NOVUM GLOSSARIUM - Glossaria
NOVUM GLOSSARIUM - Glossaria
NOVUM GLOSSARIUM - Glossaria
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
599 opramium - 1. ops 600<br />
ries: GAUFRID. MONEM. Merl. 1150 p94 Romanos<br />
etiam hello sua regna petentes/ obpugnans vicit. e) un lieu<br />
habité : PASS. Petri et Pauli metr. 265 [Roma] -ata ohm<br />
multis sevisque tyrannis. WIDUK. 1,9 P. 16 sumptis<br />
armis obpugnant oppidum incenduntque. DuDo Norm.<br />
1V 103 p- 265 : coepit . -are incassum terrain eius.<br />
CARTUL- Nuehar. 65 p- 76 (c. 1072) -ante Guidone<br />
Nevernensi domum Effredi. ADAM BREM. 1,3 p- 6,23<br />
Thuringiam -ans. GAunuD- MALAT. II 10 p- 32<br />
Messanam -atum vadit. d) une puissance: RAHEW. gesta<br />
3,48 p- 225,27 ad -andum imperium arma cepisse.<br />
ANON. Norm. I 24,180 p- 148 : ne in regno suo -etur<br />
ecclesia Domini Dei sui. noter la métaph. : ODo CLUN.<br />
Ger. 14 p- 304 : ut arcem pietatis per iltos in corde tins<br />
-are t -<br />
2) (au figuré) s'opposer, combattre : a) absoL : But-<br />
NARD. serin. de temp. 4 p- 247,9 contra peccatum<br />
dimicans in conversatione sua, verbis pariter et exemplis<br />
-ut. lsAAc SrEL. serm. 6,17, 171 t.I p. 174 quotquot<br />
Christum induistis, Adam exuistis. ut de loris jam -et<br />
concupiscentia, intus adjuvet gratia. b) avec cornpl.<br />
direct : ErnsT. var. Il 35 p- 360,23 ejus [ecclesie]<br />
instituta, etsi non verbis, operibus veto -are nituntur.<br />
GODESC. SAX. div. I p- 160,7 demones .. contra electos<br />
pugnant et Ipsos impugnant ac vehementer -ant.<br />
BERNARD. sent. 11 2 p- 23,15 potestates aerias virtute<br />
spiritus -ando. SUMMA Trec. p- 20,20 quod jus postules<br />
et quod jus -es.<br />
B) résister: I) absol. : CIIRON. Rames, p- 46 impugnant<br />
qui debuerant -are; calumnias instruunt quorum<br />
erat potius calumniatoribus obviare. 2) par tnétapk,<br />
avec dot. : PAS5. Petri et Pauli p- 355,2 navis ornata<br />
velis -ans fluctibus furibundis.<br />
C) pour expugno : prendre d'assaut: Lit l'id. Brac. 12<br />
p - 25 (a. 832) castrum iltud obsedi .. Auxiliante itaque<br />
Deo castrum obpugnavi et omnium Sarracenorum<br />
cervices ad terrain prostravi. POETA SAXO 1,289 : Siburg<br />
aliud multo conamine castrum/ -are quittent studuit (cf.<br />
ib. 3,534). RAYM. Pou. 20 p- 293 non habemus<br />
armamenta quibus -ari murus possit.<br />
opramium, -i n. [erreur de lecture ?] violence,<br />
contrainte: CARTUL. S. Vict. Mass. 492 t. I p. 495<br />
(a. 1043) : sine ullo -o et sine alla inquietudine.<br />
oprcptio, -ais f y. obreprio.<br />
opressio, -ais f u, oppressio.<br />
oprobriosus, -a, -um u. opprobriosus.<br />
1. ops, -is f formes: hops : MON. arch Neap. V 524<br />
p.307 (a. 1107). nom. sing. opis: GLOSS. cod. Vatic. 1469<br />
p- 524,21. accus. sing. opum : Cou. Bar. 1V 24 p- 52,14<br />
(a. 1036).<br />
I) ring. (seulement â ('accus., au gén-, et â l'abl. comme<br />
en latin classique) : A) moyen, pouvoir: 1) puissance<br />
a) toute puissance de Dieu créateur ou du Christ : WALTI-i.<br />
SPIR. Christoph. 111,241: omnicreanti -cm flexa cervice<br />
precemur. PETit. RIGA Aurora II Evang. 2314 p- 514<br />
fregit ut ostendat quod fractio corporis eius / non sine<br />
sponte sua fiet et eius -e. b) d'un homme: PETit. RIGA<br />
Aurora I Gen. 1060 p. 69: ista Loseph pueri sunt somps<br />
nia - ---/ se supponit ci sol, lune supplicat orbis,/ sideris<br />
undenicirculus orat -em (cf Gen. 37,9).c) d'une vertu : VITA<br />
Erasmi 154 : magnus ... dominus fit Christicolarum,/ qui<br />
tantam virtutis cm concedit in isto.<br />
2) force militaire : 0mo FRIS. gesta 2,20 p. 123,18<br />
Io crut .. arx vicinorum baronum presidiis munita<br />
obque tante -is confidentiam ad propellendam pnincipis<br />
iram instrui causa.<br />
3) possibilité, moyen (GLoss. cod. Vatic. 1469<br />
p. 524,21 opis, possibilitas) : n) surtout à l'abl. précédé<br />
15 d'un gén. : au moyen de, grâce à : THEODULF. canin. II 76<br />
p- 454 destruit hoc actu, quod struit oris -e. Lui'us epist.<br />
13 p- 14 : divine miserationis -e suffultus. HRABAN. epist.<br />
27 p- 442,16: per hoc apud omnipotentem Deus pus<br />
orationibus intervenire studeas, ut eius -e flat dimissum<br />
20 atque correctum. VITA Theod. Andag. p. 52,14 : veritate<br />
nixus et orationis -e, semper discessit tutus. 0-no FRIS.<br />
gesta 2,21 p- 123,30 : tex naturam nature -e vincere<br />
volens. VINC. KADL. chron. p- 20 : artis -e fretus vulcanee.<br />
GLRALD. topogr. 111 48 p- 192 : summisque phiosophis<br />
25 instructionis et eruditionis -e in brevi coequandus.<br />
b) dans l'expression non -is nostre ou nostrum: il n'est pas<br />
en notre pouvoir, il ne nous est pas possible (cf. Virg. .4en.<br />
1 601) : UFFING. Ida 2,1 : omnia autem velle disserere<br />
non nostre -is est. WALTH. SPIR. Christoph. II 5,24 : non<br />
30 -is est nostrum violare sacraria regum.<br />
4) effort: Wipo gesta 1 p- 13,7 : summa cet industria<br />
memorabili nitebantur, ne tes publica diutius sine<br />
regente nutaret.<br />
B) aide, secours, assistance (PApI&s : -cm, auxilium,<br />
35 sufîragium) : 1) en général: RUD. Fuw. mirac. 2<br />
p - 330,39 : pro ... suis necessitatibus regis -em imploraturus.<br />
FLODOARD. triumph. Antioch. 11 8 col. 582° : sensu<br />
cordis cm poscens, quanti voce nequibat. WIDUK. 1,38<br />
p - 56,5 : iter agentes per Dalamantiam ah antiquis cm<br />
40 petunt amicis. LEGEND. Steph. maior p- 388 : cordis<br />
ianuas -cm querentibus numquam claudere decrevit.<br />
Vrr A Fiac. 50 p- 612 0 : ineommodum ... passus, per<br />
quatuor annos medicorum cm quesierat. PErit. RIGA<br />
Aurora I Reg. 400 p- 263 : Inde David fugiens ... tendit ad<br />
45 Samuelis cm.<br />
2) expressions: a) verbales: DIPL. Ludow. Germ. 41<br />
p- 54,25 (a. 845) : cum Iocis eultui mancipatis... cm<br />
congruem conferimus. Dn'L. Karlom. II 76 p- 197,29<br />
(a. 884) : si locis divino eultui mancipatis cm nostre<br />
50 liberalitatis impendimus. RUOÎG. COL. 8 : cm ferre<br />
miseris. RADULE. CADOM. gesta Tancr. 149 p. 710:<br />
Tancrede, fer cm, exclamat. b) renforcé par opera<br />
STEPH. TORNAC. epist. 47 p61 (c. 1179) : dum eorum<br />
[Ypocratis discipulorum] -em et operam expetens