02.11.2014 Views

Fymm IIb luentojen betaversio

Fymm IIb luentojen betaversio

Fymm IIb luentojen betaversio

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

10<br />

Näistä ensimmäinen termi on 0, sillä η(¯x) ≡ 0 reunalla, joten<br />

∫ ( (<br />

J[y + η] − J[y] = d n ∂f<br />

n∑<br />

( ) ))<br />

x η<br />

∂y − ∂ ∂f<br />

∂x i ∂y xi<br />

= 0<br />

Ω<br />

⇐⇒<br />

∂f n∑<br />

∂y −<br />

i=1<br />

i=1<br />

( )<br />

∂ ∂f<br />

∂x i ∂(∂y/∂x i )<br />

Luonnollisesti tulos yleistyy monen funktion funktionaalille. Tällöin Eulerin yhtälöt ovat<br />

∂f<br />

∂y k<br />

−<br />

i=1<br />

kaikilla k = 1, . . . , n, jos<br />

∫<br />

J = J[y 1 , . . . , y k ] =<br />

= 0. (2.13)<br />

n∑<br />

(<br />

)<br />

∂ ∂f<br />

= 0 (2.14)<br />

∂x i ∂(∂y k /∂x i )<br />

Ω<br />

d n xf(y 1 , . . . , y k , . . . , ∂y l<br />

∂x m<br />

, . . . , ¯x),<br />

missä käydään läpi kaikkien funktioiden kaikki osittaisderivaatat.<br />

Esimerkki 2.10 Skalaarikenttä minkowski-avaruudessa.<br />

x 0 = ct, x 1 = x, x 2 = y ja x 3 = z sekä vaikutus<br />

∫ ( ( ) )<br />

S = dtd 3 1 ∂ϕ 2<br />

x<br />

− 1 2c ∂t 2 (∇ϕ)2 − 1 2 m2 ϕ 2 .<br />

Jolloin:<br />

δS = 0<br />

⇐⇒ −m 2 ϕ − 1 ∂ ∂ϕ<br />

c 2 ∂t ∂t + ∂2 ϕ<br />

∂x 2 + ∂2 ϕ<br />

∂y 2 + ∂2 ϕ<br />

∂z 2 = 0<br />

⇐⇒ ( 1 ∂ 2<br />

c 2 ∂t 2 − ∆)ϕ + m2 ϕ = 0 (Klein-Gordon-yhtälö!)<br />

2.4 Sidottu (Ehdollinen) variaatioprobleema<br />

Etsittävä funktionaalin (taas käydään läpi kaikki osittaisderivaatat ja x ∈ R n )<br />

∫<br />

J[y] = d n xf(y 1 , . . . , y k , . . . , ∂y l<br />

, . . . , ¯x) (2.15)<br />

∂x m<br />

stationaariset arvot ehtojen (k = 1, . . . , K)<br />

Ω<br />

ϕ k (y j , ∂y j<br />

∂x i<br />

, ¯x) := ϕ k (y 1 , . . . , y n , . . . , ∂y l<br />

∂x m<br />

, . . . , ¯x) = 0 (2.16)<br />

valitessa. Ehtoja 2.16 kutsutaan holonomisiksi, jos ϕ ei riipu y i :n derivaatoista (muuten ne ovat eiholonomisia).<br />

Taas ratkaisu löytyy Lagrangen kertojien avulla ts. tutkimalla funktionaalia<br />

∫<br />

K[y] =<br />

Ω<br />

d n x<br />

(<br />

f +<br />

K∑<br />

k=1<br />

λ k (¯x)ϕ k (y j , ∂y j<br />

∂x i<br />

, ¯x)<br />

)<br />

. (2.17)

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!