Wojsko i Technika 3/2024 (nr 102) short
by ZBiAM
by ZBiAM
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Siły zbrojne<br />
Robert Czulda<br />
W obliczu nieudanej próby ocieplenia<br />
relacji z Chińską Republiką Ludową,<br />
by w ten sposób zneutralizować<br />
powtarzające się incydenty na spornych<br />
terenach, Republika Filipin w ostatnim<br />
czasie zdecydowała się na jednoznaczne<br />
zbliżenie do Stanów Zjednoczonych.<br />
Oznacza to powrót do polityki, którą<br />
rząd w Manili porzucił kilka lat temu.<br />
Filipiny odnawiają sojusz wojskowy<br />
ze Stanami Zjednoczonymi<br />
Fotografie w artykule: Departament Obrony<br />
Narodowej Republiki Filipin, Marnarka Wojenna<br />
Republiki Filipin, Straż Wybrzeża Republiki Filipin,<br />
US Marine Corps, Departament Obrony Związku<br />
Australijskiego, Biuro Prasowe Prezydenta Stanów<br />
Zjednoczonych, Hyundai Heavy Industries.<br />
Okres, w którym położona w Azji Południowo-Wschodniej<br />
Republika Filipin trzymała<br />
Amerykanów na dystans już się zakończył.<br />
W maju 2023 r. w Białym Domu gościł filipiński prezydent<br />
Ferdinand Romualdez Marcos Junior, co<br />
jest wydarzeniem w pewnym sensie przełomowym,<br />
bowiem była to pierwsza taka wizyta od dekady<br />
(poprzednio był tam Benigno Aquino III<br />
w 2012 r.). Bardzo wymownym elementem delegacji<br />
Marcosa w Stanach Zjednoczonych było nietypowe<br />
spotkanie – z sekretarzem obrony Lloydem<br />
Austinem w Pentagonie.<br />
Obydwa państwa zacieśniają współpracę wojskową,<br />
która w ostatnich latach ograniczona została<br />
do minimum (realizowano ją w ramach działań<br />
kontrterrorystycznych o kryptonimie „Pacific Eagle-<br />
-Philippines” – Amerykanie wspierali Filipińczyków<br />
dostawami broni i wyposażenia, dostępem do danych<br />
wywiadowczych). W duchu odnowionej<br />
współpracy w kwietniu 2023 r. zorganizowano największe<br />
wspólne ćwiczenia w historii. Manewry<br />
„Balikatan” zaangażowały ponad 17 000 żołnierzy<br />
(z czego 12 200 amerykańskich). W tym samym<br />
czasie amerykańskie i filipińskie wojska w połączonym<br />
ataku artyleryjskim, lotniczym i rakietowym<br />
zatopiły wycofaną ze służby filipińską korwetę BRP<br />
Fregata BRP Jose Rizal (FF-150) to jeden z dwóch najnowocześniejszych i najsilniejszych okrętów Marynarki<br />
Wojennej Republiki Filipin. Na drugim planie amerykański okręt klasy LCS – USS Gabrielle Giffords (LCS 10).<br />
Pangasinan (typ Miguel Malvar, eksamerykański<br />
okręt patrolowy USS PCE 891 typu PCE 842, wcielony<br />
w czerwcu 1944 r.). Do wydarzenia doszło tuż<br />
przy wybrzeżu miasta San Antonio w północno-<br />
-zachodniej prowincji Zambales na wyspie Luzon.<br />
Słowa, jeszcze niedawno niemożliwe do wypowiedzenia<br />
przez obydwu przywódców, są jednoznaczne.<br />
O ile prezydent Joe Biden potwierdził<br />
„żelazne przywiązanie do obrony Filipin” (państwa<br />
łączy sojusz obronny z 1951 r.), gotowość pomocy<br />
na obszarze Morza Południowochińskiego (gdzie<br />
Filipiny i inne państwa regionu mają nierozwiązane<br />
spory z Chinami – Pekin rości sobie prawa do<br />
85,7% powierzchni akwenu) i wsparcie modernizacji<br />
technicznej filipińskich sił zbrojnych, to Ferdinand<br />
Marcos Jr. stwierdził, że Filipiny nie mają ważniejszego<br />
partnera i sojusznika niż Stany<br />
Zjednoczone. Dla porównania, poprzednik Marcosa<br />
– prezydent Rodrigo Duterte nazwał prezydenta<br />
Baracka Obamę „łajdakiem” i zarzekał się, że nigdy<br />
nie odwiedzi Stanów Zjednoczonych (choć<br />
Od incydentu z ubiegłego roku, kiedy to chiński okręt straży przybrzeżnej oślepiał laserem jednostkę<br />
filipińską, Manila podpisała porozumienia o współpracy z 18 partnerami, w tym z Indiami, Unią Europejską<br />
i Wielką Brytanią.<br />
ostatecznie został zaproszony przez prezydenta<br />
Donalda Trumpa w 2017 r., do wizyty nie doszło).<br />
To dla Amerykanów ważna deklaracja, bowiem<br />
Filipiny – w latach 1898–1946 ich kolonia – to niezwykle<br />
istotny partner. To właśnie w tym państwie<br />
w czasie zimnej wojny dysponowali oni największymi<br />
– poza kontynentalnymi Stanami Zjednoczonymi<br />
– bazami wojskowymi. Jedną z nich była<br />
baza sił powietrznych Clark, a drugą baza marynarki<br />
wojennej Subic Bay. Obydwie zostały, ku rozczarowaniu<br />
Amerykanów, zamknięte na początku<br />
lat 90., kiedy to parlament w Manili – pod naciskiem<br />
społecznym – wypowiedział Amerykanom<br />
prawo do ich wykorzystywania.<br />
❚ Nieudane zbliżenie<br />
Obecny zwrot Filipin w stronę Stanów Zjednoczonych<br />
wynika z dwóch zasadniczych powodów.<br />
Pierwszym jest objęcie urzędu przez nowego<br />
prezydenta. Drugi to Chińska Republika<br />
Ludowa i jej ekspansjonistyczna polityka w regionie.<br />
Marcos stanął na czele Filipin w czerwcu<br />
2022 r. To syn byłego dyktatora Ferdinanda Marcosa<br />
(w latach 1965–1986). Obecny prezydent<br />
zastąpił rządzącego w latach 2016–2022 kontrowersyjnego<br />
Rodriga Duterte, który próbował<br />
zbliżyć się do ChRL, jednocześnie ochładzając<br />
polityczne i wojskowe relacje ze Stanami Zjednoczonymi.<br />
Podczas jednej ze swoich pierwszych<br />
zagranicznych podróży – do Pekinu –<br />
stwierdził otwarcie, że „pora pożegnać się<br />
z Waszyngtonem”. Chiny stały się „dobrym przyjacielem”,<br />
a Filipiny zapowiadały bliską współpracę<br />
z Pekinem. W 2020 r. ogłosił jednostronne wycofanie<br />
się z porozumienia o stacjonowaniu sił<br />
(VFA, Visiting Forces Agreement). Miała to być zemsta<br />
za amerykańską odmowę wydania wizy jednemu<br />
z filipińskich senatorów (ostatecznie Duterte<br />
anulował VFA, ale szybko cofnął swoją decyzję).<br />
58 <strong>Wojsko</strong> i <strong>Technika</strong> • Marzec <strong>2024</strong><br />
www.zbiam.pl