Aanpak van agressie en geweld in internationaal perspectief
Aanpak van agressie en geweld in internationaal perspectief
Aanpak van agressie en geweld in internationaal perspectief
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
3.4 Nederland <strong>in</strong> vergelijk<strong>en</strong>d <strong>perspectief</strong><br />
3.4.1 Agressie <strong>en</strong> <strong>geweld</strong> b<strong>in</strong>n<strong>en</strong> het arbostelsel<br />
In alle land<strong>en</strong> is de nationale uitwerk<strong>in</strong>g <strong>van</strong> de Europese kaderrichtlijn<strong>en</strong> arbeidsomstan-<br />
dighed<strong>en</strong> het belangrijkste kader om <strong>agressie</strong> <strong>en</strong> <strong>geweld</strong> op het werk te voorkom<strong>en</strong> <strong>en</strong> be-<br />
strijd<strong>en</strong>. Aangezi<strong>en</strong> alle arbowetgev<strong>in</strong>g gebaseerd is op Europese richtlijn<strong>en</strong>, is de verdel<strong>in</strong>g<br />
<strong>van</strong> tak<strong>en</strong> <strong>en</strong> verantwoordelijkhed<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> overheid, werkgevers <strong>en</strong> werknemers <strong>in</strong> alle<br />
land<strong>en</strong> op hoofdlijn<strong>en</strong> vergelijkbaar. Hoewel de verplicht<strong>in</strong>g<strong>en</strong> voor de belangrijkste partij<strong>en</strong><br />
<strong>in</strong> alle land<strong>en</strong> op elkaar lijk<strong>en</strong>, is de organisatie <strong>van</strong> het arbostelsel zeer verschill<strong>en</strong>d. In<br />
Nederland <strong>en</strong> Zwed<strong>en</strong> is de <strong>in</strong>vull<strong>in</strong>g <strong>en</strong> uitvoer<strong>in</strong>g <strong>van</strong> het arbobeleid <strong>in</strong> sterke mate uitbe-<br />
steed aan <strong>in</strong>dividuele werkgevers die daarbij ondersteund kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> door sectorale<br />
sociale partners. De nationale regelgev<strong>in</strong>g bevat we<strong>in</strong>ig tot ge<strong>en</strong> concrete middelvoorschrif-<br />
t<strong>en</strong> omdat er gekoz<strong>en</strong> is voor het b<strong>en</strong>oem<strong>en</strong> <strong>van</strong> doel<strong>en</strong> <strong>in</strong> de wet. Sociale partners kunn<strong>en</strong><br />
zelf middelvoorschrift<strong>en</strong> opstell<strong>en</strong> <strong>in</strong> e<strong>en</strong> arbocatalogus.<br />
In de andere onderzochte land<strong>en</strong> is de rol <strong>van</strong> sociale partners <strong>en</strong> <strong>in</strong>dividuele werkgevers<br />
bij de <strong>in</strong>vull<strong>in</strong>g <strong>van</strong> het arbobeleid m<strong>in</strong>der nadrukkelijk. Ook word<strong>en</strong> er <strong>in</strong> de andere land<strong>en</strong><br />
meer voorschrift<strong>en</strong> op nationaal niveau geproduceerd. Duitsland is het <strong>en</strong>ige land waar on-<br />
gevall<strong>en</strong>verzekeraars e<strong>en</strong> belangrijke taak vervull<strong>en</strong> <strong>in</strong> het arbostelsel <strong>en</strong> verantwoordelijk<br />
zijn voor prev<strong>en</strong>tie <strong>van</strong> arbeidsongevall<strong>en</strong>. Daarnaast spel<strong>en</strong> <strong>in</strong> alle land<strong>en</strong> behalve Neder-<br />
land de lokale overhed<strong>en</strong> <strong>in</strong> meerdere of m<strong>in</strong>dere mate e<strong>en</strong> rol bij de handhav<strong>in</strong>g <strong>van</strong> het<br />
arbobeleid. Wat betreft toezicht <strong>en</strong> handhav<strong>in</strong>g zijn deze tak<strong>en</strong> <strong>in</strong> sommige land<strong>en</strong> (deels)<br />
uitbesteed aan lagere overhed<strong>en</strong> (Duitsland, Ver<strong>en</strong>igd Kon<strong>in</strong>krijk) of aan verzekeraars<br />
(Duitsland), of heeft het handhav<strong>en</strong>de orgaan ook e<strong>en</strong> rol bij de uitwerk<strong>in</strong>g <strong>van</strong> wetgev<strong>in</strong>g<br />
<strong>in</strong> concrete voorschrift<strong>en</strong> (Zwed<strong>en</strong>, Ver<strong>en</strong>igd Kon<strong>in</strong>krijk).<br />
Werkgevers word<strong>en</strong> <strong>in</strong> alle land<strong>en</strong> met name door de arbeids<strong>in</strong>specties geprikkeld om zich<br />
aan de wet te houd<strong>en</strong>. Zij kunn<strong>en</strong> daarbij <strong>in</strong>strum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>in</strong>zett<strong>en</strong> als waarschuw<strong>in</strong>g<strong>en</strong>, maar<br />
ook boetes. Alle<strong>en</strong> <strong>in</strong> het Ver<strong>en</strong>igd Kon<strong>in</strong>krijk is er e<strong>en</strong> speciale wet <strong>in</strong>gevoerd om e<strong>en</strong> on-<br />
dernem<strong>in</strong>g te vervolg<strong>en</strong> voor doodslag als deze heeft nagelat<strong>en</strong> de werknemer te bescher-<br />
m<strong>en</strong>. Alle<strong>en</strong> <strong>in</strong> het Duitse stelsel is e<strong>en</strong> verplichte koppel<strong>in</strong>g gemaakt tuss<strong>en</strong> de verzeker<strong>in</strong>g<br />
teg<strong>en</strong> loonderv<strong>in</strong>g door bedrijfsongevall<strong>en</strong> <strong>en</strong> beroepsziekt<strong>en</strong> aan de <strong>en</strong>e kant <strong>en</strong> prev<strong>en</strong>tie<br />
<strong>van</strong> bedrijfsongevall<strong>en</strong> <strong>en</strong> beroepsziekt<strong>en</strong> aan de andere kant.<br />
3.4.2 Bestrijd<strong>in</strong>g <strong>van</strong> ag ressie <strong>en</strong> <strong>geweld</strong> met andere <strong>in</strong>strum<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
Agressie <strong>en</strong> <strong>geweld</strong> op het werk hoev<strong>en</strong> niet alle<strong>en</strong> b<strong>in</strong>n<strong>en</strong> het kader <strong>van</strong> de Arbowet be-<br />
stred<strong>en</strong> te word<strong>en</strong>. Ook strafrechtelijke <strong>in</strong>strum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> <strong>in</strong> bepaalde gevall<strong>en</strong> w<strong>en</strong>se-<br />
lijk zijn. K<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>d is dat het thema <strong>agressie</strong> <strong>en</strong> <strong>geweld</strong> op het werk <strong>in</strong> alle onderzochte<br />
land<strong>en</strong> <strong>in</strong> de eerste plaats als e<strong>en</strong> arbothema wordt gezi<strong>en</strong>. De <strong>in</strong>valshoek <strong>van</strong> het beleid is<br />
daardoor vooral het bescherm<strong>en</strong> <strong>van</strong> werknemers <strong>en</strong> het bestraff<strong>en</strong> <strong>van</strong> werkgevers <strong>in</strong><br />
plaats <strong>van</strong> het bestraff<strong>en</strong> <strong>en</strong> vervolg<strong>en</strong> <strong>van</strong> daders. Nederland is het <strong>en</strong>ige land waar<strong>in</strong> <strong>van</strong>-<br />
uit het programma Veilige Publieke Taak duidelijke aanbevel<strong>in</strong>g<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gedaan aan<br />
werkgevers om daders ook strafrechtelijk te vervolg<strong>en</strong>. Nederland neemt b<strong>in</strong>n<strong>en</strong> de onder-<br />
zochte land<strong>en</strong> dus e<strong>en</strong> unieke positie <strong>in</strong>. Alle<strong>en</strong> <strong>in</strong> Nederland staat <strong>agressie</strong> <strong>en</strong> <strong>geweld</strong> teg<strong>en</strong><br />
werknemers met e<strong>en</strong> publieke taak sterk <strong>in</strong> de belangstell<strong>in</strong>g <strong>en</strong> is er e<strong>en</strong> nationaal pro-<br />
50
Change language