scriptie 'Een zoektocht naar compassie' - Zinweb

In het Hebreeuwse woord voor liefhebben wordt het werkwoord Ahav gebruikt. In dit
woord vinden we positieve gevoelens tegenover de ander. Het gaat om positieve daden
doen voor de ander en het weglaten van negatieve daden.
In het Talmoedtraktaat Pirke Avot, dat de eerste eeuwen van de joodse ethiek
samenvat, vinden wij de volgende uitspraak:
‘Door drie dingen wordt de wereld in stand gehouden: door de Thorah, door de tempeldienst,
en door het verrichten van barmhartigheid. 21
In een uitleg van Exodus 20,1 in de Mekilta 22 vinden we de betekenis van God
beschreven als rechter en als barmhartige. De God van het volk Israël is een God van
barmhartigheid die in staat is tot vergeven. Hij is een God die de mens liefheeft. Een
God die zich aan de mens bekendmaakt en bij hen betrokken is. Voor Rabbi Akiba is
de belangrijkste regel uit de Thora de liefde tot je naaste. Hij zegt dan ook: ‘Je zult je
naasten lief hebben als jezelf, dat is de grote regel uit de Thora’. Volgens Rabbi Akiba is de
Liefde de initiërende motor achter al het menselijke handelen. 23 Zoals God barmhartig
is, zo ook moet de mens barmhartig zijn.
Want God heeft de mens geschapen naar zijn evenbeeld. De barmhartige daden van
God moet de mens navolgen. Zoals de Heer de naakten kleedt, moeten wij de naakten
kleden. Dit is te lezen in Gen. 3,21: ‘En de Heer God maakte voor de mens en zijn vrouw
rokken van dierenvellen, en hij kleedde hen aan.’ Zoals de Heer in zijn barmhartigheid de
zieken bezoekt, moeten wij mensen de zieken bezoeken. Een voorbeeld hiervan is dat
God Abraham bezocht toen hij ziek was na zijn besnijdenis. (Gen 18,1) God troost de
treurende, zo troostte hij Izaak na het overlijden van zijn vader Abraham (Gen 25,11)
Ook het begraven van de doden valt onder de daad van barmhartigheid, want zoals
God Mozes begroef (Deut 34,6) moet de mens zijn medemens begraven. Onder daden
van barmhartigheid vallen in het jodendom ook eten geven aan de hongerigen, het
verschaffen van een dak aan de daklozen en het opkomen voor het recht van een wees.
7) Compassie in de islam
Net als in het jodendom en het christendom wordt in de islam God gezien als
barmhartig, genadevol en rechtvaardig. Hij wordt gezien als een God die zich
21 Misjna Avoth 1, 1-15.
22 De Mekilta zijn Midrasj verzamelingen op Exodus.
23 De tien woorden in Mekhilta. pp 36
14