You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
182 <strong>Slavoljub</strong> <strong>Gacović</strong><br />
Balkanološkog instituta SANU, kao i sa svih katedri romanistike i<br />
rumunistike iz celog sveta. Ali, šta oni predstavljaju za „vlahiste” ili<br />
za vlaške i srpske patriote i domoljupce Republike Srbije? Lingvistika<br />
je decidno ukazala na to da se radi o dva istovetna dijalekta<br />
dakorumunskog dijalekta rumunskog jezika s ove i s one strane<br />
Dunava, kao i o dve istovetne tradicionalne kulture, bez obzira na to<br />
što se govornici i potrošaši te istovetne kulture nalaze danas manjim<br />
delom u Srbiji, a vešim delom u Rumuniji – dakle jezik i kultura ne<br />
poznaju drţavne granice kako to ţele primordijalisti, „vlahisti” i<br />
„vlaholozi” – „(kvazi)istoriţari” i etnolozi/antropolozi koji su u sluţbi<br />
demagogije i liţnog koristoljublja. Kako tradicija i obiţaji tako i drugo<br />
što se navodi pod kulturom, koja je toboţe jedinstvena i neponovljiva<br />
meŤu tzv. Vlasima iz istoţne Srbije, ne podudara se s drţavnim<br />
granicama Republike Srbije, štaviše, nauka, umetnost, religija, tehniţka<br />
dostignuša, moralne i etiţke vrednosti itd. nisu po svojim<br />
svojstvima nacionalno specifiţni, jer sve što sam nabrojao pripada<br />
celokupnom ljudskom rodu koji se ne moţe odvojiti u nacije po<br />
moralnim vrednostima, nauci, tehniţkim dostignušima, umetnosti ili<br />
religiji. Drugim reţima, „vlahisti” i „vlaholozi” neopravdano i<br />
neutemeljeno poistovešuju kulturu s nacijom ili nacionalnom manjinom<br />
u odreŤenim drţavnim granicama, iako je tradicionalna kultura<br />
tzv. Vlaha istoţne Srbije i tzv. Vlaha na juţnom priobalju Dunava u<br />
Bugarskoj ili Rumuna u srpskom Banatu, Rumuniji, Moldaviji i<br />
Pridnjestrovlju istovetna s neznatnim lokalnim (regionalnim) razlikama,<br />
koje je ne ţine posebnom i drugaţijom. Dakle, razgraniţenje na<br />
osnovu kulture neutemeljeno je kod svih gore navedenih rumunskih<br />
entiteta i kvazivlaških entiteta, jer se oni meŤusobno ne razlikuju po<br />
kulturi. 458<br />
IzmeŤu navednih (rumunskih) entiteta i (vlaških) kvazientiteta<br />
ne postoje ţak ni religijske razlike jer su svi velikom vešinom pravoslavne<br />
veroispovesti. Ukoliko religiju treba gledati kao deo kulture,<br />
onda su kulturne razlike meŤu navedenim entitetima i kvazientitetima<br />
zaista neznatne za razliku od onih koje postoje u Nemaţkoj izmeŤu<br />
katolika i protestanata, pa svejedno i katolici i protestanti u Nemaţkoj<br />
pripadaju jedinstvenoj nemaţkoj naciji, a i jezik je, bez obzira na<br />
458 Snjeţana Kordiš, Jezik i nacionalizam, 170, 234-239.
Change language