september 2011 - Nederlandse Liga tegen Epilepsie

More documents

Recommendations

Info

maanden. Bij de meeste families wordt een mutatie gevonden in het SCN2A gen dat codeert voor de 2-subunit van het spanningsafhankelijke natriumkanaal. 3. Benigne familiaire infantiele insulten Benigne familiaire infantiele insulten (BFIS) beginnen tussen de vier en acht maanden met remissie voor de leeftijd van drie jaar. Het zijn partieel beginnende motore aanvallen, die vaak optreden in clusters. De genen zijn niet geïdentificeerd, maar er zijn wel twee loci bekend. Bij families met een locus op chromosoom 16 kan er een associatie zijn met paroxysmale bewegingstoornissen. (Zie ook het artikel op pagina 22 in dit blad). Syndromen bij oudere kinderen 1. Koortsstuipen en epilepsie Van de Kaukasische bevolking maakt 2 tot 5 procent van de kinderen koortsstuipen door, maar in andere populaties kan de prevalentie zelfs meer dan 10 procent zijn. Afhankelijk van de aanwezige risicofactoren is het risico van latere epilepsie na koortsstuipen niet, iets of sterk verhoogd (Baulac et al., 2004; Baulac & Baulac, 2009). Gewone koortsstuipen zijn een gevolg van een combinatie van erfelijke en omgevingsfactoren. Koortsstuipen kunnen autosomaal dominant overerven. De hieraan gerelateerde genen zijn niet geïdentificeerd, wel meerdere loci, waaronder 19p13.3 en 6q22-q24. Van het ‘Generalized Epilepsy Syndrome with Febrile Seizures Plus’ (GEFS+) zijn meerdere oorzakelijke genen bekend. In deze families hebben kinderen koortsstuipen, die tot na het zesde levensjaar kunnen blijven optreden en bij wie ook afebriele aanvallen ontstaan. Binnen één familie kan het fenotype per persoon verschillen (figuur 1). Omdat ook partiële aanvallen optreden hebben de oorspronkelijke auteurs van dit syndroom voorgesteld de naam te wijzigen in Genetic Epilepsy Syndrome with Febrile Seizures Plus. De drie belangrijkste oorzakelijke genen worden hieronder besproken. 1a. SCN1B SCN1B codeert voor de 1- subunit van het spanningsafhankelijke neuronale natriumkanaal. Een deel van de patiënten is geclassificeerd als lijdende aan temporaalkwabepilepsie. Mutaties in dit gen zijn het minst frequent van de drie hier genoemde genen. 1b. SCN1A SCN1A codeert voor de 1-subunit van het spanningsafhankelijke neuronale natriumkanaal. Mutaties in dit gen worden gevonden in 10 procent van de GEFS+ families. Momenteel zijn meer dan 20 missense mutaties bekend. Bij een missense mutatie is de functie van een eiwit verminderd doordat één aminozuur is vervangen door een ander aminozuur. Mutaties in het SCN1A gen worden ook gevonden bij 70 procent van de kinderen met het syndroom van Dravet ofwel Severe Myoclonic Epilepsy Syndrome of Infancy (SMEI), een zeer ernstig epilepsiesyndroom. De mutaties zijn ernstiger dan bij patiënten met GEFS+ met daardoor geen of nauwelijks functie van het natriumkanaal. De aandoening begint in het eerste levensjaar met Figuur 1 Tijdsverloop van febriele aanvallen (FS, FS+) en afebriele aanvallen in families met GEFS+ (Baulac et al., 2004). FS+ betekent FS na het zesde jaar en/of FS met ook afebriele aanvallen. 30 Periodiek voor professionals 09 | nr 3 | 2011 Genetica en epilepsie
Syndroom BFNS BFNIS BFIS FS (complex met lange duur) FS (eenvoudig, typisch) FS+ en epilepsie GEFS+ GEFS+ GEFS+ en SMEI GEFS+, FS, Absence Epilepsie Absence Epilepsie SLC2A1 JME ADNLF ADLTE FMTLE FPEVF Tabel 1 Genen en loci betrokken bij idiopathische epilepsieën. langdurige partiële of gegeneraliseerde aanvallen tijdens koorts. Na het eerste levensjaar treden myoclonieën en andere aanvalstypen op, en ontstaat geleidelijk een ernstige ontwikkelingachterstand. Nog weer later ontstaat bij veel kinderen een ataxie. De aanvallen zijn bijzonder Genetica en epilepsie Gen of locus KCNQ2 KCNQ3 SCN2A -19q12-q13.11 -16p12-q12 19p13.3 6q22-q24 21q22 SCN1B - 2p24 - 8p23-p21 SCN1A GABRG2 GABRB3 GLUT1 GABRA1 EFHC1 CHRNA4 CHRNA2 CHRNB2 LGI1 -18qter/1q25-q31 -12q23 -4q13.2-q21.3 - 2q - 22q12 Eiwit - Spanningsafhankelijk neuronaal kaliumkanaal Kv7.2 - Spanningsafhankelijk neuronaal kaliumkanaal Kv7.3 2-subunit spanningsafhankelijk neuronaal natriumkanaal - Onbekend - Onbekend Onbekend Onbekend Onbekend 1- subunit spanningsafhankelijk neuronaal natriumkanaal - Onbekend - Onbekend 1-subunit spanningsafhankelijk neuronaal natriumkanaal 2-subunit van de neuronale GABA-receptor 3-subunit van de neuronale GABA-receptor Glucose transport over bloed-hersen barrière - 1-subunit van de neuronale GABAA-receptor - Eiwit betrokken bij celdeling en neuronale migratie - 4-subunit spanningsafhankelijke nicotine acetylcholine receptor - 2-subunit spanningsafhankelijke nicotine acetylcholine receptor - 2-subunit spanningsafhankelijke nicotine acetylcholine receptor - LGI1 - Onbekend - Onbekend - Onbekend - Onbekend - Onbekend moeilijk behandelbaar. Door de ernstige retardatie en epilepsie is er geen nageslacht en derhalve een negatieve familieanamnese. 1c. GABRG2 GABRG2 codeert voor de 2-subunit van de neuronale Periodiek voor professionals 09 | nr 3 | 2011 31
Page 1 and 2: Epilepsie Periodiek voor profession
Page 3 and 4: Gastredacteur Eva Brilstra over epi
Page 5 and 6: Epilepsie-indicaties o Autosomaal d
Page 7 and 8: Figuur 2 Giemsa kleuring van een pr
Page 9 and 10: Door: Sarah Weckhuysen (WeckhuysenS
Page 11 and 12: Figuur 1 Stroomschema genetisch ond
Page 13: sterk, maar alle patiënten zijn ui
Page 16 and 17: Unverricht-Lundborg ULD/EPM1 Lafora
Page 18 and 19: Onderzoek naar effecten van ketogee
Page 20 and 21: microdeleties en microduplicaties m
Page 22 and 23: Door: Hans Stroink (h.stroink@cwz.n
Page 24 and 25: Fenotype EA1 EA2 PKD PKND PED Genen
Page 26 and 27: Door: Boudewijn Gunning, neurologie
Page 28 and 29: Harry Meinardi proefschriftprijs Op
Page 32 and 33: GABA-receptor. Mutaties zijn aanget
Page 35 and 36: Onlangs is besloten om de Werkgroep

september 2011 - Nederlandse Liga tegen Epilepsie

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?