magram, saerTo<br />
jamSi, sfero ar aris ganviTarebuli.<br />
bolo periodis mixedviT pirvel<br />
adgilze vimyofebiT inflaciis<br />
maCveneblis mixedviT. erovnuli<br />
kompaniebis monawileobis mxriv biznesis<br />
sferoSi, SedarebiT, ukana<br />
poziciebs vikavebT da a. S. bevri<br />
magaliTis moyvanaa SesaZlebeli.<br />
amitom, SegviZlia vTqvaT, rom,<br />
dReisTvis, biznesisa da ekonomikis<br />
TvalsazrisiT, arastabiluri qveyana<br />
varT. stabilurobis gancda<br />
fizikurad ar gagvaCnia.<br />
Cveni ekonomikis stabilur ganviTarebasa<br />
da mis xarisxze saubrisas<br />
mniSvnelovania, rom yvela is<br />
komponenti, romliTac fasdeba<br />
qveynis mdgaroba da konkurentunarianoba,<br />
misi roli da gavlena<br />
msoflio bazarze, gansazRvruli<br />
iyos<br />
yvela Tanmdevi<br />
komponentis simyariT.<br />
_ ra aris dRes<br />
saqarTveloSi xe-<br />
30<br />
mariam tieliZe<br />
294 69 77; qronikaqronika@gmail.com<br />
lSemSleli an xelSemwyobi faq-<br />
torebi biznesis keTebisTvis?<br />
_ Cveni qveynis erT-erTi maxasiaTebelia<br />
is, rom ucxoeli investorebisTvis<br />
bevrad iolia Cvens<br />
bazarze Semosvla da damkvidreba.<br />
es dasturdeba wlevandeli msoflio<br />
ekonomikuri forumis reitingiTac.<br />
rTuli gaxlavT biznesSi<br />
CarTuloba _ biznesisTvis sabanko<br />
kreditis fasi Cven gacilebiT<br />
Zviri gvijdeba. erT-erTi indikatoria<br />
Semdegi _ ramdenad aRqmadia<br />
ekonomika niWieri adamianebis,<br />
talantebis gamoyenebis mxriv. aqac<br />
Zalze ukana poziciebs vikavebT.<br />
msoflio ekonomikaSi warmatebas<br />
aRwevs is sfero da is biznesi, sadac<br />
kreatiuloba Rirseulad fasdeba.<br />
am mxriv Cven sakmaod mokrZalebuli<br />
mdgomareoba gvaqvs. marTalia,<br />
wina wlebTan SedarebiT, uma-<br />
Rlesi ganaTlebis donis mxriv,<br />
Cveni qveynis mdgomareoba odnav<br />
gaumjobesda, magram dawyebiTi ganaTlebis<br />
sferos rac Seexeba, aq<br />
Zalian movikoWlebT da dabal doneze<br />
vimyofebiT.<br />
SromiT bazarTan dakavSirebiT,<br />
piriqiT, wina wlebTan SedarebiT<br />
ukan wavediT. weRan vaxsene, rom<br />
niWieri adamianebis mozidvis TvalsazrisiT<br />
115-e adgilze vimyofebiT<br />
am 137 qveyanaSi. ratom midian<br />
saqarTvelodan yvelaze niWieri,<br />
ambiciuri, ganaTlebuli pirovnebebi?<br />
is adamianebi, romlebsac namdvilad<br />
surT warmatebis miRweva<br />
da sakuTari unarebis Sesabamisi<br />
garemo? imitom, rom saqarTvelo-<br />
Si maT sakuTari Tavis realizebis<br />
saSualeba naklebad aqvT. sxvagan<br />
soso arCvaZe<br />
rva nabijiT<br />
ukan msoflio<br />
ekonomikaSi<br />
`adamiani raRac saqmianobas rom iwyebs, is<br />
informirebuli da gafrTxilebuli unda iyos,<br />
ra riskebTan aris dakavSirebuli misi momavali<br />
saqmianoba, aqvs Tu ara amas perspeqtiva da ra<br />
Tanmdevi nabijebi SeiZleba mohyves nebismier<br />
process. SesaZloa, man dakargos kidec is<br />
Tavdapirveli kapitali, rac hqonda. am drosac<br />
saxelmwifom unda izrunos? saxelmwifom unda<br />
izrunos SezRuduli SesaZleblobebis mqone<br />
pirebsa da garkveuli kategoriebis bavSvebze,<br />
romlebic moklebulebi arian mzrunvelobas.<br />
danarCen SemTxvevaSi adamianebma Tavad unda<br />
agon pasuxi sakuTar moqmedebebze~<br />
meti SesaZlebloba aqvT. qveyanam<br />
maqsimaluri SesaZlebloba unda<br />
misces axalgazrdebs, rom xeli<br />
Seuwyos, Tundac, biznesisa da ekonomikis<br />
ganviTarebas.<br />
_ am sferoSi ramdenad spe-<br />
cializebuli kadrebi hyavs dRes<br />
Cvens qveyanas?<br />
_ CamorCenil qveyanaTa Soris<br />
saqarTvelos erT-erTi bolo pozicia<br />
ukavia teqnikuri ganaTlebis<br />
TvalsazrisiT. sabWoTa period-<br />
Si studentTa raodenoba teqnikur<br />
saswavleblebsa da umaRles saswavleblebSi,<br />
TiTqmis, Tanabari iyo.<br />
dRes ki Cven vamzadebT, daaxloebiT,<br />
oTxjer met umaRlesi ganaTlebis<br />
mqone adamianebs teqnikuri<br />
ganaTlebis msurvelTan SedarebiT.<br />
arada, qveyanas teqnikuri<br />
unarebis mqone adamianebi sWirdeba.<br />
samagierod, bevri gvyavs iseTi,<br />
vinc daamTavra iuridiuli fakulteti,<br />
ekonomikuri fakulteti, biznesis<br />
administrireba da<br />
sxv. aq ukve xarisxis<br />
sakiTxi dgeba bazris<br />
moTxovnas-<br />
Tan Sesabamisoba-<br />
Si. naklebad ikvleven<br />
bazrs da<br />
potenciuri<br />
damsaqmeblebis<br />
gamokiTxva ar mimdinareobs. ukve<br />
gvian aRmoCndeba xolme, rom konkretuli<br />
mimarTulebis specializebuli<br />
kadrebi saWiro aRar aris.<br />
saxelmwifos mier gaweuli xarjebi<br />
da konkretuli ojaxebis mier<br />
gaweuli xarjebi ki ukve did raodenobas<br />
Seadgens.<br />
ganaTlebis sferoSi sakmaod<br />
didi Tanxebi ideba. amas damatebuli<br />
ojaxebis mier gaweuli saxsrebi<br />
da, faqtobrivad, aseT garemo-<br />
Si Sedegi gacilebiT TvalsaCino<br />
da xarisxiani unda iyos.<br />
_ biznesis dawyeba nulidan _<br />
dRevandel realobaSi ra aris<br />
damwyebisTvis motivacia da ram-<br />
denad realuria misi ambiciebi,<br />
„gamdidrdes” swrafad da marti-<br />
vad?<br />
_ warmatebuli biznesmenoba garkveul<br />
codnas, niWsa da unarebs<br />
moiTxovs. yvelas ar unda hqondes<br />
moTxovna da moTxovnileba, rom<br />
fexi Sedgas biznesis samyaroSi.<br />
qarTvelebs namdvilad hgoniaT,<br />
rom sabazro ekonomika swrafi da<br />
ioli gamdidrebis SesaZleblobas<br />
iZleva. es, ra Tqma unda, ase ar aris.<br />
saWiroa yoveldRiuri, rutinuli,<br />
TandaTanobiTi Sroma. saWiroa<br />
meti codna biznesTan dakavSirebiT.<br />
codna biznesis warmoebis kva-<br />
ldakval mosalodnel riskebTan<br />
dakavSirebiT. sxvaTa Soris, bolo<br />
periodis regulaciebi sabanko<br />
sferoSi, romelic sul male amoqmeddeba,<br />
swored imas iTvaliswinebs,<br />
rom adamianebs gaurTuldebaT<br />
biznessesxis aReba da biznesis<br />
wamowyeba. adamiani raRac saqmianobas<br />
rom iwyebs, is informirebuli<br />
da gafrTxilebuli unda iyos, ra<br />
riskebTan aris dakavSirebuli misi<br />
momavali saqmianoba, aqvs Tu ara<br />
amas perspeqtiva da ra Tanmdevi<br />
nabijebi SeiZleba mohyves nebismier<br />
process. SesaZloa, man dakargos<br />
kidec is Tavdapirveli kapitali,<br />
rac hqonda. am drosac saxelmwifom<br />
unda izrunos? saxelmwifom<br />
unda izrunos SezRuduli<br />
SesaZleblobebis mqone pirebsa da<br />
garkveuli kategoriebis bavSvebze,<br />
romlebic moklebulebi arian<br />
mzrunvelobas. danarCen SemTxveva-<br />
Si adamianebma Tavad unda agon pasuxi<br />
sakuTar moqmedebebze.<br />
_ rogor unda ereodes saxelm-<br />
wifo biznesis keTebis sakiTxSi?<br />
_ am SemTxvevaSi saWiroa zomieri<br />
damokidebuleba. saxelmwifo<br />
unda wevdes garkveuli saxis momsaxurebas<br />
codnisa da informaciis<br />
gacemis TvalsazrisiT. es iqneboda<br />
idealuri SemTxveva. saxelmwifo<br />
struqturebSic arian arakeTilsindisieri<br />
adamianebi, romlebic<br />
borotad sargebloben sakuTari<br />
TanamdebobiT da arakeTilsindisier<br />
biznesgarigebebze midian<br />
sakuTari keTildReobisTvis.<br />
es aris korufcia, rac ara mxolod<br />
Cveni qveynisTvisaa damaxasiaTebeli<br />
_ es aris msoflio movlena.<br />
amocana gaxlavT is, rom nebismieri<br />
Cinovnikis nebismieri qmedeba<br />
iyos gamWvirvale da arsebobdes<br />
sazogadoebrivi kontroli<br />
jer Sida koleqtivis mier da Semdeg<br />
garedan _ sazogadoebis mier,<br />
rom miRebuli gadawyvetilebebi<br />
ar iyos zianis momtani arc erTi<br />
sazogadoebrivi jgufisTvis.<br />
_ biurokratiuli barierebis<br />
arsebobis done rogoria dRevan-<br />
del qarTul biznessamyaroSi?<br />
_ CvenTvis problema aris ara<br />
imdenad samarTlebrivi barierebi,<br />
ramdenadac moxeleTa kompetenturoba.<br />
Cven gacilebiT meti Tanamdeboba<br />
gvaqvs imasTan SedarebiT,<br />
vidre gvyavs Tanamdebobis adekvaturi<br />
da Rirseuli pirebi. faqtobrivad,<br />
dRevandeli realobidan<br />
gamomdinare, arsebuli kadrebi an<br />
Tanamdebobebs „acdenen” an adekvatur<br />
kadrebs barieris moxsnis<br />
nacvlad piriqiT _ uqmnian. saxelmwifoebrivi<br />
cnobierebis matarebeli<br />
Cinovnikebis biurokratiis wili<br />
aSkarad CamorCeba arsebul TanamdebobaTa<br />
raodenobas. amitom,<br />
xSirad, korporaciuli interesebi<br />
ewinaaRmdegeba saxelmwifoebriv<br />
interesebs.<br />
_ dRevandeli realobidan ga-<br />
momdinare, ra aris saWiro imisT-<br />
vis, rom msoflio ekonomikuri<br />
forumis reitingSi saqarTvelom<br />
is pozicia mainc aRidginos, rac<br />
erTi wlis winaT hqonda?<br />
_ garkveuli kriteriumebis<br />
SemTxvevaSi Cven gaumjobesebuli<br />
mdgomareobac gvaqvs _ 12 poziciidan<br />
samis gaTvaliswinebiT winsvlaa,<br />
Tumca, cxadia, saerTo jamSi,<br />
mainc cudi Sedegia. aucilebelia,<br />
rom, TiToeuli indikatoris gaTvaliswinebiT,<br />
meti seriozulobiT<br />
movekidoT, qveynis adgils. samsaxurebrivi<br />
movaleobis Sesrulebis<br />
dros ar unda dagvaviwydes, rom<br />
Cven varT daqiravebuli im sazogadoebis<br />
mier, romelic fuls gvixdis<br />
da Cveni nebismieri qmedeba aucileblad<br />
unda iyos sazogadoebrivi<br />
interesebis Sesabamisi.<br />
30 N32 (253) 16.10-22.10.2018 w.