23.04.2013 Views

La recepción del derecho feudal común en Cataluña I(1211-1330).pdf

La recepción del derecho feudal común en Cataluña I(1211-1330).pdf

La recepción del derecho feudal común en Cataluña I(1211-1330).pdf

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

el conocer de la causa de apelación, reconoce la jurisdicción de los señores<br />

sobre los habitantes de sus señoríosy5 y establece una jurisdicción especial para<br />

las causas <strong>feudal</strong>es <strong>en</strong>tre el Rey y los nobles, <strong>en</strong> las que los pares de los<br />

litigantes, y no los jueces profesionales regios, serán compet<strong>en</strong>tes para juzgary6.<br />

Exist<strong>en</strong> puntos de contacto <strong>en</strong>tre esta disposición y el famoso Edictum de<br />

B<strong>en</strong>eficiis <strong>del</strong> Emperador Conrado 11 ( 1037), que está <strong>en</strong> la base de la reflexión<br />

sobre el <strong>derecho</strong> <strong>feudal</strong> <strong>común</strong>y7.<br />

Con ello quiero señalar que la práctica jurisprud<strong>en</strong>cia1 será <strong>en</strong> este período<br />

decisiva para compr<strong>en</strong>der el f<strong>en</strong>óm<strong>en</strong>o de la <strong>recepción</strong> <strong>del</strong> <strong>derecho</strong> <strong>feudal</strong><br />

<strong>común</strong>.<br />

A partir de 1328 se iniciará un nuevo período caracterizado por la decidida<br />

reforma administrativa sobre la materia <strong>feudal</strong>, llevada a término por Alfonso<br />

el B<strong>en</strong>igno con ayuda de destacados juristas como serán el mismo Jaume de<br />

Montju'ic o Bertran de Seva, Ramon Vinater, Pere Castlari, etc. Con ello se<br />

precisará más claram<strong>en</strong>te la relación <strong>en</strong>tre los Usatges de Barcelona y el<br />

<strong>derecho</strong> <strong>feudal</strong> <strong>común</strong> al mismo tiempo que se organizará una jurisdicción<br />

regia especial para la materia <strong>feudal</strong>, <strong>en</strong>com<strong>en</strong>dada al Baile G<strong>en</strong>eral de <strong>Cataluña</strong>.<br />

A este período, <strong>en</strong> que la experi<strong>en</strong>cia jurídica está int<strong>en</strong>sam<strong>en</strong>te <strong>en</strong>cauzada por<br />

la actividad profesional de los Consiliatores, se dedicará la segunda <strong>en</strong>trega <strong>del</strong><br />

pres<strong>en</strong>te trabajo.<br />

2. EL DERECHO FEUDAL EN CATALUNA (1200- <strong>1330</strong>)<br />

En este apartado nos proponemos detectar aquellos modos de expresión <strong>del</strong><br />

<strong>derecho</strong> <strong>feudal</strong> catalán que aparec<strong>en</strong> <strong>en</strong> las fu<strong>en</strong>tes con diversas formas o<br />

d<strong>en</strong>ominaciones para descubrir su naturaleza y proced<strong>en</strong>cia como tarea previa a<br />

la de interpretar su significado. Dado que nuestro objetivo es el estudio de la<br />

<strong>recepción</strong> <strong>del</strong> <strong>derecho</strong> <strong>feudal</strong> <strong>común</strong> <strong>en</strong> <strong>Cataluña</strong>, importará distinguir aquellas<br />

formas de expresión <strong>del</strong> <strong>derecho</strong> <strong>feudal</strong> claram<strong>en</strong>te referidas al <strong>derecho</strong> foráneo,<br />

de las que están determinadas por un locativo catalán (<strong>Cataluña</strong>, Barcelona,<br />

Gerona ...) o por un modo de producción claram<strong>en</strong>te vinculado a la tradición<br />

95 Ibidem, 1.1.22.7, p. 144 y 1.1.22.32, pp. 149-150.<br />

96 Ibidem, cap. 49, p. 152.<br />

97 M.G.H., Leg. Sect. IV, 1, p. 89 = (n. 45 Edictum de B<strong>en</strong>eficiis Regni Italici.1037 Mai 28).<br />

En él se configura una jurisdicción señorial especial que la constatamos también reflejada <strong>en</strong> sus<br />

trazos g<strong>en</strong>erales <strong>en</strong> el cap. 49 de las Cortes de Barcelona de 1283 (vide supra n. 89): «...ut nullus<br />

milles episcoporum, abbatum, ... aut marchionum ve1 comitum ve1 omnium, qui b<strong>en</strong>eficium de<br />

nostris publicis bonis aut de ecclesiarum prediis t<strong>en</strong>et ... sine certa et convicta culpa suum b<strong>en</strong>eficium<br />

perdat, nisi secundum constitucionem antecessorum nostrorum et iudicium parium suorum)).

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!