Transformatie Natuurlijke Taal Object Georiënteerd Analyse ...

Figuur 2-7 KISS-model klant en rekening
Naast het sterke en het zwakke objecttype wordt er nog een derde soort objecttype onderscheiden: het Gerundium.
Een gerundium is een objecttype dat van twee of meer objecttypen afhankelijk is. Een voorbeeld is het
objecttype verzekering dat ontstaat door de actie verzekeren uit te voeren op de objecttypen auto en maatschappij.
Het begrip gerundium is overigens afkomstig uit de Nederlandse taal waar het een verzelfstandiging van een
werkwoord voorstelt; verzekeren := verzekering, betalen := betaling. Dit procédé is nodig omdat in de Nederlandse
taal niet twee actieve werkwoorden achter elkaar gebruikt kunnen worden zonder het voegwoord en te
gebruiken. Men kan niet zeggen: “We betalen verzekeren de auto bij de maatschappij.” Een van de twee
werkwoorden moet verzelfstandigd worden tot een gerundium met als resultaat: We betalen de verzekering van
de auto bij de maatschappij” of “We verzekeren de betaling van de auto bij de maatschappij”. Merk op dat de
twee zinnen een totaal verschillende betekenis hebben wat tot uitdrukking zou komen in de bestaansafhankelijkheid
tussen de verschillende objecttypen. Het gerundium geeft een impliciete afhankelijkheid weer. Zo
moet in de eerste zin eerst de auto verzekerd zijn alvorens de verzekering betaald kan worden. In de tweede zin
moet eerst de betaling bestaan alvorens die verzekerd kan worden.
In het vervolg wordt met objecttype zowel het sterke objecttype, het zwakke objecttype als het gerundium bedoeld.
Alleen als een van drie specifiek bedoeld wordt zal deze bij de naam worden genoemd. De volgende
symbolen worden voor het sterk objecttype, het zwak objecttype en het gerundium gebruikt.
sterk objecttype zwak objecttype gerundium
Figuur 2-8 Symbolen typeniveau
2.4.5.2 Classificatie: Objectklasse, Specialisatie en Categorie
Bij het modelleren van objecttypen is vaak te zien dat objecten van verschillende objecttypen gelijksoortig gedrag
of kenmerken vertonen in een bepaalde situatie. In zo’n situatie kunnen dan de objecttypen gegroepeerd
worden. Hiervoor worden drie groeperingssymbolen gebruikt: Objectklasse, Specialisatie en Categorie.
De objectklasse ontstaat door het groeperen van objecten van één objecttype. Bijvoorbeeld de objecten van het
objecttype persoon worden gegroepeerd in de objectklasse Personen. Meestal wordt voor de naamgeving de
meervoudsvorm gebruikt om aan te geven dat men met meerdere objecten te maken heeft.
De specialisatie komt altijd voor in combinatie met een generalisatie. De generalisatie geeft een beschrijving
van de generieke kenmerken van objecten. Een specialisatie classificeert objecten op basis van lokale kenmerken
waarbij de algemene kenmerken van de generalisatie geldig blijven.
Een specialisatie ondergaat niet zelf de acties die bij de objecten horen. Deze worden altijd uitgevoerd op de
generalisatie. Voor een specialisatie wordt dan ook geen KISS-model opgesteld. Met behulp van één IS-A symbool
wordt aangegeven welke specialisaties bij een generalisatie horen. Vaak zijn er twee of meer specialisaties
omdat een specialisatie een verschil tussen twee objecttypen uitdrukt. Het is echter mogelijk om één specialisatie
te hebben. Als intuïtief voorbeeld kan men het objecttype persoon nemen met de specialisaties medewerker
en student.
Een categorie wordt gebruikt voor het groeperen van verschillende objecttypen die dezelfde actie kunnen ondergaan,
Denk bijvoorbeeld aan het actietype eten dat kan worden uitgevoerd op de objecttypen banaan, appel
en peer. Om te voorkomen dat er drie verschillende actietypen geïntroduceerd moeten worden (eten_appel,
eten_banaan en eten_peer) worden de drie objecttypen gegroepeerd in de Categorie fruit waarvoor het actietype
eten opgenomen wordt. De ouders van de Categorie zijn dan de objecttypen appel, banaan en peer. Een Categorie
heeft altijd twee of meer ouder objecttypen. Ook hier wordt de relatie weer aangegeven met één IS-A
symbool. Ook voor de categorie wordt geen KISS-model opgesteld. Dit gebeurt voor de ouderobjecttypen. Actietypen
die met een categorie geassocieerd zijn, komen dan ook op alle KISS-modellen van de ouderobjecttypen
voor.
© KISS b.v. 22