DEPARTEMENT SAKEBESTUUR

15
MNG2016/507
bekom word, te bespoedig. Die algemene persepsie is dat
dit standaardprosedure is en u maatskappy sal daaronder
ly as u nie die fooitjie betaal nie. Dink u dat dit verskil van
die fooitjie wat u aan die kelner in 'n restaurant gee?
(2) U baas sê dat hy nie aan u hierdie jaar 'n verhoging kan
gee nie, as gevolg van begrotingsbeperkings, maar dat hy
niks sal doen as u u onkosterekening vir 'n paar maande
hoër maak as wat dit in werklikheid is nie.
(3) U is die rekeningkundige bestuurder van 'n afdeling wat
R15 000 onder winsteikens is. 'n Nuwe faktuur vir u
afdeling se uitgawes land op u tafel. Die rekeningkundige
reël is om uitgawes te betaal sodra dit aangegaan is. Die
afdelingsbestuurder vra aan u om nie die faktuur aan te
teken voor die einde van die finansiële jaar oor 'n maand
nie.
Terugvoering
Die bostaande situasies is die soort vraagstukke waarmee
bestuurders op 'n daaglikse basis te kampe het wat binne die
domein van etiek val.
15.1.2 Vlakke van etiese besluitneming
Die verstaan van etiese dilemmas deur identifisering van die vlak
waarop die vraagstukke ontstaan, kan helderheid bring vir diegene
wat moet besluit watter rigting om in te slaan. In sakebedrywighede
val die meeste van die vraagstukke wat bestuurders moet hanteer
in een van vyf vlakke, wat nie wedersyds eksklusief is nie.
• Etiese vrae op die individuele vlak hanteer sulke
vraagstukke soos of om oneerlik te wees op 'n
onkosterekening, om siekverlof te neem wanneer jy nie
siek is nie, om omkoopgeld te aanvaar of om 'n
seksueleteisteringsinsident te rapporteer.
• Op die organisatoriese vlak, kom etiese vraagstukke na
vore wanneer 'n kollega van 'n bestuurder druk uitoefen
om verkeerde gedrag van sy of haar portuurgroep oor te
sien in belang van die harmonie in die organisasie, of
wanneer die organisasie van 'n werknemer verwag om 'n
onetiese of onwettige handeling uit te voer om wins vir die
organisasie te verdien.