Aanpak van agressie en geweld in internationaal perspectief

Aandacht voor het thema
Agressie en geweld tegen personeel en reizigers in het openbaar vervoer is een groeiend
probleem, ook in Zweden. Uit onderzoek uit 2006 van twee werkgeversorganisaties in het
openbaar vervoer blijkt dat 30% van hun leden (de vervoersbedrijven) te maken hebben
gehad met agressie en geweld door passagiers en dat 1 op de 10 chauffeurs bloot heeft ge-
staan aan geweld.
Verschillende oorzaken voor het ontstaan van agressie en geweld tegen werknemers in het
openbaar vervoer in Zweden worden genoemd, zoals het moeten omgaan met contant geld,
passagiers die onder invloed zijn van drank of drugs en vandalisme. In de grotere steden in
Zweden zijn incidenten voorgevallen waar omstanders stenen gooiden naar bussen waar-
door het verkeer ontregeld raakte.
5.4.2 Maatregelen en projecten
Landelijk
Op landelijk niveau is het de openbaar vervoerafdeling van de inspectiedienst van het AV
dat landelijk beleid controleert en pijlers uitzet voor veiligheidsbeleid binnen openbaar ver-
voerbedrijven. Daarnaast ontwikkelen de sociale partners van de publieke sector ook
agressie en geweld projecten voor het openbaar vervoer.
AV: Risico-analyse
In de periode 2004-2006 heeft het AV een model ontwikkeld om risico’s op agressie en ge-
weld in het openbaar vervoer te beoordelen. In 2007 heeft het AV in het kader van een in-
spectieproject aan alle aanbieders van openbaar vervoer gevraagd een beoordeling uit te
voeren van de werkomstandigheden waar ook gevraagd werd naar het bestaan van risico’s
op agressie en geweld. Dit werd in 2008 opgevolgd door een tweede inspectieronde in de
publieke transportsector. Tevens initieerde het AV een aantal bijeenkomsten tussen ver-
schillende partijen en actoren om mogelijke maatregelen te bediscussiëren. Deze bijeen-
komsten vonden op lokaal en regionaal niveau plaats.
De activiteiten van het AV hebben geleid tot het nemen van maatregelen om de veiligheid
te verbeteren. In de meeste gevallen betroffen de maatregelen het opstellen van een plan
voor cash management. Voorbeelden hiervan zijn:
het afschaffen van speciale nachttarieven;
meer alternatieve locaties voor ticketverkoop;
ticketautomaten;
ticketverkoop via SMS;
mogelijkheden voor het heropladen van tickets via het internet.
AFA Project Conflicthantering voor buschauffeurs
Het AFA Prevention project is een project ontwikkeld door de sociale partners van de pu-
blieke sector en is gericht op het voorkomen van agressie en geweld door derden tegen
werknemers in de publieke sector. Onderdeel van de publieke sector is het openbaar ver-
voer. Om agressie en geweld tegen werknemers in het openbaar vervoer te voorkomen
heeft AFA binnen het Prevention project een project ontwikkeld gericht op bus- en tram-
chauffeurs. Doel van dit project is 500 medewerkers in de bus en tramsector te trainen in
68