Die Kunst des Zweifelns und Glaubens

liber primus, cap. 11, fol. 71 b
Cap. 11
Sed hic existunt tria..., quorum unum est quod in sacris literis
insunt quaedam, quae absurda et dei maiestatem parum decentia
esse videantur. Cuiusmodi est, quod de Mose narratur,
intrasse eum in cavum saxi et a deo fuisse manu coopertum
atque ita demum praeteriisse deum et a Mose a tergo, non a
fronte fuisse visum. Item quod praecepit deus Israelitis, ut sibi
bestias immolarent carnemque torrerent, ut eius nidor ad illius
nares suavis perveniret, quasi ipse nidore carnis pasceretur.
Idem dico de tabernaculo, templo, vestibus et ceremoniis, quae
deus sic praecepit, quasi is humano more delectaretur et, ut
paucis absolvam, de omnibus, in quibus inesse videtur aliquid
absurditatis.
Alterum est, quod videntur alicubi sacrae literae ipsae secum
pugnare, tum in historiis tum in sententiis.
Ex quo deinde nascitur tertium, quod earum interpretes ipsi
quoque tum verbis tum scriptis ita non solum diversa, verum
etiam saepe pugnantia docent et tamen omnia sacrarum literarum
authoritate tuentur, ut saepe quid sequendum sit dubitent
homines nec mali nec imperiti.
Ad quorum primum sic respondeo. Fieri videmus tum natura
tum arte quaedam, quae si per se consideres, foeda ineptaque
videbuntur. Eorundem finem si perpendas, iudicabis et optime
fieri et sapientissime, nisi eris et naturae et arti inimicissimus.
Nam primum ipsa natura quomodo gignit et alit hominem?
Concipitur homo in utero foeminae inter stercoris et lotii conceptacula
collocato. Ibi alitur augescitque spacio circiter novem
mensium sanguine menstruo, hoc est re haud scio an omnium,
quae sunt, sub omni coelo immundissima, nasciturum deinde
antecedit liquor quidam haud sane mundissimus, in quo foetus
ipse in utero mersus iacuit.
61