23.04.2013 Views

La recepción del derecho feudal común en Cataluña I(1211-1330).pdf

La recepción del derecho feudal común en Cataluña I(1211-1330).pdf

La recepción del derecho feudal común en Cataluña I(1211-1330).pdf

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

jurisdicción que compete al obispe a lo determinado por el <strong>derecho</strong> canónico,<br />

tal como refiere Jaume de Montjuiclo8. Por ello, no es extraño que se excluya al<br />

Us.97 de las compilaciones <strong>del</strong> <strong>derecho</strong> <strong>feudal</strong> catalán <strong>del</strong> s. XV, ya que éste se<br />

refiere exclusivam<strong>en</strong>te a la transgresión de la paz y tregua como materia <strong>en</strong> la<br />

que es compet<strong>en</strong>te la jurisdicción de los Obispos, y no contempla otros supuestos<br />

específicam<strong>en</strong>te eclesiásticos, como el Us.96.<br />

Además, <strong>en</strong> 1188 hay una alusión concreta a diversos usatges escritos que<br />

id<strong>en</strong>tificamos como probables refer<strong>en</strong>cias al Us. 12 Baiulu~~~ y a los Us. 30 Si<br />

quis contradixerit y Us.42 Potestatem. Estas dos últimas alusiones se dirig<strong>en</strong> a<br />

establecer el vigor e impedir la derogación de los respectivos Usatges por las<br />

disposiciones de la asamblea gerund<strong>en</strong>sellO. Se trata de la obligación de dar la<br />

potestad <strong>del</strong> castillo al señor o la de restituir ésta al vasallo, obligación, la<br />

última, que se habrá de realizar d<strong>en</strong>tro de los 10 días sigui<strong>en</strong>tes a partir de la<br />

<strong>recepción</strong> de la potestad, según ya se había estableció por la Curia de Barcelona<br />

<strong>en</strong> fecha imprecisa, pero anteriror al 23.04.1 160 y según se establecerá<br />

posteriorm<strong>en</strong>te <strong>en</strong> el siglo XIII por las CPA'I1.<br />

En las Cortes de Barbastro de 1192 se m<strong>en</strong>ciona la exist<strong>en</strong>cia de una<br />

redacción escrita de Usatges <strong>en</strong> donde se da testimonio de la labor constitutiva<br />

108 ABL, f.137 v" g1.JM <strong>La</strong>udaverunt al Us.96: «Videtur quod iste usaticus daret<br />

iurisditionem Episcopis circa clericos et eorum iura, et circa treugas, et sacrilegia, et hoc in omni<br />

casu, et indisctincte, sed non facit: Nullam <strong>en</strong>im hab<strong>en</strong>t Episcopi etiam circa predicta iurisditionem,<br />

nisi eam qui alias eis de iure communi canonico competit, et iste usa.hoc solum voluit dicere,<br />

quod episcopi iurisditionem sibi compet<strong>en</strong>tem in praedictis non exerceant per se in camera, sed<br />

in capitulis: ve1 synodiis, quod etiam non observatur nec forte fuit domino comiti domino<br />

temporali ius taliter statud<strong>en</strong>di.~<br />

109 CARAVYC, 1.1.7.7, p. 66 (Cortes de Gerona de 1188): «Item decernimus ne quis<br />

cuiuscumque professionis lic<strong>en</strong>tiam habeat pignorandi aliquem rusticorum ve1 baiulorum<br />

ex contractu domini sui ... exceptis illis baiulis qui militibus sicut scriptum usaticum<br />

comparantur, ... D<br />

110 Cfr. CARAVYC, 1.1.7.15, cap. 15 (Cortes de Gerona de 1188): «Item volumus quod<br />

occasione huius constitutionis in nullo derogetur usatico scripto, scilicet, in dandis potestatibus<br />

castrorum a vasallis dominis suis, sive in restitu<strong>en</strong>dis vassallis ve1 omnibus aliis».<br />

11 1 Cfr. Anscari MUNDO, «Fragm<strong>en</strong>t <strong>del</strong> Libre Jutge, versió catalana antiga <strong>del</strong> Liber<br />

Iudiciorum», <strong>en</strong>: Miscel.lania Aramon i Serra, vol. IV, Barcelona, 1984, p. 180, n. 70 y<br />

Cartulario de «Sant Cugat» <strong>del</strong> Vallés, ed. Mons. José Rius Serrd, vol. 111, Barcelona, 1947, doc.<br />

1.030, p. 198 (1 160, abril 23). Ber<strong>en</strong>guer Reverter <strong>en</strong>trega a Amaldo de Montserrat todo el<br />

«honor» de que era propietario, partiéndose los frutos <strong>en</strong>tre ambos: «...et ego Arnaldus de<br />

Montserrad conv<strong>en</strong>io tibi Ber<strong>en</strong>gario Reverter, ut sim tuus fi<strong>del</strong>is homo sicut de meo meliori<br />

s<strong>en</strong>iore, et donem tibi potestatem supradictorum castellorum infra X die sicut constitutum est in<br />

Barchinon<strong>en</strong>se Curia ... » y CPA, 7: «Finits deu dies, pus que haura reebuda lo S<strong>en</strong>yor francam<strong>en</strong>t<br />

postat, lo S<strong>en</strong>yor deu de antiga, y provada costuma de Cathalunya <strong>en</strong> lo deze die retre lo Castell<br />

al vassall, ... D.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!