Transformatie Natuurlijke Taal Object Georiënteerd Analyse ...

Tabel 4-2: Object-Interactie matrix voor ontleed-voorbeeld
4.4 Initieel Object Interactiemodel
Door het rechttoe rechtaan verbinden van objecten en acties die met elkaar interacteren volgens de Object-
Interactie matrix uit de vorige paragraaf wordt onderstaand Initieel OI-model verkregen.
woord
samenstellen
woordgroep
plaatsen
zin
meewerken
meewerkend v
ondergaan
lijdend v
gezegde
ontleden
Figuur 4-1: Initieel OI-model voor ontleed-voorbeeld
uitvoeren
onderwerp
nader bepalen
bijw.bep.
In de volgende fase wordt het Initiële OI-model omgezet naar een definitief OI-model. Er worden nu per objecttype
KISS-modellen opgesteld en aan de hand daarvan wordt het Initiële OI-model aangepast.
4.5 KISS-model
Bij het opstellen van het KISS-model voor zin is het volgende probleem te zien. Zoals het nu staat gemodelleerd
betekent de actie ontleden dat Gezegde, Onderwerp, Lijdend Voorwerp etc. tegelijk worden ontleed. Dit is niet
het geval in de werkelijkheid. Het is mogelijk om eerst het Gezegde te ontleden, vervolgens het Onderwerp etc.
Een Lijdend Voorwerp bijvoorbeeld hoeft lang niet altijd in een zin voor te komen. Om dit probleem op te lossen
wordt een Categorie Zinsdeel geïntroduceerd. Er geldt dan: zin ontleden in zinsdeel. Als ouderobjecttypen
van zinsdeel treden dan op Gezegde, Onderwerp, Lijdend Voorwerp etc. Voor deze objecttypen geldt dan dat ze
allemaal de actie ontleden kunnen ondergaan.
Verder is in het KISS-model van zin te zien dat de zinsdelen zwak zijn ten opzichte van zin door het actietype
ontleden. Een zinsdeel ontstaat door het actietype ontleden uit te voeren.
Ook is te zien dat er een instantiërend actietype ontbreekt voor zin (en woord). Dit moet er dus nog bijgezet
worden.
Voor Lijdend Voorwerp en Meewerkend Voorwerp geldt dat er actietypen zijn die door beide kunnen worden
uitgevoerd (deze staan echter niet in de tekening en zijn ook niet genoemd in de beschrijving, maar een voorbeeld
is herhalen) en dat er actietypen zijn die alleen voor of het Lijdend Voorwerp (ondergaan) of voor het
Meewerkend Voorwerp (meewerken) kunnen worden uitgevoerd. Dit betekent dat er een objecttype Voorwerp
geïntroduceerd kan worden en dat Lijdend Voorwerp en Meewerkend Voorwerp daar specialisaties van kunnen
zijn. Het ouderobjecttype Voorwerp krijgt dan de gemeenschappelijke actietypen en de specialisaties de speciale
actietypen die alleen voor één specialisatie gelden.
© KISS b.v. 40