Transformatie Natuurlijke Taal Object Georiënteerd Analyse ...

1. Inleiding
Zoals in het voorwoord al naar voren is gekomen is een van de problemen van de meeste object georiënteerde
ontwikkelmethoden het gebrek aan een formele basis voor het opstellen van een klassenhiërarchie. Toch is
algemeen bekend dat de klassenhiërarchie de basis vormt voor het te ontwikkelen softwaresysteem. De klassenhiërarchie
vormt als het ware de fundering voor het systeem. Rumbaugh et al [Rum 91] gaan in hun methode
(OMT) niet verder dan het onderstrepen van werkwoorden en zelfstandig naamwoorden die daarmee kandidaten
worden voor respectievelijk acties (ook wel methods genoemd) en objecten. Ook Jacobson doet iets soortgelijks
in zijn methode [Jac 92]. Deze manier van werken levert dan wel een lijst met kandidaat objecten en
acties op, maar de relaties tussen objecten en acties wordt op deze manier niet duidelijk. Het leggen van deze
relaties wordt voor een groot deel aan de analist overgelaten en er wordt nog nauwelijks gebruik gemaakt van
de informatie die (impliciet of expliciet) in de probleemomschrijving staat.
De KISS-methode voor object oriëntatie is zo’n methode waarbij het zoeken naar objecten en acties volgens een
gestructureerde aanpak plaatsvindt. Overigens spreekt men in de KISS-methode van objecttypen en actietypen
dus in het vervolg zal dat ook in deze scriptie gedaan worden. Uitgangspunt bij het vinden van objecttypen en
actietypen is een Tekstuele Beschrijving van het probleemdomein. Door elke zin te ontleden naar Onderwerp,
Gezegde, en Lijdend of Meewerkend voorwerp tracht men kandidaat objecttypen en actietypen te vinden. Het
verschil met de eerder genoemde methoden is dat onder de genoemde zinsdelen een bepaalde semantiek schuil
gaat die terug te vinden is de concepten van de KISS-methode zoals objecttype en actietype. De opdracht die tot
stand kwam naar aanleiding van een gesprek met Dhr. Kristen luidde als volgt.
Het opstellen van een kader waarmee aan de hand van de Nederlandse taal, de verschillende
modellen van de KISS-methode opgesteld kunnen worden.
Dit is een vrij grove omschrijving. Hieronder volgt een wat preciezere omschrijving .
Het eerste deel van de opdracht bestaat uit het opstellen van een meta-structuur van de Nederlandse taal. Daarvoor
moet eerst een soort probleemomschrijving worden opgesteld die de grammatica van de Nederlandse taal
beschrijft. Dit is namelijk het probleemdomein. Naast de grammatica moet ook naar de semantiek van de verschillende
delen worden gekeken omdat juist de semantiek terugkomt in de modellering. De beschrijving zal
gemaakt moeten worden aan de hand van literatuurstudies omdat mijn eigen kennis omtrent dit gebied te beperkt
is om een duidelijk beeld te krijgen van wat er allemaal speelt.
Nadat de beschrijving is opgesteld zal de KISS-methode losgelaten worden op deze omschrijving waardoor er
een informatie-architectuur zal ontstaan waarin concepten uit de grammatica als objecttypen naar voren komen.
De objecttypen die uit de analyse naar voren komen, vormen de meta-structuur van de Nederlandse taal. Deze
meta-structuur zal waarschijnlijk concepten bevatten zoals zin, persoonsvorm, gezegde, onderwerp, lijdend
voorwerp etc. De bekende concepten uit het ontleedproces dus. Deze objecttypen spelen een bepaalde rol in een
zin.
Het tweede deel van de opdracht bestaat uit het opstellen van transformatieregels tussen de meta-structuur van
de Nederlandse taal en de meta-structuur van de KISS-methode. De meta-structuur van de KISS-methode bevat
concepten uit de KISS-methode zoals objecttypen, objectklassen, actietypen, categorieën etc. (zie ook hoofdstuk
2). De bedoeling van de transformatie regels is om een vertaling te maken van de ene meta-structuur naar de
andere. Zo zou een van de transformatieregels kunnen zijn dat een gezegde (concept uit de Nederlandse taal)
overeen komt met een actietype binnen de KISS-methode. Het gaat erom om een zo volledig mogelijke transformatie
op te stellen.
In hoofdstuk 2 wordt een beschrijving gegeven van de KISS-methode. De concepten die gebruikt worden, worden
uitgelegd en de modellen die gemaakt worden, worden beschreven. In hoofdstuk 3 staat een beschrijving
van de Nederlandse taal. Deze beschrijving bestaat uit drie delen; de woordleer, de zinsdelen en de semantiek
van deze concepten. In hoofdstuk 4 staat een korte samenvatting van het analyseproces van de Nederlandse
taal. Er wordt een klein stukje van het probleemdomein geanalyseerd en gemodelleerd waardoor de lezer een
indruk kan krijgen hoe de KISS-methode werkt. De volledige uitwerking van het modelleringsproces staat
uitgewerkt in de bijlagenbundel. In hoofdstuk 5 worden dan de transformatieregels opgesteld. Hierbij wordt
© KISS b.v. 8