Matbaa & Teknik Aralık 2018

lazım. Sektörümüz çok zeki insanlardan oluşuyor. Çok
hızlı çözüm üretebiliyorlar. Para kazanıyorlar, büyüyorlar.
Sektörümüz elektronik, fizik, kimya, mekatronik, makine
gibi bütün disiplinler arası bilim alanlarını bir araya
getiriyor. Sektörümüz çok zeki insanlardan oluştuğu
için mesela tutkalda ya da suda bir sorun yaşadığında
bir kimya mühendisinden destek alıyor ve problemini
çözüyor ama çözümünü de kimseye söylemiyor. UV’de bir
problem olursa fizik mühendisi, üretim ağında bir problem
var ise endüstri mühendisi çalıştırabiliyor. Ama kendi
sektörümüzün elemanlarını bugüne kadar yetiştiremedik,
yetiştiremiyoruz. Sektörün paydaşlarının bir araya gelip
gelecek teknolojileri destekleyecek bir eğitim altyapısını
oluşturması gerekiyor. Akademik olarak pencerelerimiz,
vizyonumuz açık değil. Diğer ülkelerde örneğini arıyoruz.
Örneği var olmasına rağmen yine de yapamıyoruz.
Sektörün bu konuda destek verme zamanı geçmek
üzeredir. Sektör, MYO ve dört yıllık okuldan mezun olanları
istihdam edemiyor. Demek ki yeni bir yapı kurulmalı. Şimdi
tüm enerjimi bu yapıya harcıyorum. Sektör ne yapacak.
Bu ihtiyacı dile getirecek. Bütün alanlar bir araya gelerek
basım ve ambalaj sektörlerinin bu ihtiyacını devletin
üst kademelerine bildirmesi gerekiyor. Bu sektörün yeni
baştan dizayn edilmiş disiplinler arası çalışan en az yüzde
kırkı İngilizce olan bir eğitim sistemi oluşturması gerekiyor.
Sektör kendi arasında öyle bir konsey kurmalı ki akademik
çözümleri de akademisyenlerden alıp sistematik bir
yapı kurup eğitim alacakları kişileri de seçmeli. Biz bu
yapının oluşturulması için gerekli toplantıları iki kez iki
rektörümüzle ve dekanlarımızla ve sektör başkanlarımızla
Üniversitede yaptık. Şimdi üçüncü toplantıda sektörün
lider en az iki şirketini gezerek sektörün büyüklüğünü
rektör ve dekanlarımıza yakından göstermeliyiz. Ve
bir sonraki eğitim öğretim yılında bu bölümü açacak
motivasyonda bu konuyu sonlandırmalıyız.”
Mehmet Sönmez, TWAB Danışmanlık Yöneticisi:
Sönmez “Ekonominin dünü, bugünü, yarını” başlıklı
konuşmasında Türkiye ekonomisinin mevcut durumunu
değerlendirirken 2019’a yönelik de beklentiler ışığında
tavsiyelerde bulundu. Akılda kalan en önemli nokta belki de
2019’da ‘fit kalmak’ ve ‘dövizle borçlanmamak’ noktaları oldu:
“Bu dönemde Amerika’da yatırım yapmak çok cazip.
Dolayısıyla global pazarda dolaşan dolar şu aralar
Amerika’da toplanıyor. Trump Amerika’da seviliyor
çünkü ülkesine yatırım yapıyor. ABD’de bir yenilenme
hareketi var. Çok sayıda inşaat yapılıyor. Eskiyen alt
yapılar yenileniyor. Halka daha iyi hizmet sunuluyor. Bu
sebeple yeni Amerika yönetimi ve ekonomik politikaları
ülke içinde kendine destek buluyor. Son ara çözümler
de bunun en önemli işareti. Japonya ve Çin de kendi
paralarını ülkede toplamak için cazip yatırım fırsatları
sunuyor. Bunun anlamı gelişmekte olan ülkelere
yabancı sermayenin bu aralar çekilmesi mümkün
görünmüyor ve bu trend devam edecek. Tüm dünyada
büyüme rakamlarında düşüş var. Ülkeler büyümek
yerine stabil kalmayı tercih ediyorlar. Ülekeler arası
ihracat %3 oranında düşmüş vaziyette. Tayland, Güney
Kore, Rusya, Malezya ve Çin cari fazlası bulunan ülkeler
iken Kolombiya, Arjantin ve Türkiye cari açığı en fazla
olan ülkeler arasında yer alıyor. Türkiye’nin cari açığı55
milyar dolar. Bu GSMH’nın %5’i seviyesinde bir rakam.
2018’de 55 milyar dolar olan cari açağımızın 2019’da 30
– 35 milyar dolara düşmesi bekleniyor. Çünkü özellikle
lüks tüketiminde ithalat azalıyor azalacak. Otomotivde
de bir daralma var. Bundan sonra otomotiv sektörü
ihracat ağırlıklı çalışacaktır.
Türkiye’nin 453 milyar dolar dış borcu var. Bunun 330
milyar doları özel sektörün borcu. Yani devletin dış
borcu çok az. Bu borucun 180 milyar dolarlık kısmı
önümüzdeki 12 ayda ödenecek. 30 milyar dolar da cari
açığımız olacağı göz önünde bulundurulursa 210 milyar
dolara ihtiyacımız var demektir. Yani ihracatımızın
önümüzdeki 12 ay içinde bu rakama denk gelmesi gerekir.
Bizim ihracatımız ise 165 milyar dolar. 27 milyar dolar
da turizm gelirimiz var. Türkiye’de döviz rezervi son
rakamlara göre 85 milyar dolar. Bunun 20 milyar doları
serbest rezerv. Bu rakamlar gösteriyor ki bizim dengede
kalabilmemiz için katma değerli ihracata ihtiyacımız var.
Turist sayısında beklediğimiz rakama ulaştık ancak şimdi
nitelikli daha çok para harcayan turist getirmemiz lazım.
Bununla birlikte kur baskısının da süreceğini göz önünde
bulundurarak tavsiyem dövizle borçlanmamanızdır.
2019’da Türkiye’nin büyüme rakamının %1 – 2 arasında
olmasını bekliyoruz. 2018’de 9 bin 300 dolar olan kişi başı
gelirin ise 2019’da 8 bin 700 dolar olacağını ön görüyoruz.
Bütün bunların ışığında 2019’da fit kalmanızı, dövizle
borçlanmamanızı tavsiye edebilirim.”
94
ARALIK | DECEMBER | 2018