La recepción del derecho feudal común en Cataluña I(1211-1330).pdf
La recepción del derecho feudal común en Cataluña I(1211-1330).pdf
La recepción del derecho feudal común en Cataluña I(1211-1330).pdf
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
lmperatoris et vocatur X coll. sed pauci sunt qui habeant ita ordinate in libris<br />
suis textus occup<strong>en</strong>t~r»~~.<br />
Si pocos eran <strong>en</strong> 1220 los volum<strong>en</strong>es pawi que cont<strong>en</strong>ían la décima collatio,<br />
<strong>en</strong> el transcurso de las sigui<strong>en</strong>tes décadas se iría g<strong>en</strong>eralizando tal inclusión, al<br />
mismo tiempo que la sistematización se int<strong>en</strong>sifica con el aum<strong>en</strong>to <strong>del</strong> número<br />
de títulos y con la adquisición de la fisonomía que LEHMANN pres<strong>en</strong>ta <strong>en</strong> la<br />
edición crítica de la llamada rec<strong>en</strong>sión vulgata o acursiana, la tercera y última<br />
rec<strong>en</strong>sión que desplazaría a la ardizoniana y que cristalizará definitivam<strong>en</strong>te el<br />
texto de los Libri Feudorum utilizados posteriorm<strong>en</strong>te (a partir de la mitad <strong>del</strong><br />
s. XIII) por los juristas <strong>del</strong> período <strong>del</strong> <strong>derecho</strong> <strong>común</strong>, como texto considerado<br />
con valor oficial que dispone de su correspondi<strong>en</strong>te glosa ordinaria. Pese a lo<br />
anterior, los Libri Feudorum continuarán mant<strong>en</strong>i<strong>en</strong>do <strong>en</strong> su s<strong>en</strong>o repeticiones,<br />
contradicciones y falta de un ord<strong>en</strong> lógico que permita apr<strong>en</strong>der fácilm<strong>en</strong>te la<br />
materia cont<strong>en</strong>ida. En <strong>Cataluña</strong>, como t<strong>en</strong>dremos ocasión de demostrar, tanto<br />
se conocieron y alegaron durante los siglos XIII-XIV manuscritos<br />
correspondi<strong>en</strong>tes a la d<strong>en</strong>ominada rec<strong>en</strong>sión antiqua, que no formó parte <strong>del</strong><br />
Corpus luris Civilis, como manuscritos que cont<strong>en</strong>ían la vulgata (que sí se<br />
incluyó <strong>en</strong> el corpus). Ello demuestra que la difusión <strong>del</strong> <strong>derecho</strong> lombardo-<br />
<strong>feudal</strong> fue paralela al proceso de formación de su redacción definitiva y de ahí<br />
la necesidad de perfilar brevem<strong>en</strong>te, y <strong>en</strong> sus líneas g<strong>en</strong>erales tal proceso, si<br />
queremos plantearnos y resolver el problema de la asimilación por el<br />
ord<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to jurídico catalán <strong>del</strong> <strong>derecho</strong> <strong>feudal</strong> <strong>común</strong>.<br />
1.3. Ámbito temporal <strong>del</strong> pres<strong>en</strong>te trabajo. Su justificación<br />
Esta primera <strong>en</strong>trega de nuestro trabajo se exti<strong>en</strong>de <strong>en</strong> un ámbito cronológico<br />
que se inicia a principios <strong>del</strong> s. XIII, tomando como refer<strong>en</strong>cia temporal el<br />
privilegio de Pedro el Católico de 121 1. En él se prohibe que los t<strong>en</strong><strong>en</strong>tes de<br />
honores, feudos o posesiones de señores eclesiásticos o de ciudadanos de<br />
Barcelona los v<strong>en</strong>dan o ali<strong>en</strong><strong>en</strong> sin especial lic<strong>en</strong>cia ni voluntad de los señores<br />
principales. Con ello se pret<strong>en</strong>de atajar una práctica usual <strong>del</strong> mom<strong>en</strong>to que era<br />
contraria a los Usatges de Barcelona, a lo dipuesto por él anteriorm<strong>en</strong>te <strong>en</strong><br />
Gerona y al <strong>derecho</strong> <strong>común</strong>.<br />
79 ODOFREDUS, «Lectura super Cidice», 1, <strong>en</strong>: Opera Iuridica Rariora, cura et studio<br />
Dominici Maffei, Ennii Cortese, Guidonis Rossi, Bolonia, 1968, fl. 10 vg-l 1 O (reed. fototípica<br />
de: Odofredi iuris utriusque peritissimi dicaearchi, in primam Codicis partem complect<strong>en</strong>tem<br />
I.II.I11.1111.& V, lib. Praelectiones (quae Lecturae appellantur) cum breves, tum utiles: Epitomis,<br />
sive Summariis rerum praecipuarum capitibus pra<strong>en</strong>otatae: m<strong>en</strong>dis. quam maxima fieri potuit,<br />
dilig<strong>en</strong>tia dispunctis, Lugduni, 1552.