La recepción del derecho feudal común en Cataluña I(1211-1330).pdf
La recepción del derecho feudal común en Cataluña I(1211-1330).pdf
La recepción del derecho feudal común en Cataluña I(1211-1330).pdf
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
edacciones de costumbres <strong>feudal</strong>es que estamos examinando, que acaso ya<br />
estarían redactadas <strong>en</strong> sus dos primeros bloques.<br />
Ahora interesa incluir, d<strong>en</strong>tro de estas costumbres de Catalunya, las que dan<br />
cont<strong>en</strong>ido a la pl<strong>en</strong>itud0 potestatis, y así <strong>en</strong> la Costum 39 leemos: «Cor los<br />
homes qui apelats i son per rahó de publica utilitat [a] mayor seyoria, son<br />
escusats de la m<strong>en</strong>or s<strong>en</strong>yoria a seguir, [car és preferida] utilitat publica mes<br />
que privat; e asi son t<strong>en</strong>guts los dits homes a obeir <strong>en</strong> aytal cas al rey et no al<br />
comte)) (de Empuries) «... Cor lo rey [no ha] los homes obligats sinó por.1.<br />
Dret, co és, per dret de g<strong>en</strong>eral jurisdicció ...»'71. En este s<strong>en</strong>tido el tercer grupo<br />
de las Commemoracions de Pere Albert sería añadido con posterioridad a 125 1<br />
con la finalidad de superar el viejo ord<strong>en</strong> de legitimidad <strong>feudal</strong>, mediante la<br />
reinterpretación de sus institutos a la luz de los principios <strong>del</strong> <strong>derecho</strong> <strong>común</strong>,<br />
pero sin vulnerar formalm<strong>en</strong>te la prohibición de alegar las leyes romanas <strong>en</strong> las<br />
causas seculares. De todas formas, y si bi<strong>en</strong> habrá que comprobar esta afirmación<br />
con otros argum<strong>en</strong>tos más concretos y definitivos, cobra s<strong>en</strong>tido la utilización<br />
<strong>en</strong> las CPA de diversas fu<strong>en</strong>tes relativas al <strong>derecho</strong> <strong>feudal</strong>.<br />
<strong>La</strong>s CPA:<br />
a) No citan expresam<strong>en</strong>te a los Usatges de Barcelona, excepto <strong>en</strong> CPA-1,<br />
cap.43.13 que alude al Us. 138 De intestatis. Dicho inciso no se <strong>en</strong>cu<strong>en</strong>tra <strong>en</strong><br />
CPA-cl ni <strong>en</strong> CPA-c2.<br />
b) En la edición de CPA-cl se cita una constitución de Paz y Tregua de las<br />
Cortes de Barcelona de 122817' con la glosa que le acompaña. No se cita<br />
ninguna otra disposición de Cortes.<br />
c) Se cita repetidam<strong>en</strong>te la costumbre: (i) sin calificativos ni determinativos,<br />
<strong>en</strong> CPA 2017' y <strong>en</strong> CPA 32174; (ii) Con calificativos:<br />
1) Antiqua: una vez'75.<br />
2) Antiqua y probada una vez176.<br />
171 USATGES. ed. Rovira, pp. 187-188; CPA-1, p. 418: «...quia ipse Rex non habet dicto~<br />
homines obligatos, nisi unico iure, vi<strong>del</strong>icet iure g<strong>en</strong>eralis iurisdictionis, quam habet in eis, non<br />
iure homagii, ut dictum est».<br />
172 Cfr. 3TYADC. 1, 10, 11, 7, 6.<br />
173 CPA-1, p. 215: c..., et madabit eis quod faciant homagium lali emptori, sicut domino<br />
eorum:qui incontin<strong>en</strong>ti singulatim deb<strong>en</strong>t Pacer, ut consuetum est.».<br />
174 CPA-1, p. 317: «Et ita de consuetudine non t<strong>en</strong>etur iuvare illum, cui secundo fecit<br />
homagium, ... ».<br />
175 CPA-1, p. 183: «Si vero cont<strong>en</strong>tio fuerit de allodio, ve1 ali~i re inter allodianum, ve1<br />
aliam personam i domino castri, allodiarius non t<strong>en</strong>tur fimare directiim in posse domini castri,<br />
nisi de consuetudine antiqua hoc fuerit observatum.».<br />
176 CPA-1, p. 73: «Et finitis decem diebus postquam acceperit dominus liberé potestatem,<br />
dominus debet de antiqua, et approbata consuetudine Cathaloniae in decem diebus reddere<br />
castrum vasallo, si fuerit ab eo requisitus: ... ».