platono - la respubliko.pdf - Hejmo

Parto Unu 342
“Sufiĉe pri tio!” mi diris. “Diru al mi: Ĉu aŭtentika kuracisto, laŭ
via ĵusa difino, estas persono kies celo estas kuraci malsanulojn aŭ
akiri monon por si?”
“Persono kiu kuracas malsanulojn,” li diris.
“Kaj ĉu aŭtentika kapitano estas la direktanto de ŝipo, aŭ nur
velisto?”
“Direktanto de ŝipo.”
“Mi ne kredas ke nur ĉar li veturas en la ŝipo ni konsekvence devas
nomi lin velisto. Li havas sian titolon ‘kapitano’ ne pro sia velado sed
pro la tekniko direkti ŝipon.”
“Vi pravas,” li diris.
“Nu, ĉu ne ekzistas io avantaĝa por ĉiu el tiuj personoj?”
“Certe.”
“Kaj,” mi diris, “ĉu la avantaĝo por ĉiu arto estas io alia ol esti kiel
eble plej perfekta?”
“Kial vi demandas tion?”
“Estas kvazaŭ vi demandus al mi,” mi diris, “ĉu sufiĉas ke korpo
estas korpo, aŭ ĉu ĝi havas bezonojn. Mi respondus: ‘Kompreneble ĝi
havas bezonojn, ĝuste pro tio oni inventis la arton kuraci, por kiam
korpo malbone fartas kaj ne estas kontentige ke ĝi restu kia ĝi estas.
La arto de medicino estis eltrovita por provizi avantaĝon al ĝi’—ĉu vi
opinias ke mi pravas pri tio, aŭ ne?”
“Vi pravas.”
“Ĉu la medicino mem havas difektojn? Aŭ ĉu iu alia arto ekzistas
kiu bezonas ion ekstran—simile kiel okuloj bezonas vidon kaj oreloj
aŭdon, kaj pro tio ekzistas bezono de arto atentanta tiajn aferojn kaj
ebliganta ilin? Ĉu en iu arto ekzistas manko kiun ankoraŭ alia arto
devas prizorgi, kaj tiu alia arto mem bezonas alian, kaj tiel plu
senfine? Aŭ ĉu ĉiu arto jam havas sian propran utilon, kaj ne bezonas
sin mem aŭ iun alian arton por provizi tion kio mankas? Tio estus ĉar
neniu arto havas mankojn nek difektojn. Kaj ne decas ke iu arto serĉu
avantaĝon por si, sed nur por tio pro kio ĝi ekzistas. Se ĝi estas valida,
ĝi mem estas senmanka, senmakula, se ĝi estas tute tia, kia ĝi devus
esti. Konsideru tion laŭ la ‘preciza’ difino: Ĉu jes, ĉu ne estas tiel?”
“Jes, ŝajnas esti tiel,” li respondis.
“Sekve,” mi diris, “medicino ne celas avantaĝon por si sed por
korpo.”
“Jes,” li diris.
29
342