Bijdragen tot de Taal-, Land- en Volkenkunde 10 - Books and Journals

HET FEEST VAN DJAJAPRANA IE KALIANGET. 27
Een kenmerk is ook, dat na verloop van enige tijd de beweging
totaal doodloopt.
F. SLOTOPMERKINGEN.
Ofschoon dit feest geheel Bali verenigde, ziet men toch duidelijk dat
er zeer verschillende tendenzen in werkzaam waren, welke aanduiden,
dat de Balische maatschappij' in een periode van overgang verkeert.
Totaal overheersend is echter wel het Balische element. Het blijkt bij
allerlei gelegenheden, dat waar de oude, onvervalste Balische plechtigheden,
feesten en vooral gezellige samenkomsten gehouden worden, ook
de meer modern aangelegden zich met hart en ziel een ogenblik verlustigen
in die wereld. Door de oude en nieuwe wereld te scheiden zou
men een verkeerde indruk wekken van de toestand. Daarnaast wijst wel
veel crop, dat het oude niet meer ongestoord voortleeft.
Het meest klemmend is dit het geval met de nationalistische interpretatie.
Volkomen geruisloos haast is men van het oude overgegleden
naar een zeer ,,moderne" geestesgesteldheid en opvatting van de ware
functie der godsdienst. Daarom zal in dit opzicht van beslissende aard
zijn wie uiteindelijk de Balische jeugd zal weten te leiden in nationalistisch
en godsdienstig opzicht!
Men kan allerlei invloed van buiten bespeuren, welke reeds tot diep
in de desa is doorgedrongen. Voor de oorlog hebben reeds vele Baliers
zich werkelijk verdiept in de moderne westerse literatuur en wetenschap,
en de daardoor opgedane kennis vindt zijn weerklank in de desa.
Het is moeilijk na te gaan, maar zeker niet ondenkbaar, dat de aanbidding
in een soort kapel, de concentrering van de hele goddelijke
wereld in Djajaprana, de eis van overgave en geloof, de opvatting van
Djajaprana als heiland reeds sterk onder invloed zowel van Islam als
Christendom staan.
De identificatie met Wau Rauh is wel al te ,,losbandig" dan dat de
gelijkstelling een lang leven beschoren kan zijn. Mogelijk zal een feest
van veel geringer omvang de herinnering jaarlijks aan de nieuwe Batara
levend houden, terwijl zowel het volksverhaal, als de nieuwe Batara, als
de echte Pedanda Wau Rauh weer hun bestaan voortzetten, alsof er
niets was geschied.
Ds. J. H. FRANKEN.