fjé^f^lQX - Zoek direct in de EYE-bibliotheek
fjé^f^lQX - Zoek direct in de EYE-bibliotheek
fjé^f^lQX - Zoek direct in de EYE-bibliotheek
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
'■■ :<br />
'rrBEELo<br />
VAN HI5TORI5CHE<br />
BETEEKEril5<br />
-■—_ 1<br />
Wij ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>rs zijn<br />
dikwijls met een zeer<br />
groote fout behept,<br />
namelijk, dat wij met te groote<br />
voorlief<strong>de</strong> <strong>in</strong> het verle<strong>de</strong>n<br />
verwijlen, daarbij <strong>de</strong>n tijd,<br />
waar<strong>in</strong> wij leven en <strong>de</strong> plaats<br />
die wij daar <strong>in</strong>nemen, over het<br />
hoofd zien<strong>de</strong>.<br />
We willen hiermee geensz<strong>in</strong>s<br />
zeggen, dat wij onze historie,<br />
alles wat <strong>in</strong> het verle<strong>de</strong>n ligt,<br />
eenvoudig moeten negeeren.<br />
Dikwijls geeft <strong>de</strong> over<strong>de</strong>nk<strong>in</strong>g<br />
van het ve rie<strong>de</strong>n, <strong>de</strong> kracht<br />
om te streven iets te wor-<br />
<strong>de</strong>n. Het is vaak goed ons<br />
te spiegelen aan wat onze voor-<br />
ou<strong>de</strong>rs <strong>de</strong><strong>de</strong>n, die voorou<strong>de</strong>rs,<br />
die eens dit kle<strong>in</strong>e landje een<br />
plaats hebben doen <strong>in</strong>nemen <strong>in</strong><br />
<strong>de</strong> rij <strong>de</strong>r staten, een plaats<br />
welke zeer onevenredig was aan<br />
<strong>de</strong> slechts een ger<strong>in</strong>g aantal<br />
geografische mijlen groote vlak-<br />
te, welke Ne<strong>de</strong>rland heet met zijn<br />
we<strong>in</strong>ig talrijke bevolk<strong>in</strong>g. Wij<br />
hebben thans nog <strong>de</strong> mannen,<br />
die <strong>in</strong> staat zijn om Ne<strong>de</strong>rland<br />
een rol te doen spelen grooter<br />
dan men zou verwachten.<br />
Wij .beoogen met onze criti-<br />
sche uitlat<strong>in</strong>g <strong>in</strong> <strong>de</strong> eerste woor-<br />
<strong>de</strong>n van <strong>de</strong>ze beschouw<strong>in</strong>g niet,<br />
ons langer daarbij op té hou-<br />
<strong>de</strong>n, wij wijzen liever op iets<br />
an<strong>de</strong>rs, n.1. op het feit, dat wij<br />
naar buiten veel te we<strong>in</strong>ig<br />
kunnen <strong>de</strong>monstreeren, daar<br />
waar dit het nuttigst is, dat<br />
wij t€ veel coquetteeren met die<br />
zaken, die sommige menschen<br />
zoo buitengewoon <strong>in</strong>teressant en<br />
aardig v<strong>in</strong><strong>de</strong>n. En wanneer men<br />
dan b.v. een reclameplaat van<br />
het hoogst mo<strong>de</strong>rne luchtver-<br />
keer ziet van <strong>de</strong> zoo vooraan-<br />
staan<strong>de</strong> K. L. M., waarop naast<br />
een bru<strong>in</strong>en broe<strong>de</strong>r uit onze<br />
koloniën weer iemand <strong>in</strong> vo-<br />
lendammer maskera<strong>de</strong>-costuum<br />
wordt gezet, dan kan dit niet<br />
an<strong>de</strong>rs dan prikkelend wer-<br />
ken op ie<strong>de</strong>r, die er langzamer-<br />
hand genoeg van krijgt, dat wij<br />
voor buitenlan<strong>de</strong>rs niet an<strong>de</strong>rs<br />
zijn dan boeren op klompen met<br />
pofbroeken aan en vrouwen met<br />
lange krullen, gekleed <strong>in</strong> kakel-<br />
bonte pakjes. Wij hebben onze<br />
na'ie met <strong>de</strong>rgelijke reclame een<br />
groot na<strong>de</strong>el dikwijls bezorgd,<br />
<strong>in</strong> allen gevalle we hebben ons<br />
zelf <strong>in</strong> <strong>de</strong> oogen van buitenlan-<br />
<strong>de</strong>rs niet kunnen verheffen tot<br />
mo<strong>de</strong>rne menschen, bezield met<br />
-^m ^ ,<br />
De ou<strong>de</strong> zaansche <strong>in</strong>dustrie<br />
Voor het raadhuis<br />
'HBEELO<br />
VAMECONOMBCHE<br />
MACHT<br />
mo<strong>de</strong>rne opvatt<strong>in</strong>gen, die be-<br />
grijpven wat <strong>de</strong> tegenwoordige<br />
tij<strong>de</strong>n éischen.<br />
In<strong>de</strong>rdaad wordt hierover<br />
dikwijls te licht geoor<strong>de</strong>eld. Een<br />
enkel voorbeeld schiet ons hier<br />
te b<strong>in</strong>nen, een feit, waarvan<br />
we <strong>de</strong> waarheid, hoe vreemd<br />
die kl<strong>in</strong>kt, kunnen bevestigen,<br />
omdat het een onzer kennissen<br />
persoonlijk overkomen is.<br />
Een jongedame van ongeveer<br />
tw<strong>in</strong>tigjarigen leeftijd begaf zich<br />
voor haar engelsche studie naar<br />
Lon<strong>de</strong>n en nam daar haar <strong>in</strong>-<br />
trek bij een jonge doktersfa-<br />
milie. Den eersten avond van<br />
haar aanwezigheid was er een<br />
buitengewone belangstell<strong>in</strong>g van<br />
<strong>de</strong> zij<strong>de</strong> van <strong>de</strong> familiele<strong>de</strong>n.<br />
Het hollandsche meisje werd<br />
argwanend door allen bespied<br />
en ze voel<strong>de</strong> zich' on<strong>de</strong>r die<br />
belangstell<strong>in</strong>g nu juist niet bij-<br />
zon<strong>de</strong>r op haar gemak, werd<br />
een beetje verlegen, omdat ze<br />
vermoed<strong>de</strong>, dat ze „iets vreemds<br />
aan zich had." Het geheim van<br />
<strong>de</strong> belangstell<strong>in</strong>g zou haar spoe-<br />
dig wor<strong>de</strong>n geopenbaard, door-<br />
dat een <strong>de</strong>r aanwezigen haar<br />
ten slotte vroeg, of ze ter ge-<br />
legenheid van haar bezoek aan<br />
Lon<strong>de</strong>n haar nationaal costuum<br />
had thuis gelaten!<br />
Nog eens, hoe vreemd dit<br />
moge kl<strong>in</strong>ken, het hiergemel<strong>de</strong><br />
ge\»l is historisch en verraadt<br />
hoe ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>rs buiten hunne<br />
grenzen door het niet-bereis<strong>de</strong><br />
publiek allen wor<strong>de</strong>n aangezien<br />
voor zeeuwen, markers of volen-<br />
dammers.<br />
Nu behoeft het geen be-<br />
vreemd<strong>in</strong>g te wekken, dat men<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong>n vreem<strong>de</strong> bij een <strong>de</strong>rge-<br />
lijke bevolk<strong>in</strong>g geen mo<strong>de</strong>rne<br />
cultuur verwacht. De belang-<br />
rijkheid van Ne<strong>de</strong>rland is voor<br />
<strong>de</strong>n buitenlan<strong>de</strong>r hoofdzakelijk<br />
gelegen <strong>in</strong> zijn rijkdom aan<br />
koeien en kaas. - Maar dat<br />
Ne<strong>de</strong>rland 'n beteekenend land<br />
is door zijn sterk ontwikkel<strong>de</strong><br />
<strong>in</strong>dustrie en z'n uitgebreidfen<br />
han<strong>de</strong>l tengevolge van het kolo-<br />
niaal bezit, dat is iets dat velen<br />
geheel onbekend is.<br />
Wanneer er iets is gedaan<br />
om <strong>in</strong> <strong>de</strong>zen betere meen<strong>in</strong>gen<br />
te doen post vatten, dan is dit<br />
wel te danken aan <strong>de</strong> ne<strong>de</strong>r-<br />
landsche filmfabrikanten en <strong>in</strong><br />
latere tij<strong>de</strong>n ook aan <strong>de</strong> ver-<br />
eenig<strong>in</strong>g Ne<strong>de</strong>rlandsch Fabri-<br />
kaat en Ne<strong>de</strong>rland <strong>in</strong> <strong>de</strong>n<br />
20 lessen f 15.—, <strong>in</strong>clusief<br />
2 Charleston Tea's en 2 Soiree's<br />
K<strong>in</strong><strong>de</strong>rclubs • Volwassenen<br />
Beg<strong>in</strong>nen<strong>de</strong>n - Gevor<strong>de</strong>r<strong>de</strong>n<br />
Gehuw<strong>de</strong>n. Prospectus franco<br />
Dans-Instituut EDDY RAY<br />
Weste<strong>in</strong><strong>de</strong> 13, Tel. 32478 A'dam<br />
Er is vrijwel geen terre<strong>in</strong>,<br />
waarop <strong>de</strong> film geen vat heeft<br />
gekregen. Een belangrijke rol<br />
heeft zij on<strong>de</strong>r an<strong>de</strong>ren vervuld<br />
bij <strong>de</strong> ont<strong>de</strong>kk<strong>in</strong>gsreizen, die <strong>de</strong><br />
laatste jaren on<strong>de</strong>rnomen zijn<br />
en nu beseffen we pas goed<br />
hoe het te betreuren valt, dat<br />
het filmapparaat niet ten dienste<br />
heeft gestaan van hen, die het<br />
eerst onbeken<strong>de</strong> gebie<strong>de</strong>n be-<br />
tra<strong>de</strong>n. Hoeveel is er niet ver-<br />
dwenen, waarvan <strong>de</strong> her<strong>in</strong>ner<strong>in</strong>g<br />
alleen voortleeft <strong>in</strong> <strong>de</strong> reisbe-<br />
schrijv<strong>in</strong>gen van <strong>de</strong> ont<strong>de</strong>k-<br />
k<strong>in</strong>gsreizigers. De beschav<strong>in</strong>g<br />
heeft heel wat vernietigd, waar-<br />
van men thans pas goed <strong>de</strong><br />
beteekenis begrijpt.<br />
Maar <strong>de</strong> film heeft het mo-<br />
gelijk gemaakt van volgen<strong>de</strong> ont-<br />
<strong>de</strong>kk<strong>in</strong>gsreizen <strong>de</strong> her<strong>in</strong>ner<strong>in</strong>gen<br />
te bewaren. We behoeven ons<br />
nu niet meer alleen met een<br />
I beschrijv<strong>in</strong>g tevre<strong>de</strong>n te stellen<br />
van wat <strong>de</strong> ont<strong>de</strong>kk<strong>in</strong>gsreizigers<br />
aanschouwen; we krijgen thans<br />
het leven<strong>de</strong> beeld voor ons.<br />
We zullen <strong>in</strong> ons land b<strong>in</strong>-<br />
nenkort een film kunnen be-<br />
won<strong>de</strong>ren, die ons weer ver-<br />
haalt van moed en onver-<br />
schrokkenheid van twee man-<br />
nen, die <strong>de</strong> wil<strong>de</strong>rnis <strong>in</strong>trokken<br />
om die <strong>in</strong> al haar grootheid,<br />
<strong>in</strong> al haar geweldigen pracht van<br />
natuurleven hun me<strong>de</strong>menschen<br />
te kunnen toonen en voor <strong>de</strong><br />
nakomel<strong>in</strong>gschap te bewaren.<br />
Er is over dit werk reeds<br />
een en an<strong>de</strong>r geschreven <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
groote dagbladpers. De aanlei-<br />
d<strong>in</strong>g hiertoe was een daad van<br />
<strong>de</strong> Paramount, die <strong>de</strong> eige-<br />
naresse van dit filmwerk is.<br />
Het britsche museum te Lon-<br />
<strong>de</strong>n heeft namelijk een exem-<br />
plaar van dit werk ten ge-<br />
schenke ontvangen on<strong>de</strong>r voor-<br />
waar<strong>de</strong> echter, dat <strong>in</strong> <strong>de</strong> eerste<br />
vijftig jaar dat positief niet mag<br />
wor<strong>de</strong>n afgedraaid ter voor-<br />
kom<strong>in</strong>g van beschadig<strong>in</strong>g.<br />
„Chang" — zoo luidt <strong>de</strong> titel<br />
van <strong>de</strong>ze film — geeft name-<br />
lijk dieren te zien, waarvan met<br />
eenige re<strong>de</strong>n vermoed kan wor<strong>de</strong>n,<br />
dat <strong>de</strong>ze <strong>in</strong> dien tijd van<br />
het aardrijk zullen verdwijnen.<br />
„Chang" is opgenomen <strong>in</strong><strong>de</strong><br />
wil<strong>de</strong>rnissen van noor<strong>de</strong>lijk<br />
Siam, waar men nog gelooft<br />
dat <strong>de</strong> tijgers <strong>de</strong> bewakers zijn<br />
van <strong>de</strong> zielen <strong>de</strong>r overle<strong>de</strong>nen.<br />
De ziel verhuist volgens het<br />
geloof dikwijls <strong>in</strong> tijgers. En<br />
hon<strong>de</strong>r<strong>de</strong>n <strong>in</strong>boorl<strong>in</strong>gen wor<strong>de</strong>n<br />
er alle jaren gedood, omdat<br />
zij bevreesd zijn <strong>de</strong> dieren af<br />
te maken. Dikwijls vallen <strong>de</strong><br />
verscheuren<strong>de</strong> beesten <strong>de</strong> huisdieren<br />
aan aan <strong>de</strong>n rand van<br />
<strong>de</strong> dorpen of loeren zij op |<br />
ongewapen<strong>de</strong> menschen. Merlan<br />
C. Cooper en Ernest B.<br />
Schoedsack ont<strong>de</strong>kten dit al<br />
heel spoedig na hun aankomst<br />
<strong>in</strong> Siam, toen zij van plan<br />
waren het drama van <strong>de</strong> wil<strong>de</strong>rnis<br />
te verfilmen. Bij hun<br />
arbeid waren <strong>de</strong> ontmoet<strong>in</strong>gen<br />
met verscheuren<strong>de</strong> dieren zeer<br />
talrijk en dikwijls kwam het<br />
voor, dat het noodzakelijk was<br />
<strong>de</strong>ze uit zelfbehoud neer te<br />
schieten. Maar wanneer dan een<br />
beest was gedood, kwamen <strong>de</strong><br />
<strong>in</strong>boorl<strong>in</strong>gen na<strong>de</strong>rbij om <strong>de</strong><br />
been<strong>de</strong>ren te bemachtigen ten<br />
e<strong>in</strong><strong>de</strong> daaruit medicijnen te<br />
koken. Geen <strong>in</strong>boorl<strong>in</strong>genfamilie<br />
beschouwt zich veilig zon<strong>de</strong>r<br />
<strong>in</strong> het bezit te zijn van<br />
<strong>de</strong>ze essence van tijgerbeen<strong>de</strong>ren.<br />
Hiervoor noem<strong>de</strong>n we reeds<br />
<strong>de</strong> namen van <strong>de</strong> twee mannen,<br />
die dit stoute stuk hebben durven<br />
bedrijven. Cooper was een<br />
leerl<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> zeevaartschool<br />
te Annapolis en bestemd om bij<br />
<strong>de</strong> koopvaardij te gaan. Hij<br />
was echter een soldaat <strong>in</strong> hart<br />
en nieren, vocht aan <strong>de</strong> grenzen<br />
van Mexico en vorm<strong>de</strong> een<br />
amerikaansch eskadron geduren<strong>de</strong><br />
<strong>de</strong>n poolsch-russischen<br />
oorlog. Het avontuurlijke zat<br />
hem <strong>in</strong> het bloed en hij sloot<br />
11<br />
K)t |<br />
zich aan bij het amcrikaansc'