Scan 2, april 2001 - UMC Utrecht

tekst > Manou van de Zande
foto’s > Chris Timmers
De term Nurse Practitioner is geboren in de
Verenigde Staten. In de jaren zestig staken zij de
handen uit de mouwen op plaatsen waar ‘echte’
artsen liever niet werkten: getto’s van drugsverslaafden,
Indianenreservaten of uitgestrekte en
dunbevolkte gebieden. “In Amerika is een NP
eigenlijk een soort mini-dokter. Wat zij doen
gaat veel verder dan de taken die een Nurse
Practitioner hier heeft.” Albert Oosterom werkt
vier jaar als NP bij Cardiologie: hij staat zo’n tweehonderd
hartpatiënten terzijde. Zijn collega-NP
Mariët Raatgever doet dat bij mammacare met
vijfhonderd vrouwen met (risico op) borstkanker.
Wat kunnen en mogen Nederlandse NP’s dan
wel? Albert: “De nadruk ligt op verplegen, en
niet op de medische zorg. We geven veel psychosociale
steun aan patiënten en verlichten daarmee
het werk van de arts. Ik informeer ze uitgebreid
en hou hen met een kwartaalkrantje op de
hoogte van de laatste ontwikkelingen in hun
specifieke zorg. Mijn patiënten – ja, ik heb het
wel over ‘mijn’! – vinden het fijn dat ze mij altijd
kunnen bellen. Ze willen voor wat ze zelf tuttelgesprekken
noemen de arts of specialist niet
lastigvallen, en ik ben laagdrempelig. Ik merk
dat ik voor tachtig tot negentig procent van de
telefoontjes de arts niet meer nodig heb. Maar
tutteldingen kunnen natuurlijk wel de voorbode
van complexere problemen zijn.”
Vraagbaak
De NP is dus een informatieverzamelende én
-gevende spil waar (huis)arts of specialist en
patiënt te allen tijde bij terechtkunnen. Hij is
voor hen de eerste vraagbaak en doet zoveel
mogelijk voorwerk zodat de betrokken arts
direct to the point kan komen. “Je vult een
leemte op”, legt Mariët uit. “De specialist heeft
geen tijd en dus minder aandacht voor de
nr 2 april 2001 22
Tussen mini-dokter en
Ze zijn geen arts, geen arts-assistent, wél-maar-niet-alleen verpleegkundige en
(nog) met weinig. Balancerend op het randje van verpleegkundige en medische
zorg is een Nurse Practitioner het alwetende medium tussen patiënt en arts.
“Een NP gedijt uitstekend daar waar meerdere specialismen door elkaar
lopen.” Twee Nurse Practitioners annex ambassadeurs van hun vak over hun
functie-in-ontwikkeling.
Mariët Raatgever doet een punctie, met op de achtergrond dr Koop Bosscha.
>> Ik ben