ekonomija

energijaDr Sne`ana Dragi}evi}, vanredni profesorUniverzitet u Kragujevcu, Tehnički fakultet ČačakDr Miroslav Lambi}, redovni profesorUniverzitet u Novom Sadu, Tehnički fakultet “Mihailo Pupin” ZrenjaninUDC:627.329Energetski efikasnokorišćenje masivnogaktivnog solarnog zida zagrejanje prostorai akumulaciju energije1. UvodSistemi solarnog grejanja prostorabaziraju se na korišćenju masivnihsolarnih zidova, koji mogu biti pasivnii aktivni. Oba koncepta podrazumevajukorišćenje zidova koji su prekrivenisa transparentnim pokrivkama, čijaozračena površina ima dobre apsorpcionekarakteristike a masa zidaznačajnu toplotno-akumulacionusposobnost. Konstruktivno i koncepcijskipasivni i aktivni solarni zidovi serazlikuju. Masivni aktivni solarni zidpodrazumeva konstrukciju prikazanuna slici 1, kod koje je izveden središnikanal unutar zida. Ovakva konstrukcijaomogućava brži i intenzivniji prenostoplote iz prijemnog prostora, u komese javljaju znatni gubici toplote, usredišni deo zida. Središni kanalskideo zida može biti izveden bez i saispunom materijala. Cirkulacija zagrejanogvazduha iz prijemnog u središnikanalski prostor može biti prirodnaili prinudna, koja zahteva ugradnjuventilatora u donji otvor zida. Sistemisolarnog grejanja koji se baziraju naupotrebi solarnih zidova moraju predvidetigradnju zastora radi sprečavanjatoplotnog preopterećenja prostorijekoja se greje.Prednosti aktivnog solarnog zida uodnosu na klasičan Trombov zid su:brže akumulisanje toplote u delu zidakoji je bliži unutrašnjoj površini zida,otpor toplotnim gubicima od grejaneprostorije i unutrašnjih slojevamasivnog zida ka spoljnoj okolini jeveći, akumulacija toplote u vremegrejanja prostorije je racionalnija iomogućeno je bolje upravljanje korisnomtoplotnom energijom.Kod razmatranog modela zidaregulišući zatvarač omogućava istovremenostrujanje zagrejanog vazduhaRezimeZbog sve veće aktuelizacije korišćenja masivnih solarnih zidova za potrebe grejanjaprostora sprovedena su istraživanja sa ciljem utvrđivanja uticaja relevantnihparametara na energetsku efi kasnost sistema grejanja pomoću masivnogsolarnog zida. U radu su prikazani rezultati ispitivanja stacionarnog modelaaktivnog masivnog solarnog zida koji je izveden sa središnim kanalskim prostoromi otvorima za strujanje vazduha, a služi za istovremeno grejanje prostorai akumulaciju energije u unutrašnjim slojevima zida. Na osnovu sprovedenetermodinamičke analize defi nisan je matematički model analiziranog sistema kojiobuhvata osnovne uticajne veličine u stacionarnim uslovima rada. Analiziran jeuticaj globalnog sunčevog zračenja, temperature i brzine strujanja vazduha naulazu u prijemni kanal zida na koefi cijent korisnog dejstva razmatranog sistemagrejanja.Ključne reči: solarni zid, grejanje prostora, akumulacija energije, energetskaefikasnost.Energy efficient use of the massive wall of active solar spaceheating and energy accumulationDue to the increasing use of actualization of massive solar walls for space heatingwere carried out research aimed at determining the infl uence of relevantparameters on the energy effi ciency of a heating system with the massive solarwall. The paper presents the results of stationary model of active massive solarwall, which is derived from the central channel space and openings for air fl ow,and is used for both space heating and energy accumulation in the inner layersof the wall. Based on thermodynamic analysis carried out is defi ned mathematicalmodel of the analyzed system, which includes basic infl uence the size of thestationary conditions. Analyzed the impact of global solar radiation, temperatureand air velocity at the entrance to the entrance wall on the effective heat transfercoeffi cients of analyzed heating system.Key words: Solar walls, air heating, energy acumulation, energy efficiency.iz prijemnog ka središnom kanaluzida i grejanoj prostoriji. Njegovimkorišćenjem ostvaruje se grejanjeprostorije uz istovremenu akumulacijutoplote u unutrašnjim slojevima zida.Zid je izveden bez ispune središnogkanalskog prostora i izložen je dejstvusunčevog zračenja. Radi intezivnijegprocesa prenosa toplotne energijeiz prijemnog prostora ka prostoriji iunutrašnjim slojevima zida ventilatorje uključen.[067]2. Matemati~ki modelaktivnog solarnog zidaKada je razmatrani model aktivnogsolarnog zida izložen dejstvu sunčevogzračenja zagrejani vazduh iz prijemnogkanala struji ka središnomkanalu zida i ka grejanoj prostoriji. Uzavisnosti od položaja koji zauzimaregulišući zatvarač u gornjem otvoruzida protok zagrejanog vazduha izprijemnog kanala se deli na dva dela.