ปีที่ 5 ฉบับที่ 3 กรกฎาคม-กันยายน 2552 - สำนักงานนโยบายและแผน ...

เป็นเวลานานนับล้านปีที่ปลาหมึกได้ถือกําเนิดและอาศัยดํารงชีวิต
อยู่ในสิ่งแวดล้อมในทะเลบนโลกใบนี้ ปลาหมึกในยุคโบราณอาจมีรูปร่าง
หน้าตาที่แตกต่างจากปลาหมึกที่พบเห็นในปัจจุบันค่อนข้างมากเนื่องจาก
สภาพแวดล้อมและการดํารงชีวิตที่แตกต่างจากปัจจุบัน เช่น เปลือกที่หนา
และหนัก หนวดที่มีจํานวนมาก ลักษณะเปลือกของปลาหมึกในยุคโบราณ
จัดว่ามีความสําคัญอย่างยิ่งเนื่องจากศัตรูหรือผู้ล่าในยุคนั้นมีขนาดใหญ่
และดุร้าย ปลาหมึกใช้เปลือกห่อหุ้มร่างกายเพื่อป้องกันศัตรู เมื่อปลาหมึก
มีวิวัฒนาการสูงขึ ้นทางด้านระบบประสาท และการเรียนรู ้เพื ่อการปรับตัว
เปลือกที่หนาและหนักจึงมีความจําเป็นน้อยลง วิวัฒนาการอย่างหนึ่ง
ที่เห็นเด่นชัด คือ ระบบประสาท โดยเฉพาะระบบประสาทที่เกี่ยวกับ
การมองเห็น อย่างไรก็ตามนักวิทยาศาสตร์พบว่ามีปลาหมึกชนิดหนึ่งที่ยังคง
มีเปลือก และรูปร่างที่มีลักษณะที่คล้ายคลึงกับบรรพบุรุษ (Living fossil)
หลงเหลืออยู่ในปัจจุบันเพียงชนิดเดียว คือ หอยงวงช้าง (Chambered
nautilus)
few documents are available as compared to the number
of cephalopods taken from the sea. However, in order to
understand this animal better, more details are provided for our
readers as follows:
For more than a million years, cephalopods have
been born and lived in the seas of the world. Prehistoric
cephalopods may have had quite different appearances
from modern cephalopods because of different environmental
conditions, such as having thick and heavy shells with
many tentacles. The shells of ancestors may have acted
as shields against large enemies or vicious predators. When
cephalopods evolved a nervous system and adapted
themselves to the surroundings, thick and heavy shells then
became obsolete. Another obvious sign of evolution is in
the nervous system, especially in terms of the advanced
eyes. Scientists have found that only one type of living fossil
remains alive in the present time, namely the Chambered
Nautilus.
ภาพที่ 2 หอยงวงช้าง
Figure 2 Chambered nautilus
ภาพที่ 3 ปลาหมึกยุคโบราณ
Figure 3 Ancestors of the modern cephalopods, Belemnite
39
Thailand’s Nature and Environment Journal