Vladimir Nabokov, Púshkin og þýðingarnar - Skemman

tungumálsins“ virkuðu í reynd, heldur spurðu þeir einnig spurningarinnar af hverju og
létu sér því ekki nægja að lýsa einungis tungumálinu á vísindalegan hátt eins og tíðkast í
lýsandi málvísindum (descriptive linguistics). 151
Pericles Lewis segir í bók sinni, The Cambridge Introduction to modernism: „In
literature too, the early twentieth century witnessed attempts to escape from mimesis:
The Russian futurists invented zaum, a poetic language made entirely up of nonsense
words.“ 152
Þannig var ekki markmið módernískra rithöfunda endilega að endurspegla hinn
ytri raunveruleika heldur að leika sér innan raunveruleika tungumálsins. Orðaleikir og
paródía skiptu miklu máli. Lewis segir samt að lokum:
Literature therefore continued to represent reality, sometimes in distorted forms
or in nightmarish parody, sometimes in comic detail or with multiple layers of
symbolic intention, but usually with some implicit ideal of mimesis underlying
all the literary experiments. 153
Þannig telur Pericles Lewis að rússnesku módernistunum hafi ekki allskostar
tekist að komast hjá því að endurspegla raunveruleikann, hins vegar leika módernískir
rithöfundar sér með ný form skáldsögunnar og framkvæma allskyns tilraunir á
tungumálinu, skáldsagnaforminu og hér má einnig varpa fram þeirri spurningu hvort
tilraunir í módernisma og formi endurspeglist ekki einnig í módernískum þýðingum og
þá m.a. hjá Nabokov.
Ekki er svo víðs fjarri, að bera slíkar bókmenntafræðilegar og þýðingafræðilegar
tilraunir módernismans saman við vísindatilraunir, ekki síst af því að rússneska
formstefnan var afsprengi hins móderníska nútíma og vísindahyggju 19. aldar.
151
Sjá umræðu hjá Sampson, bls. 104.
152
Lewis, bls. 4.
153
Lewis, bls. 4.
43