30.04.2013 Views

platono - la respubliko.pdf - Hejmo

platono - la respubliko.pdf - Hejmo

platono - la respubliko.pdf - Hejmo

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Parto Unu 336<br />

“Certe.”<br />

“Nek boneco faras malbonon.”<br />

“Ŝajnas tiel.”<br />

“Kaj ĉu mora<strong>la</strong> persono estas bona?”<br />

“Bona? Certe.”<br />

“Do mora<strong>la</strong> persono tute ne ce<strong>la</strong>s fari malbonon, Polemarĥo, nek<br />

al amiko, nek al iu alia persono. Tion faras nur malmora<strong>la</strong> persono.”<br />

“Mi opinias ke vi plene pravas, Sokrato,” li diris.<br />

“Do, se iu diris ke moraleco signifas redoni al ĉiu persono tion kio<br />

estas taŭga, sed intencis diri per tio ke estas taŭge ke mora<strong>la</strong> persono<br />

faru malbonon al siaj ma<strong>la</strong>mikoj kaj helpon al siaj amikoj, nu, tiu<br />

persono ne estis saĝa, ĉar li ne diris <strong>la</strong> veron. Al ni estas k<strong>la</strong>re ke<br />

neniam estas morale fari malbonon al homo.”<br />

“Mi akordas,” li diris.<br />

“Do,” mi diris, “ni kune, vi kaj mi, kontraŭos se iu diros ke<br />

Simonido aŭ Biaso aŭ Pitako5 aŭ iu alia saĝa, benita homo dek<strong>la</strong>ris<br />

tion.”<br />

“Mi pretas subteni vin pri tio,” li respondis.<br />

“Ĉu vi scias,” mi demandis, “kiu, <strong>la</strong>ŭ mia opinio, originigis tiun<br />

koncepton ke estas morale helpi amikojn kaj fari malbonon al<br />

ma<strong>la</strong>mikoj?”<br />

“Kiu?”<br />

“Mi kredas ke Periandro aŭ Perdiko aŭ Kserkso aŭ Ismeniaso el<br />

Tebo aŭ iu alia riĉulo kiu opiniis sin grava.” 6<br />

“Vi plene pravas,” li diris.<br />

“Bone,” mi diris. “Tio ne montriĝis esti moraleco aŭ mora<strong>la</strong>. Kion<br />

alian oni povas diri pri <strong>la</strong> temo?”<br />

Trasimaĥo plurfoje provis interrompi dum ni parolis, sed <strong>la</strong><br />

ĉirkaŭsidantoj retenis lin, ĉar ili volis aŭskulti <strong>la</strong> diskuton. Sed nun<br />

kiam ni paŭzis kaj mi demandis tion, li ne plu silentis. Li pretigis sin<br />

kiel sovaĝa besto kaj atakis nin kvazaŭ por disŝiri nin.<br />

5 Biaso estis unu el <strong>la</strong> “Sep Saĝuloj de Grekio” , en <strong>la</strong> 7a jarcento a.K. Li estis<br />

politikisto, de kiu plu konataj estas kelkaj aforismoj. Pitako (ĉ. 650-570 a.K.)<br />

ankaŭ estis politikisto kaj dum dek jaroj diktatoro de Mitileno.<br />

6 Dum c. 627-586 a.K. Periandro estis Tirano de Korinto, renoma kiel krue<strong>la</strong><br />

despoto. Perdiko estis reĝo de Macenonio, ĉ. 450-413 a.K. Kserkso estis<br />

imperiestro de <strong>la</strong> Persia kaj Babilonia Imperioj, de 486 a.K. ĝis 465 a.K. kiam<br />

li estis murdita. Ismeniaso el Tebo <strong>la</strong>ŭtracidie estis subaĉetita de <strong>la</strong> persoj.<br />

23<br />

336

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!