Bijlage 5 Cultuurhistorische effectrapportage

I Afb. 15.
De Heldammer
stroomrug is een zeer
markant landschappelijk
en cultuurhistorisch
element. Op deze
stroomrug liggen drie
zeer oude boerderijcomplexen:
het
Klooster, de Balije (op
de foto links) en
Nijvelt, waarvan
rechts op de achtergrond
de bomen zijn
te zien. De C.H.
Letschertweg is enkele
jaren geleden dwars
door de stroomrug
heen aangelegd.
Daardoor is de samenhang
tussen de oude
boerderijen op de
stroomrug, die bovendien
aan een oud kerkepad
naar De Meern
liggen, verstoord.
nederzetting uit de Vroege Middel-
eeuwen is aangetoond. Dergelijke
nederzettingen zijn zeldzaam.
Bovendien is de combinatie met de
Oude Rijnloop en het kasteel met zijn
infrastructuur een dusdanige concen-
tratie van cultuurhistorische waarden
dat dit gebied moet worden ontzien.
B Den Engh
Bij Den Engh komt een aantal oude
water- en landwegen samen. Het zijn
de Smalle Themaat -de ontginningsba-
sis van de Haarrijn-, de Vleuterwetering
(tegenwoordig Enghwetering gehe-
ten) en de oprijlaan, de huidige
Enghlaan.
Den Engh (5) is een rijksmonument.
Het bestaat uit het omgrachte kasteel-
terrein en de boerderij met bijgebou-
wen die op de ooit omgrachte voor-
burcht liggen. Opvallend is, zoals bij
veel kasteelplaatsen in het gebied, de
ligging direct buiten de stadsvrijheid
van Utrecht. Ten oosten van het monu-
ment ligt de Lage Weide. Daar, op te
diep afgevlet land, bevindt zich een
aantal vletbosjes. Juist de samenhang
die tussen de verschillende cultuurhis-
torische componenten bestaat, ver-
leent het gebied een grote betekenis.
De geschiedenis is hier in het land-
schap nog bijzonder goed af te lezen.
Het monument en zijn ruime omge-
ving dienen dan ook te worden ontzien
(afb. 12).
C De Heldammer stroomrug
Deze stroomrug is vandaag de dag een
zeer markant landschappelijk element
in de cope-ontginning Veldhuizen. Ten
tijde van de ontginning was hij waar-
schijnlijk nog niet te zien. Dat is pas
gebeurd toen het omringende land
begon in te klinken.
Op de stroomrug staat een aantal
boerderijen van zeer hoge ouderdom.
Een bouw in de 14de eeuw is aanne-
melijk. Daarmee behoren zij tot de
oudste nog bestaande boerderijen in