Leerdoelen en voorbereidende opdrachten 2012-2013 ... - TNO
Leerdoelen en voorbereidende opdrachten 2012-2013 ... - TNO
Leerdoelen en voorbereidende opdrachten 2012-2013 ... - TNO
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
PPSI-lnformatieblad<br />
Maart 2009<br />
Seksueel gedrag op de basisschool<br />
Normale ontvvikkeling of seksue/e pressle?<br />
De vertrouw<strong>en</strong>sinspecteurs ontving<strong>en</strong> in het schooljaar 2006-2007 zev<strong>en</strong><strong>en</strong>neg<strong>en</strong>tig klacht<strong>en</strong><br />
over seksueel gr<strong>en</strong>soverschrijd<strong>en</strong>d gedrag tuss<strong>en</strong> basisschoolleerling<strong>en</strong>. Schol<strong>en</strong> worstel<strong>en</strong> met<br />
de vraag: wat moet<strong>en</strong> we als school do<strong>en</strong>? Hoe nem<strong>en</strong> we de zaak serieus, zonder het gebeurde<br />
onnodig op te blaz<strong>en</strong>, waardoor er mogelijk meer schade ontstaat? Wat is normaal seksueel<br />
gedrag <strong>en</strong> wanneer is er sprake van gr<strong>en</strong>soverschrijd<strong>en</strong>d gedrag.<br />
1. Normale ontwikkeling<br />
Doktertje spel<strong>en</strong><br />
Kleuters spel<strong>en</strong> 'doktertje' uit nieuwsgierigheid naar hun eig<strong>en</strong> lijf <strong>en</strong> dat van ander<strong>en</strong>. Voor h<strong>en</strong> is<br />
het e<strong>en</strong> fantasiespel als 'vadertje <strong>en</strong> moedertje'. Dit speelgedrag is e<strong>en</strong> bruikbaar middel voor<br />
kinder<strong>en</strong> om hun eig<strong>en</strong> lichaam te ler<strong>en</strong> k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> <strong>en</strong> dat van e<strong>en</strong> ander te onderzoek<strong>en</strong>. Het zijn<br />
experim<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die hor<strong>en</strong> bij het opgroei<strong>en</strong>. Seksuele spelletjes in de onderbouw zijn in de meeste<br />
gevall<strong>en</strong> onschuldig <strong>en</strong> hor<strong>en</strong> bij de normale ontwikkeling van jonge kinder<strong>en</strong>. Vanaf vier jaar<br />
ontwikkelt zich het schaamtegevoel waardoor het spel geheimzinniger wordt <strong>en</strong> kinder<strong>en</strong> zich<br />
terugtrekk<strong>en</strong> in hoekjes, 'hutjes' of bosjes.<br />
lmiter<strong>en</strong><br />
Kinder<strong>en</strong> ler<strong>en</strong> de wereld k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> door te imiter<strong>en</strong>. lnternet <strong>en</strong> ti<strong>en</strong>tall<strong>en</strong> televisiekanal<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong><br />
deze wereld vele mal<strong>en</strong> groter gemaakt. Kinder<strong>en</strong> imiter<strong>en</strong> ook wat ze zi<strong>en</strong> op televisie<br />
bijvoorbeeld in muziekclips <strong>en</strong> films ook seksuele beeld<strong>en</strong>. Kleuters do<strong>en</strong> aan 'hoofdvrij<strong>en</strong>' omdat<br />
ze beeld<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> gezi<strong>en</strong> van orale seks of 'stapel<strong>en</strong>' omdat ze m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> op elkaar hebb<strong>en</strong> zi<strong>en</strong><br />
ligg<strong>en</strong>. Het is van belang te beseff<strong>en</strong> dat er bij seksueel gedrag van kleuters sprake kan zijn van<br />
imitatie.<br />
Wat is normaal?<br />
Veel leerkracht<strong>en</strong> <strong>en</strong> ouders mak<strong>en</strong> zich mete<strong>en</strong> ongerust als er zich iets 'seksueels' tuss<strong>en</strong><br />
kinder<strong>en</strong> heeft voorgedaan. Volg<strong>en</strong>s GGD-medewerkers wet<strong>en</strong> ouders <strong>en</strong> leerkracht<strong>en</strong><br />
teg<strong>en</strong>woordig weinig over de normale seksuele ontwikkeling van kinder<strong>en</strong>. Niet wet<strong>en</strong> welk<br />
seksueel gedrag hoort bij e<strong>en</strong> bepaalde leeftijd, heeft vaak e<strong>en</strong> paniekreactie tot gevolg.<br />
Onderstaand schema maakte PPSI op basis van de publicatie Kleine m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> grote gevoel<strong>en</strong>s;<br />
kinder<strong>en</strong> <strong>en</strong> hun seksualiteit, geschrev<strong>en</strong> door Sanderijn van der Doef in sam<strong>en</strong>werking met de<br />
Rutgersstichting. (De Brink 2003.)<br />
Seksuele ontwikkeling van kinder<strong>en</strong> in de basisschoolleeftijd<br />
Leeftiid K<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>de behoeft<strong>en</strong> K<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>d qedraq<br />
kleuters<br />
4-6 jaar<br />
Behoefte aan aanrak<strong>en</strong> <strong>en</strong> bekijk<strong>en</strong> van<br />
eig<strong>en</strong> lichaam <strong>en</strong> dat van leeftijdsg<strong>en</strong>ootjes.<br />
Behoefte aan spann<strong>en</strong>de spelletjes <strong>en</strong><br />
spel<strong>en</strong> In verborg<strong>en</strong> hoekjes.<br />
lnformatie over voortplanting.<br />
Project Prev<strong>en</strong>tie Seksuele lntimidatie (PPSI/APS). Postbus 85475, 3508 AL Ukecht.<br />
Helpdesk: tel.:030-285 67 62 (maandag t/m vrijdag van 9 00 - 13.00 uur)<br />
e-mail: ppsi@aos.nl, webs¡te: www.ppsi.nl<br />
Voldo<strong>en</strong> aan deze behoefte in spel:<br />
doktertje spel<strong>en</strong>, vadertje <strong>en</strong> moedertje.<br />
Vaak buit<strong>en</strong> het zicht van volwass<strong>en</strong><strong>en</strong>,<br />
omdatze het signaal hebb<strong>en</strong> gekreg<strong>en</strong><br />
dat d¡t soort spelletjes niet pass<strong>en</strong> in de<br />
sociale code van de school
Change language