Vox Hieronymi

vox hieronymi
www.usgvox.nl
redactie@usgvox.nl
NiNa
- NieuweNatuurkunde| 17
Niet makkelijker, wel completer
In 2007 is een pilot begonnen op HAVO en VWO met NiNa
(NieuweNatuurkunde). Ook het USG doet daaraan mee. Geen
nieuw vak, niet alleen maar een nieuw jasje, maar een nieuwe
benadering van de natuurkunde.
Het USG heeft altijd een bovengemiddelde keuze gezien voor
een bètaprofiel. Er zijn veel leerlingen die de medische kant
op willen. Er worden altijd goede tot heel goede resultaten
voor schoolexamens en eindexamens gehaald. Dat geldt ook
voor de leerlingen die een NT-profiel hebben gekozen. Dat
komt omdat we de laatste vijf jaar een behoorlijk stuk extra
natuurkunde hebben gedaan. Dat is het Project Moderne Natuurkunde
(PMN), waarin ook aandacht besteedt wordt aan
natuurkunde uit de 20ste en zo mogelijk de 21ste eeuw (bijvoorbeeld
quantumfysica en moderne deeltjestheorie). Dit
jaar loopt het PMN-project ten einde en wordt voor de laatste
keer PMN-examen gedaan.
Met de introductie van de vernieuwde tweede fase (in 2007,
de zoveelste vernieuwing) verdwijnt het onderscheid tussen
natuurkunde 1 en natuurkunde 2. Er is nog maar één vak
natuurkunde. Het gevolg is dat de natuurkunde in elk geval
moeilijker wordt voor de ‘oude’ natuurkunde-1 leerlingen, en
zeker ook voor leerlingen die wiskunde A hebben gekozen.
Vanuit praktijkvoorbeelden
Bij de nieuwe aanpak, NiNa, worden vanuit praktijkvoorbeelden
- zogenaamde contexten - natuurkundige onderwerpen
geïntroduceerd. Daaruit worden natuurkundige concepten
geformuleerd. Die concepten worden gebruikt om het ‘natuurkundebouwwerk’
te maken. De oude benadering maakt
gebruik van een doorgaande theorievorming vanuit bestaande
kennis. Contexten worden (eventueel) later toegevoegd.
In de indeling van de stof vinden we acht domeinen, variërend
van Vaardigheden (wiskundig, reflecterend, onderzoeken,
presenteren, enz.) tot Quantumwereld en Relativiteit.
Ook hedendaagse natuurkunde (was er eerst niet) valt onder
deze domeinen.
3. Natuurkunde als onderdeel van de cultuur: de functie van natuurwetenschap
en techniek in de hedendaagse maatschappij
en de wisselwerking tussen onderzoek en toepassing.
De uitwerking van deze doelstellingen moet er toe leiden
dat het vak natuurkunde door leerlingen wordt gewaardeerd,
door docenten met plezier wordt gegeven, en dat het jongeren
motiveert om te kiezen voor een exacte studie.
Ondanks aanloopproblemen positief
Tot nu toe laat de praktijk zien dat het niet eenvoudig is om
startmateriaal zo te maken dat er eenvoudig en succesvol mee
kan worden gewerkt. Ook wij - als sectie natuurkunde - ondervinden
de nodige problemen, hoewel we over de natuurkunde
die aan bod komt tevreden zijn. De omvang en presentatie
maken een strenge sturing door de docent nodig. Eventueel
extra hulp aan leerlingen met wiskunde A is soms dringend
gewenst. En met de vernieuwde tweede fase is natuurkunde
voor die leerlingen die eerst natuurkunde-1 zouden kiezen
zeker moeilijker worden. Ondanks de aanloopproblemen kijken
we positief naar de toekomst. Er komen heel zinvolle,
actuele, relevante en leuke onderwerpen aan bod. De voorlopige
conclusie is dat natuurkunde dus niet makkelijker wordt,
het wordt wel een completer vak. Natuurkunde is een leuk
vak, al vraagt het van vrijwel alle leerlingen een stevige inzet,
in de les en thuis.
[Nico Bosman]
Wat streeft NiNa na?
Nieuwe natuurkunde heeft drie duidelijke doelstellingen:
1. Natuurkunde als discipline en voorbereiding op vervolgstudies:
de basisprincipes en begrippen van het natuurwetenschappelijk
denken en de natuurwetenschappelijke methode,
inclusief technisch ontwerpen.
2. Natuurkunde als bijdrage aan persoonlijke ontwikkeling:
de opleidingen en beroepen waartoe de N-profielen toegang
geven.