30.01.2013 Views

q a l i T u r q e T S i

q a l i T u r q e T S i

q a l i T u r q e T S i

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

36<br />

TanamdebobiT “kizlar aRasi” didvezirisa da Saix-ul-islamis 10 Semdeg<br />

modioda (aqgunduzi 2000:278). mis xelT iyo didi politikuri Zalaufleba.<br />

is metad daaxloebuli iyo sultnis dedasTan da colebTan da agreTve<br />

warmoadgenda damakavSirebel rgols sultansa da mis dedas Soris. misi<br />

Tanamdeboba utoldeboda didveziris Tanamdebobas. Savi saWurisebis<br />

meTauri xelmZRvanelobda haramxanis msaxurTa saqmianobas, axdenda<br />

sultnis mxevlebis SerCevas. saWurisebi yofili monebi iyvnen. maTgan<br />

yvelaze maxinjebi yvelaze Zvirad fasobdnen.<br />

Turqi istorikosebi TeTri saWurisebis dasaqmebis TariRad<br />

miiCneven XV saukunes mehmed I-isa (1413-1421) da Mmurad II-is (1421-1451)<br />

epoqas. Savi saWurisebis instituti ki daarsda daaxl. 1475 wels<br />

suleiman brwyinvalis dros. misi colis – roksolanas piradi mcvelebis<br />

SemadgenlobaSi iyvnen rogorc TeTri, ise Savi saWurisebi, xolo haremis<br />

Zveli sasaxlidan axal sasaxleSi gadasvlis Semdeg, daaxl. 1541 wels,<br />

mkacrad damkvidrda saWurisebis instituti (penzeri 2005:134).<br />

haremis struqtura ierarqiuli iyo. es struqtura Camoyalibda<br />

islamisa da saxelmwifos moTxovnilebaTa gavleniT. aq xom taxtis<br />

memkvidre izrdeboda. haremSi upiratesoba eniWeboda im mxevlebs,<br />

romelTac vaJebi Sobes. muslim mamakacebs ekrZalebodaT erTmaneTis<br />

naTesavi mxevlebis yola. Tu mxevals saWuriss da monas miuCendnen, es<br />

haremis ierarqiaSi erTi safexuriT awevas niSnavda (gelovani 2005:201).<br />

haremis qalTa umravlesoba warmoSobiT qristiani iyo, isini iyvnen<br />

yvelaze lamazi qalebi osmaleTis imperiaSi. axalgazrda gogonebs<br />

sultnis sasaxleSi agzavnidnen, rogorc sultnisadmi miZRvnil saCuqars.<br />

haramxanis qalTa umravlesobas Seadgendnen Cerqezi, qarTveli, afxazi,<br />

slavi da sxva warmoSobis mona da tyve qalebi. qarTveli qalebi<br />

ganTqmulni iyvenen silamaziT. monebiT datvirTuli navebi xSirad<br />

kveTdnen Sav zRvas. 8 wlis Cerqezi qali, 10 wlis abisinieli qali, 5<br />

10 Saix-ul-islami (“islamis uxucesi”) - sapatio tituli, romelic X saukunidan<br />

eZleodaT calkeul gamoCenil fakihebsa da sufiebs. XII-XVIII ss-Si Saix-ul-<br />

islamis instituti farTod iyo gavrcelebuli egvipteSi, siriaSi, iranSi,<br />

TurqeTSi, Sua aziaSi, yirimSi, volgiispireTsa da kavkasiaSi. es tituli<br />

eniWeboda cnobil RvTismetyvelebs da religiur moRvaweebs (kucia 1999a:208).

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!