Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
73-33-42, 33 8-951-195-37-65<br />
195 3765<br />
ПИЧИ ПУРГА ПАЛАН<br />
№ 73 (<strong>25688</strong>)<br />
3<br />
2018-тӥ ар 27-тӥ куарусён<br />
КАЛЫКЕН ПУМИСЬКОН<br />
Дас кык ужпум<br />
Валентина ЕМЕЛЬЯНОВА<br />
21-тӥ сентябре ужан<br />
нуналзэ Удмурт Республикалэн<br />
Тӧроез<br />
Александр Бречалов<br />
Пичи Пурга ёросын<br />
ортчытӥз. Нырысь ик<br />
ёрос администрациын<br />
калыкен пумиськылӥз.<br />
Ёрос администрацилэн<br />
залаз тачак калык люкаськиз.<br />
Ужрадэз усьтыса, Александр<br />
Бречалов шуиз: пургаосын<br />
мон кылем арын но<br />
пумиськылӥ ни вал. Гуртоослэн<br />
юанъёссы-куронъёссы<br />
гожтыса кельтэмын, нош<br />
улонын быдэсмизы-а соос, тодомы<br />
ёрос йырлэсь Сергей<br />
Юринлэсь. Сергей Васильевич<br />
та пумиськонлы ӝот-ӝот<br />
дасяськем.<br />
- Быдэстоно вал 12 ужпумез,<br />
со пӧлысь 11-ез йылазпумаз<br />
вуттэмын, - шуиз Сергей<br />
Юрин. - Поргурт (Иж-<br />
Бобья) гуртысен бускель Татарстанэн<br />
граница дорозь<br />
сюрес лэсьтон гинэ ӝыныё<br />
быдэстэмын. Туннэ нуналлы<br />
вань документъёс дась,<br />
Вуж Мӧнья - Поргурт сюрес<br />
пыре Транспортъя но сюрес<br />
хозяйствоя министерстволэн<br />
балансаз, «Гурт сюресъёсыз<br />
азинтон» программа чотын<br />
сое выльдон-тупатъян борды<br />
басьтӥськыны кулэ вуоно<br />
арын.<br />
Быдэстэм ужпумъёс<br />
пӧлын вал сюрес лэсьтон,<br />
гуртэ Интернет кыскон, автобус<br />
дугдылон интыосы<br />
остановкаос пуктон, муниципал<br />
кылдытэтъёсын калыкен<br />
пумиськылонэз радъян<br />
но мукетъёсыз. Кивалтӥсьёс<br />
бадӟым саклык висъязы<br />
Пичи Пурга черкогуртын<br />
улӥсьлы, Быдӟым ожысь ветеранлы<br />
Александра Александровна<br />
Кузнецовалы. Кылем<br />
арын 9-тӥ Мае со вуылӥз<br />
Москвае Вормон парадэ, Удмурт<br />
Республикалэн Тӧроез<br />
дорын приёмын вал, слуховой<br />
аппаратсэ но выльдӥзы.<br />
Одӥгез бадӟым ужпум<br />
- коньдон поттон. Соин ик<br />
ёросысь кивалтӥсьёслы<br />
ӵектэмын вал 2018-тӥ арын<br />
быдэстоно ужрадъёсын но<br />
ёросэн тодматскон вылысь<br />
нимысьтыз туристической<br />
маршрутъёсын календарь<br />
кылдытыны. Уж быдэстэмын.<br />
Туннэ нуналлы туристъёс<br />
понна 7 маршрут чакламын,<br />
нимысьтыз саклык<br />
висъяське спортэз но тазалыко<br />
улонэз азинтонлы.<br />
Туэ 1-тӥ квартал ӵоже Пичи<br />
Пурга ёросэ 6 сюрслэсь трос<br />
адями вуылӥз, 29 экскурсиос<br />
ортчытэмын, 73 сюрс манетлэсь<br />
ятыр коньдон поттэмын.<br />
- Проектъёс чотын грантъёс<br />
утыны луонлыкъёс<br />
кылдо. Та ласянь адӟем кароно<br />
Эгра ёросысь Сэп гуртын<br />
улӥсьёслэсь, - шуэ Александр<br />
Бречалов. - 3 но ӝыны ар куспын<br />
соос федерал бюджетысь<br />
12 миллион манетлэсь<br />
ятыр кыскыны быгатӥзы.<br />
Ужбергатӥсьёс но та гуртэз<br />
синйылтӥзы ни, матысь<br />
дыре пичи гостиница пуктыны<br />
малпало. Туризмез азинтыса,<br />
гуртын кылдо ужан интыос.<br />
Калыклэн сюлмаськытӥсь<br />
юанъёсыз нош люкаськиллям.<br />
Кылсярысь, Улын Юри<br />
муниципал кылдытэтысь<br />
депутат Михаил Головин<br />
шуиз: Шорын Юри гуртын<br />
13 ар ӵоже покчиослы школа<br />
витё. Вуж Мӧнья гуртысь<br />
дышетӥсь Виктор Семёнов<br />
гуртазы асфальт вуэмлы туж<br />
шумпотэм, со вакытэ ик «тэкитсэ»<br />
но ватсаз, уг луы, пе,<br />
вал шат школа автобус ветлон<br />
сюресэз, гуртысь валтӥсь<br />
Советской ульчаез, ӧжытак<br />
ке но тупатъяны.<br />
Баграш-Бигра муниципал<br />
кылдытэтысь депутатлэн,<br />
ёросысь спортъя нылпи<br />
школаын ужась тренерлэн<br />
Василий Трошкинлэн но<br />
сюлмаськытӥсь ужпумъёсыз<br />
трос. Одӥгез герӟаськемын<br />
выль пуктэм спорт базаен.<br />
Туэ ёросын ортчем Гурт шудонъёслы<br />
Пичи Пурга черкогуртэ<br />
выль куас база пуктӥзы,<br />
нош лэсьтӥськон ужъёс йылаз-пумаз<br />
вуттэмын ӧй вал.<br />
Та вакытэ липетысь ву вия,<br />
азьланяз но тазьы ик луиз ке,<br />
выль базаез быдэсак тупатъяно<br />
луоз ни, пе. Нош вуоно<br />
арын толалтэ та ёросын шаерысьтымы<br />
школаын дышетскись<br />
пиналъёслэсь спортъя<br />
фестивальзэс ортчытоно.<br />
Залын пукисьёслэсь<br />
вань юанъёссэс кивалтӥсьёс<br />
сак кылзӥзы но гожтыса<br />
кельтӥзы. Матысь дыре<br />
ваньзэ соосты тыро-пыдо<br />
эскерозы.<br />
ТАЗА УЛОН<br />
Юриос тодӥзы, ма со воркаут<br />
udmurt.ru<br />
Пичи Пурга ёросысь Улын<br />
Юриысь Егоров фермеръёсын<br />
пумиськон.<br />
Воркаут - мугорез урамын кыдатыны<br />
туж ӟеч амал.<br />
Валентина ЕМЕЛЬЯНОВА<br />
Александр Бречалов<br />
Пичи Пурга ёрос администрациын<br />
пумиськон<br />
ортчытэмез<br />
бере Улын Юри гуртэ<br />
вуылӥз на. Та муниципал<br />
кылдытэтэ 3 гурт<br />
пыре, 1 сюрс 677 адями<br />
улэ. Адӟем карымон<br />
тыршо интыысь<br />
кивалтӥсьёссы, ветеранъёслэн<br />
но нылкышноослэн<br />
кенешъёссы.<br />
Калыксы но туж синмаськымон,<br />
ужась.<br />
«Гуртэз азинтон» федерал<br />
программаын Удмуртия<br />
азьветлӥсь интыын вамышъя.<br />
Кылем арын коньдонэн юрттэт<br />
басьтӥз Улын Юри гуртысь<br />
ужбергатӥсь Егоровъёслэн<br />
семьязы но. Соослэн улэмвылэменызы,<br />
ужан амалъёсынызы<br />
тодматскиз Александр<br />
Бречалов. Ольга Ивановна но<br />
Эдуард Петрович 3 пинал будэто.<br />
Та вакытэ соослэн 29 гектар<br />
музъемзы вань, 3 скал вордо.<br />
Йӧллэсь сиён-юонъёс (кузятэм,<br />
сыр, вӧй) доразы лэсьтыса,<br />
Ижевске вузаны нулло.<br />
Гуртоослэсь но йӧлзэс басьто.<br />
Пудо вордон удысэз азинтэм<br />
сяна, малпало узы (виктория)<br />
будэтонэз но эскерыны.<br />
Нош Татьяна Ильинична<br />
но Леонид Ильич Ивановъёс<br />
нянь пыжон удысын 19 ар<br />
тыршо ни. Кемалась ик ӧвӧл<br />
ужан удыссэс паськытатӥзы,<br />
табере, нянь сяна, ческыт пыжиськемъёс<br />
но лэсьто. Туэ<br />
ӝыны ар куспын гуртысь<br />
ужбергатӥсьёс 54,5 тонна сиён<br />
поттӥзы ни. Умой соиз но:<br />
ужан удыссэс паськытатэмен,<br />
гуртоослы выль ужан интыос<br />
кылдӥзы, кылсярысь, доразы<br />
та вие 11 мурт ужа.<br />
Ужась муртъёслы юонэн<br />
йырин ӧвӧл. Муниципал кылдытэт<br />
кылем арын «Сазь черкогурт»<br />
конкурсэ пыриськиз,<br />
нош туэ со шаерысьтымы<br />
«Устоез муниципал кылдытэт»<br />
вожвылъяськонын вормисе<br />
потӥз. Татын бадӟым саклык<br />
висъяло спортэз азинтонлы,<br />
ёросын ортчылӥсь спартакиадаосысь<br />
но ваньмысьтыз сямен<br />
вормонъёсын бертыло.<br />
Ӵапак та нуналэ отын ортчиз<br />
«Спортивное село - здоровая<br />
нация» праздник. Школалэн<br />
спортплощадкаяз, Пичи Пурга<br />
ёросысь сяна, Дэри, Можга,<br />
Кияса ёросъёсысь спортэз<br />
яратӥсьёс люкаськизы. Ваньзы<br />
соос ГТО-лэсь куронъёссэ<br />
быдэстӥзы. Шаерысьтымы<br />
вылӥ кивалтӥсьёс ГТОлэсь<br />
зарни значокъёссэ сётӥзы<br />
спортысь ветеранъёслы но<br />
Уча школаысь пиналъёслы.<br />
Улын Юри гуртын<br />
улӥсьёслы вань кинлэсь адӟем<br />
карыны. Гурт старостазы<br />
Яков Парамонович Петров,<br />
арлыдыз шоры учкытэк, сюлмаськонъёсты<br />
но сэрттыны<br />
юрттэ, ваньмон дыръяз мугорзэ<br />
но кыдатэ, урод сямъёсын<br />
кемалась уг эшъяськы.<br />
- Тани кинлэсь адӟем кароно<br />
туала егитъёслы. Гуртады<br />
таӵе адямиос вань бере,<br />
муниципал кылдытэтты но<br />
таза улон понна сюлмаськисьёс<br />
пӧлысь одӥгез устоез луэ.<br />
Пиналъёс но, шоро-куспо арлыдъем<br />
калык но, арлыдоос<br />
но спортэн мыло-кыдо эшъясько,<br />
соин валче тӥледлы<br />
воркаутэн вырон площадка<br />
кузьмаськомы, - шуиз Александр<br />
Бречалов.<br />
Урамын мугорез кыдатон<br />
площадка «Сазь Россия» федерал<br />
программа чотын быдэстэмын.<br />
Программалэн<br />
кивалтӥсез Султан Хамзиев,<br />
выль площадка усьтыкуз,<br />
пусйиз: ӟеч уж лэсьтонлэн<br />
нырысетӥ вамышез та, азьланяз<br />
воркаутэн вырон интыос<br />
вань ёросъёсы но 5 городъёсы<br />
пуктыны чакламын. Турникъёс<br />
вылын берганы быгатэмзэс<br />
возьматӥзы Удмуртиысь<br />
воркаут-командае пырись<br />
спортсменъёс. Соос интызэс<br />
бушатӥзы гинэ - турникъёсы<br />
нориськизы гуртысь егитъёс.<br />
Александр Бречалов но суй кужымъёссэ<br />
эскериз - 8 пол турникын<br />
ӝутӥськиз.<br />
«Сазь Россия» программа<br />
чотын «Тазалыко урок», «Тазалыко<br />
азбар» но мукет проектъёс<br />
но улонэ пыӵатэмын луозы.<br />
Таза улонлы сӥзем ужрад<br />
йылпумъяськиз резиденциын<br />
котырес ӝӧк сьӧрын кенешонэн.