Vladimir Nabokov, Púshkin og þýðingarnar - Skemman

sem snýst eins og fylgihnöttur í kringum hinn mikla snilling sem er Alexander
Sergeevich Púshkin. Það er einnig athyglisvert að í útvarpsviðtali á BBC 2 þann fjórða
október 1969 195 sagði Nabokov að raunverulegir snillingar eða það sem Rússar kalla
gení væru mjög sjaldgæfir og hann nefnir sérstaklega Shakespeare, Milton, Púshkin og
Tolstoj í þessu sambandi. Í orðum hans felst einnig gagnrýni á engilsaxneskt samfélag
fyrir að nota orðið genius og genial allt of léttúðlega.
Brown bendir að lokum á að nokkur verka Nabokovs eru á formi ljóða og
skýringa þar sem skýringarnar eru umfangsmeiri en ljóðið sjálft. Brown nefnir sem
dæmi Pale Fire. Þar er í miðju verksins kvæði eftir John Shade, og það kvæði er eitt og
sér ekki það gott að það hefði nokkru sinni vakið sérstaka athygli, - það er hins vegar
textinn í kringum kvæðið – texti Kinbotes sem vekur athygli og skapar þá spennu og
jafnvel hrylling sem einkennir bókmenntaverkið Pale Fire. 196 Genette talar um texta
Charles Kinbote í Pale Fire sem skáldaðan fylgitextia (fictional fylgitexti) sem skapar í
raun skáldsöguna Pale Fire. 197
Þýðing Nabokovs á Igorskviðu var einnig þannig að skýringar þýðandans með
ljóðinu voru orðnar umfangsmeiri en ljóðið sjálft. Þannig er ekki hægt að skoða þýðingu
Nabokovs á Jevgeníj Onegin út af fyrir sig án þess að líta á skýringarnar við þýðinguna
eða fylgitextiann sem hinn raunverulega kjarna listaverksins.
Skipting verksins í texta og fylgitextia vísar til þess sem er innan verksins
(textinn) og utan við það (fylgitextiinn) og verkið felur í sér nokkurs konar jaðar eða
mörk (boundary), sem lesandinn er ýmist innan eða utan við. Í þessu formi er fólgin
ákveðin tvíræðni (ambiguity) og Nabokov virðist hafa gert sér vel ljóst hversu
áhrifamiklar skýringar og fylgitextiar geta verið í bókmenntum. Nabokov skrifaði
skáldsöguna Pale Fire strax eftir að hann hafði lokið þýðingunni á Jevgeníj Onegin og
195 http://www.bbc.co.uk/bbcfour/audiointerviews/profilepages/nabokovv1.shtml
196 Sjá Nabokov. Pale Fire. Sjá heimildaskrá.
197 Genette, bls. 341.
64