20.03.2024 Views

Wojsko i Technika 3/2024 (nr 102) short

by ZBiAM

by ZBiAM

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Siły zbrojne<br />

Robert Czulda<br />

W obliczu nieudanej próby ocieplenia<br />

relacji z Chińską Republiką Ludową,<br />

by w ten sposób zneutralizować<br />

powtarzające się incydenty na spornych<br />

terenach, Republika Filipin w ostatnim<br />

czasie zdecydowała się na jednoznaczne<br />

zbliżenie do Stanów Zjednoczonych.<br />

Oznacza to powrót do polityki, którą<br />

rząd w Manili porzucił kilka lat temu.<br />

Filipiny odnawiają sojusz wojskowy<br />

ze Stanami Zjednoczonymi<br />

Fotografie w artykule: Departament Obrony<br />

Narodowej Republiki Filipin, Marnarka Wojenna<br />

Republiki Filipin, Straż Wybrzeża Republiki Filipin,<br />

US Marine Corps, Departament Obrony Związku<br />

Australijskiego, Biuro Prasowe Prezydenta Stanów<br />

Zjednoczonych, Hyundai Heavy Industries.<br />

Okres, w którym położona w Azji Południowo-Wschodniej<br />

Republika Filipin trzymała<br />

Amerykanów na dystans już się zakończył.<br />

W maju 2023 r. w Białym Domu gościł filipiński prezydent<br />

Ferdinand Romualdez Marcos Junior, co<br />

jest wydarzeniem w pewnym sensie przełomowym,<br />

bowiem była to pierwsza taka wizyta od dekady<br />

(poprzednio był tam Benigno Aquino III<br />

w 2012 r.). Bardzo wymownym elementem delegacji<br />

Marcosa w Stanach Zjednoczonych było nietypowe<br />

spotkanie – z sekretarzem obrony Lloydem<br />

Austinem w Pentagonie.<br />

Obydwa państwa zacieśniają współpracę wojskową,<br />

która w ostatnich latach ograniczona została<br />

do minimum (realizowano ją w ramach działań<br />

kontrterrorystycznych o kryptonimie „Pacific Eagle-<br />

-Philippines” – Amerykanie wspierali Filipińczyków<br />

dostawami broni i wyposażenia, dostępem do danych<br />

wywiadowczych). W duchu odnowionej<br />

współpracy w kwietniu 2023 r. zorganizowano największe<br />

wspólne ćwiczenia w historii. Manewry<br />

„Balikatan” zaangażowały ponad 17 000 żołnierzy<br />

(z czego 12 200 amerykańskich). W tym samym<br />

czasie amerykańskie i filipińskie wojska w połączonym<br />

ataku artyleryjskim, lotniczym i rakietowym<br />

zatopiły wycofaną ze służby filipińską korwetę BRP<br />

Fregata BRP Jose Rizal (FF-150) to jeden z dwóch najnowocześniejszych i najsilniejszych okrętów Marynarki<br />

Wojennej Republiki Filipin. Na drugim planie amerykański okręt klasy LCS – USS Gabrielle Giffords (LCS 10).<br />

Pangasinan (typ Miguel Malvar, eksamerykański<br />

okręt patrolowy USS PCE 891 typu PCE 842, wcielony<br />

w czerwcu 1944 r.). Do wydarzenia doszło tuż<br />

przy wybrzeżu miasta San Antonio w północno-<br />

-zachodniej prowincji Zambales na wyspie Luzon.<br />

Słowa, jeszcze niedawno niemożliwe do wypowiedzenia<br />

przez obydwu przywódców, są jednoznaczne.<br />

O ile prezydent Joe Biden potwierdził<br />

„żelazne przywiązanie do obrony Filipin” (państwa<br />

łączy sojusz obronny z 1951 r.), gotowość pomocy<br />

na obszarze Morza Południowochińskiego (gdzie<br />

Filipiny i inne państwa regionu mają nierozwiązane<br />

spory z Chinami – Pekin rości sobie prawa do<br />

85,7% powierzchni akwenu) i wsparcie modernizacji<br />

technicznej filipińskich sił zbrojnych, to Ferdinand<br />

Marcos Jr. stwierdził, że Filipiny nie mają ważniejszego<br />

partnera i sojusznika niż Stany<br />

Zjednoczone. Dla porównania, poprzednik Marcosa<br />

– prezydent Rodrigo Duterte nazwał prezydenta<br />

Baracka Obamę „łajdakiem” i zarzekał się, że nigdy<br />

nie odwiedzi Stanów Zjednoczonych (choć<br />

Od incydentu z ubiegłego roku, kiedy to chiński okręt straży przybrzeżnej oślepiał laserem jednostkę<br />

filipińską, Manila podpisała porozumienia o współpracy z 18 partnerami, w tym z Indiami, Unią Europejską<br />

i Wielką Brytanią.<br />

ostatecznie został zaproszony przez prezydenta<br />

Donalda Trumpa w 2017 r., do wizyty nie doszło).<br />

To dla Amerykanów ważna deklaracja, bowiem<br />

Filipiny – w latach 1898–1946 ich kolonia – to niezwykle<br />

istotny partner. To właśnie w tym państwie<br />

w czasie zimnej wojny dysponowali oni największymi<br />

– poza kontynentalnymi Stanami Zjednoczonymi<br />

– bazami wojskowymi. Jedną z nich była<br />

baza sił powietrznych Clark, a drugą baza marynarki<br />

wojennej Subic Bay. Obydwie zostały, ku rozczarowaniu<br />

Amerykanów, zamknięte na początku<br />

lat 90., kiedy to parlament w Manili – pod naciskiem<br />

społecznym – wypowiedział Amerykanom<br />

prawo do ich wykorzystywania.<br />

❚ Nieudane zbliżenie<br />

Obecny zwrot Filipin w stronę Stanów Zjednoczonych<br />

wynika z dwóch zasadniczych powodów.<br />

Pierwszym jest objęcie urzędu przez nowego<br />

prezydenta. Drugi to Chińska Republika<br />

Ludowa i jej ekspansjonistyczna polityka w regionie.<br />

Marcos stanął na czele Filipin w czerwcu<br />

2022 r. To syn byłego dyktatora Ferdinanda Marcosa<br />

(w latach 1965–1986). Obecny prezydent<br />

zastąpił rządzącego w latach 2016–2022 kontrowersyjnego<br />

Rodriga Duterte, który próbował<br />

zbliżyć się do ChRL, jednocześnie ochładzając<br />

polityczne i wojskowe relacje ze Stanami Zjednoczonymi.<br />

Podczas jednej ze swoich pierwszych<br />

zagranicznych podróży – do Pekinu –<br />

stwierdził otwarcie, że „pora pożegnać się<br />

z Waszyngtonem”. Chiny stały się „dobrym przyjacielem”,<br />

a Filipiny zapowiadały bliską współpracę<br />

z Pekinem. W 2020 r. ogłosił jednostronne wycofanie<br />

się z porozumienia o stacjonowaniu sił<br />

(VFA, Visiting Forces Agreement). Miała to być zemsta<br />

za amerykańską odmowę wydania wizy jednemu<br />

z filipińskich senatorów (ostatecznie Duterte<br />

anulował VFA, ale szybko cofnął swoją decyzję).<br />

58 <strong>Wojsko</strong> i <strong>Technika</strong> • Marzec <strong>2024</strong><br />

www.zbiam.pl

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!