08.06.2013 Views

NOVUM GLOSSARIUM - Glossaria

NOVUM GLOSSARIUM - Glossaria

NOVUM GLOSSARIUM - Glossaria

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

547 opigaidum - opimus 548<br />

opigaidum, -1 n. [ç. ptyvtc] hysope (?) ALFR. ANGL.<br />

plant. I 10 p. 16,9 quia humor qui est in magnis<br />

arboribus... in quibusdam est origanalis, ut qui est in<br />

origano et in planta que dicitur -um.<br />

opign- y. oppign-.<br />

opilarinzada indécl. [one. navarr.] redevance en nature<br />

CAR rut., Hosp. Hier. Navarr. 92 p. 94 (a. 1197): II<br />

kafizes tritici et singulos kafices avene et -a quod est I<br />

cele (mm) de tritico et I galeia de vino,<br />

opilate y. oppilax.<br />

opilatia, -nis f y . oppilatio.<br />

opilax, -cis f u. oppilax.<br />

opilio, -nis ntforme oppilio : THEODULF. carm. 72,1,50<br />

p. 564. PAnAs. ROTUL. pip. 17 Hein. Il p. 3 (a. 1171).<br />

berger : 1) sens propre (Uouîio S.V. fero : hic ovilio,<br />

-nis, id est custos ovium qui alio nomme dicitur -o,<br />

similiter ab ove, quasi ovilio) THEODULF. carm. 72,1,50<br />

p. 564 : oppilio, pistor, nauta, subulcus, arans. AELFR.<br />

colloq. p. 2 : quid sciunt isti tui socii ? Alii saut armures,<br />

ahi -nes. PETR. DAMIAN. epist. VI 12 col. 3930 : Jacob,<br />

quod... Laban -fis more servivit. FuLCH. hist. Hier. 111 38<br />

p. 752 : pecora sua tain quam fetata in pascuis<br />

illic uberrimis faciebat -ries sucs pascere. ADAM P&itvi-<br />

PONT. utens. p. 121 : ovium caulis et -um magalibus. à<br />

signaler l'emploi de -o signifiant un homme pauvre,<br />

maigrement rétribué : ARNULF. LExov. epist. 89 p. 145<br />

(e. 1173): in tanta paupertate ibi constituait: sacerdotes,<br />

ut ... ad onera ecclesie portanda non habeant quod -ni<br />

sufficeret aut cursori.<br />

2) (spirj pasteur (des fidèles) : a) désignant le Christ:<br />

BERNARD. MORL. Trin. 342 p. 17: unicus -o, grex fit sic<br />

unius unus. id. reg. 592 p. 83: hic nobis pater est<br />

dominus, capud -oque. b) désignant un archevêque : Ooo<br />

CANT. I epist. p. 105 (a. 950) : Odo Dorobernicarum -o<br />

ovillarum. c) désignant un abbé : CARTUL. S. Vict. Mass.<br />

I p. 21 (a. 1005) : Guifredus ... ejusdem monasterii -o<br />

vocatus. d) par métaph. : CARM. de ber. 24 p. 616 : suit<br />

lupus ad caulas; prenait agnum dira Ieena./ Hic tremit,<br />

illa premit; canis abstat, -o dormit.<br />

opilo 1. V. oppilo.<br />

opimachus, -i m. u. ophiomachus.<br />

opimo 1. 1) fertiliser, féconder (P.plAs : -an, impinguari,<br />

foecundari. UGUTIO s.v. ops : -o, -as, fecundare)<br />

GALTER. CASTIL. Alex. VII 405 : Aegyptum Nilus -ai.<br />

2) enrichir, donner de l'importance ( UGUTIO S.V. ops : -O<br />

opulentare): SUCER. Ludov. VI 15 p. 90: -abat enim<br />

castellum veterana militum muttorum nobilitas.<br />

3) au figuré : glorifier: VITA Galli 1245 : quos [sc.<br />

condisciputos] dogmate miro/ sanctorum in numerum<br />

sublimat, honorat, -at.<br />

â noter l'emploi du part, passé comme adj. au superl.<br />

très riche, très fécond : GESTA Steph. a. 1146 p. 122 : ut<br />

Christianorum terras civitatesque -atissimas ... sibi<br />

inclinaient.<br />

opimus, -a, -um 1) suggérant richesse et abondance : A)<br />

fertile. fécond (REMIG. comm. Mari. Cap. 18,19 p. 80,30:<br />

-am, id est fertilem et tucetosam vel foetosam. PAPIAS : -a<br />

foecunda, crassa, fertilis vel campestris) : ADAM BREM.<br />

p. 5,4: ager ... prorsus -us. GALTER. CASTIL. Alex.<br />

VI 293 : -os! ...partitur agios. GUILL. PIcrAv. gesta 11 41<br />

p. 102 : terras tradidit amplas ac multum -as. Ono FRIS.<br />

gesta 2,46 p. 153,34 : ea namque regio ... in frumento et<br />

vino -a.<br />

'o B) riche, abondant (PAPIAS : -um, abundans, pingue,<br />

profluens. UCUTIO S.V. ops : ab ope, -us, opulentus,<br />

habundans) : 1) en parlant de choses : WALAHFR. boit.<br />

VIII 176 p. 341 : hortorum letus -as/ delicias conviva<br />

capit. ALCUIN. carm. 1 1228 p. 196 : ecclesias alias donis<br />

15 ornavit -is. POETA SAXO 4,210 p. 51,3 : Rex Sarracene<br />

gentis ... muneribus ..: augustum veneratur -is. ORD. VIT.<br />

hist. IX 9 t. III p. 520 : terra ... crut... hortis -a. en<br />

particulier, en parlant du butin de guerre: PortA SAXO<br />

1.176 p. 11,45 : cum spoliis vicier regressus -is. GUILL.<br />

20 PICTAV. gesta 40 p. 98 : -a preda invenitur : nobiles equi,<br />

arma mititaria omnisque generis supellex.<br />

2) en parlant de personnes: TIIEODULF. caria. VII 61<br />

p. 462 : cultor -us.<br />

3) au figuré : en parlant de richesses spirituelles ( avec<br />

25 pléonasme) : ALCUIN. catin. 11095 p. 193 : ut ... divitias<br />

celo reperiret -as. BERNARD. MORL. Trin. 912 p. 34<br />

Jhesu thesauros et inexhaustos et -os/dividit.<br />

C) (spir.) : 1) qui porte des fruits, qui conduit aux<br />

richesses spirituelles : HoNtE. ANAST. 37 p. 410,5 : -um ad<br />

30 ministros Dei accessum descripsimus. HROTSV. Theoph.<br />

267 : vente meruit medicamen -e. FROUM. carm. 3,3 : qui<br />

fuit abba loci/ huius et officium gessit pastoris -um.<br />

Eneaw. Magner. 36 : cuius etiam -e conversationis et<br />

sanctitatis imitator effectus.<br />

35 2) bienheureux : a) en général: WALANER. Wett. 464<br />

p. 319 : ipse turion vitam captabit -am. b) en parlant des<br />

saints: CAND. FIJLD. Eigil. II 23,5 p. LIS : ubi martyr<br />

-us/pone jacet.<br />

D) nombreux: I) en général: ARBO SANGERM. 1x11.<br />

40 Paris. 1 191 p. 130 : tellus opulenta gazïs nudatur -is<br />

(glosé multis). TRAD. Ratisb. 217 (e. 980-85) : regi<br />

seculorum omnium grates refferamus -as. noter le sens<br />

affaibli, dénué de l'idée de richesse: VITA Galli 1583<br />

precibus rogitamus -is. VITA Alexii 413 (Mittellatein.<br />

45 Jahrb. 1, 1964, p. 98) : nobiscum lacrimis oculus fluat<br />

omnis -is<br />

2) avec un subst. collectif: VITA Pirm. 1 10 : populo -o<br />

undique conveniente. Faco hist. vie leros. 11 266 : dives<br />

uterque satis et -o milite cinctus.<br />

50 II) opulent, magnifique, excellent (PAPIAS : -um.....<br />

honestum, celebre) : A) en parlant de choses: excellent<br />

(confusion avec optimus ?) : WALAHFR. Blaithm. 76<br />

mensuras farris -i.<br />

B) qualifiant un grand personnage: 1) l'empereur:

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!