scriptie 'Een zoektocht naar compassie' - Zinweb

16) Nederland, verzorgingsstaat
Nederland is een verzorgingsstaat. Dit houdt in dat de staat primair
verantwoordelijkheid draagt voor zijn burgers, zoals wat betreft de gezondheidzorg,
werkgelegenheid en sociale zekerheid. 87 De verzorgingsstaat dateert vanaf het einde
van de 19 e eeuw en bestaat tot de dag van vandaag. Wel is er in de loop der tijd veel
veranderd.
Om een indruk te krijgen van de verzorgingsstaat van Nederland wordt hieronder
gebruikgemaakt van de beschrijving van het werk en leven van Hendrik Goeman
Borgesius (1847-1917). Borgesius wordt ook wel de vader van de verzorgingsstaat
genoemd. Hij is de bedenker van de volgende wetten: de Leerplichtwet (1900), de
Woningwet en de Ongevallenwet, beide in 1901) 88
Aan het einde van de 19 e eeuw kwamen de eerste sociale wetten tot stand. Dat dit in
deze periode gebeurde was niet toevallig. In de tweede helft van de 19 e eeuw kwam
in Nederland de industrialisering op gang. Dit leidde tot een herstructurering van
de maatschappij. In deze tijd werden werknemers financieel afhankelijker van hun
werkgever. 89 Door ontslag en financiële neergang werden mensen slachtoffer van
armoede. 90 Daarbij ontbrak het regelmatig aan steun van de sociale omgeving omdat
de meeste arbeiders naar de stad waren getrokken zonder hun familie. Zo waren steeds
meer geluiden te horen dat er wat aan de armoede gedaan moest worden. Een van
de stemmen die zich lieten horen was Borgesius. Borgesius was van mening dat de
zwaksten van de maatschappij beschermd moesten worden. Het ging er bij hem niet
alleen om armoede te bestrijden, maar vooral om het voorkomen ervan. Hij vond dat
de sociale kwestie van toen een plaats verdiende op de politieke agenda. 91
Borgesius kwam erachter dat de vrijheid van burgers onder de wet niet voor iedereen
gold, omdat, volgens hem, de ware vrijheid van veel burgers ontbrak. Zo ontbrak het
voor velen van hen aan voldoende geld om aan hun eerste levensbehoefte te voldoen. 92
Borgesius was voor de vrije concurrentie, maar hij zag ook hoe veel burgers er de dupe
van werden, daarom pleitte hij ervoor de wet van vrije concurrentie te beperken. Hij zei
hier het volgende over:
87 Wikipedia 7-8-2011
88 Bert Waterna. H. Goeman Borgesius (1847-1917) Vader van de verzorgingsstaat. pp 27-29
89 F.J.L Pennings. Nederland sociale zekerheidsrecht in een internationale context. pp.1-4
90 F.J.L Pennings. Idem. pp. 4
91 Bert Waterna. H. Goeman Borgesius (1847-1917) Vader van de verzorgingsstaat pp 27
92 Bert Waterna. Idem. pp 29
42