scriptie 'Een zoektocht naar compassie' - Zinweb

we onszelf met diepste waarheid in onszelf. Door (te) veel te spreken kunnen we
onszelf niet meer horen. We horen onszelf wel spreken, maar we voelen niet meer wat
we met die woorden bedoelen. Door (te) veel te speken lopen we het risico dat we
steeds in het middelpunt staan. Je kunt spreken om jezelf te ontwijken. Zolang je blijft
spreken hoef je jezelf niet onder ogen te komen. Door te zwijgen stuiten we op onze
diepste kwetsbaarheid.
De tiende trede is het niet snel geneigd zijn tot lachen, en ook hierin een nederige
houding aannemen. Er staat geschreven in de Bijbel: ‘Alleen de dwaas verheft zijn stem
om te lachen (Sir 21, 23). Benedictus verbiedt hier niet het lachen, maar verbiedt het
luidkeels lachen. Anselm Grün schrijft hierover in zijn boek ‘Meesters in de spiritualiteit’
dat de lach onze innerlijke toestand verraadt, net zoals onze stem dat doet. Soms
verraadt de lach een innerlijke verscheurdheid. De lach kan ook zijn of haar dwaasheid
verklappen. Het gaat Benedictus niet om het lachen zelf, maar om welk gevoel er
uitgedrukt wordt met de lach. Een lach die van binnenuit komt, van het hart, schenkt
vreugde en werkt aanstekelijk.
De elfde trede is kalm en op een nederige manier spreken. Het is het nederig en ernstig
blijven en bondig spreken op een verstandige manier. Onze stem en de woorden die
wij gebruiken, verraden voor een gedeelte wie wij zijn. Benedictus raad ons aan om
bedachtzaam te spreken en zuinig met onze woorden om te gaan. Want zo staat er
geschreven: ‘De wijze is te herkennen aan zijn weinige woorden’. Hoe beter je een situatie
of materie kent, hoe minder woorden je nodig hebt om het uit te leggen.
De twaalfde trede is als monnik niet slechts op een nederige manier met je hart te
spreken, maar dit te doen met je hele lichaam, zodat je altijd een uitstraling hebt van
nederigheid.
De monnik die langs deze twaalf treden is opgeklommen zal weldra de liefde van God
bereiken, schrijft Benedictus in zijn regel, en voegt daar het volgende Bijbelcitaat aan
toe: ‘de volmaakte liefde die de vrees uitdrijft’. (1 joh 4, 18)
8.3 Gehoorzaamheid
De eerste graad van nederigheid is ogenblikkelijke gehoorzaamheid. Het is het
opgeven van persoonlijke belangen voor de ander. Je zet je eigen werk aan de kant
voor de ander. Gehoorzaamheid is nauw verbonden met goed luisteren. Gehoorzaam
zijn is de ander horen, maar hem ook kunnen zien in zijn of haar kundigheid. Als je de
kundigheid erkent van de ander, dan kun je van hem of haar leren, je kunt gehoor geven
aan zijn of haar kennis. Het is belangrijk dat je de autoriteit van de ander erkent en je
20