deel 1 - Federaal Wetenschapsbeleid

schappers en onderzoekers tot voor een paar jaar alleen
maar van konden dromen. De eerste grid-projecten in
Europa ontstonden dan ook in de onderzoekswereld,
meer bepaald op het domein van de deeltjesfysica. Heel
langzaam ontstaat nu ook bij de computerconstructeurs
interesse voor het ontwikkelen van grid-software.
Wetenschappers werken wereldwijd
Data/grid computing is de beste manier om aan
eScience te doen: wetenschappelijk onderzoek waarbij
mensen via het internet van overal ter wereld bij betrokken
worden. Volgens de onderzoeksnoden van het
moment ontstaan dynamische virtuele organisaties
(VO’s) die meestal een tijdelijk leven beschoren zijn. In
deze VO’s werken onderzoekers uit verschillende wetenschappelijke
domeinen samen en worden hierbij niet
langer beperkt door lokale werkomstandigheden.
Er wordt verwacht dat eScience in de volgende vijf jaar
meer nieuwe wetenschappelijke gegevens zal aanmaken
dan ooit tevoren. We mogen logischerwijs dan ook
aannemen dat dit vervolgens de aanzet zal geven tot een
volgende generatie ICT-infrastructuren. Grid computing
is bovendien een complex gegeven. Deze nieuwe
vorm van samenwerken en het grote aantal nieuwe
gegevens brengen nieuwe problemen met zich mee die
opgelost moeten worden: toegang, wijziging, annotatie
en bescherming van gegevens, beveiliging (identiteit),
vertrouwen (in de partners), privacy, audit, bescherming
van de intellectuele rechten, …
Europa participeert met EGEE (Enabling Grids for
EsciencE) in de opbouw van een wereldwijde infrastructuur.
In een eerste fase van EGEE werken zeventig partners
samen en werd een infrastructuur gebouwd die 27
landen overspant en verbindingen legt met grid-infrastructuren
in de VS, Japan, Korea en China. EGEE ontwikkelde
een eigen grid middleware die nu gebruikt
wordt in het Europese gedeelte. Goede middleware is de
sleutel tot succes voor grid computing. Het is software
die de verschillende computereenheden integreert en de
gebruikers een eenvoudige toegang naar de grid verleent.
Het draagt bij tot betere samenwerking met andere
grid-infrastructuren.
Grid computing helpt de wereld vooruit
Op de Europese grid-infrastructuur EGEE lopen al heel
wat onderzoeken van uiteenlopende disciplines.
■ Zoektocht naar geneesmiddelen
Van 11 juli 2005 tot 19 augustus 2005 liep het project
WISDOM op EGEE. Meer dan 46 miljoen verschillende
moleculen werden onderzocht om zo nieuwe
geneesmiddelen tegen malaria te vinden. Een enkele
pc zou 80 jaar nodig hebben om deze job te klaren.
Met grid computing werden duizend computers in
vijftien landen simultaan aan het werk gezet om de
tweede grootste doder ter wereld een kopje kleiner te
maken. Dit is het meest rekenintensieve biomedische
project dat ooit op de Europese grid werd uitgevoerd.
■ Mammogrid
Mammogrid werd gefinancierd door de Europese
Commissie en is ook een biomedische toepassing. Het
helpt een zicht te krijgen op de complexiteit en verscheidenheid
van een aandoening als borstkanker,
dankzij het verzamelen van de bijhorende mammogrammen.
Specialisten en onderzoekers beschikken
op die manier over een statistisch significant aantal
voorbeelden van kwaliteitsvol beeldmateriaal.
■ Analyse van aardbevingen
Ook de aarde is een aantrekkelijk onderzoeksobject
voor data/grid computing. Dankzij het gebruik van
de EGEE grid-infrastructuur slaagden de onderzoekers
van het Institut de Physique du Globe de Paris
(IPGP) erin om binnen 30 uur een grote aardbeving te
analyseren. Tijdens deze aardbeving, die afgelopen 28
maart plaatsvond in Indonesië, verloren meer dan
duizend mensen het leven. De analyse liet zien dat
deze aardbeving geen late naschok was van de tsunami
enkele maanden eerder, hoewel ze op een ingewikkelde
wijze wel met elkaar verbonden zijn. Door
de exacte parameters te begrijpen van wanneer, waar
en hoe een aardbeving plaatsvindt, komen onderzoekers
dichter bij het waarom van een schok. Hierdoor
zal het in de toekomst mogelijk worden te voorspellen
waar en wanneer aardbevingen zullen plaatsvinden
en wat hun impact zal zijn.
■ MAGIC
De MAGIC-telescoop (Major Atmospheric Gamma
Imaging Cherenkov) op het Canarische eiland La Palma
spoort gammastralen uit de kosmos op. Hij heeft een
diameter van 17 m en een spiegeloppervlakte van
Mammogrammen
worden gebruikt
voor het opsporen
van borstkanker.
De MAGIC-telescoop.
Science Connection 9 - december 2005 - 29