Markeboek van Raalterwoold

discrepantiën tusschen de Erfgenamen en ingeseetenen van het Raalterwoold sijn ontstaan, (en
teffens ook gezien en overwoogen de differente teegens elkanderen inloopende resolutien op dat
sujet genoomen, het welk soo als natuurlijk een verschillende uijtlegginge omtrent dat punct heeft te
weeg gebragt) weshalven, uijt hoofde der meenigvuldige aangravingen, welke er seedert de laaste
Erfgename vergaderinge weeder op nieuws hebben plaats gehad, noodig geoordeelt om tot
conservatie der goede order en het meeste voordeel der markte, eene buijtengewoone Erfgenamen
vergaderinge teegens heeden den 27 Augustus 1805 uijt te schrijven, ten eijnde als dan met
wegneeminge van alle teegenstrijdigheeden en verschillende begrippen iets finaals en duidelijk
omtrent de aangravingen wierde bepaalt en vastgestelt. En het is dan ook ten gevolge dat den
ondergeteekende gemeent heeft de Erfgenamen te moeten voordragen dat, doordien deselve bij
voorige resolutie en insonderheijt meede van die van het voorige jaar 1804, hunne gevoelens
duijdelijk hebben gemanifesteert gehad, dat het aangraven en cultiveeren der ongecultiveerden
gronden niet in 't geheel behoorde verhindert te worden, maar in teegendeel, onder gereegelde
bepalinge toegelaten, egter zoo, dat daardoor niet het geheele velt en de soo nuttige groengronden,
werden bedorven, maar zoodanig, dat het strekke tot voordeel van de markte, en de vlijtige bouwman
er zijn voordeel daerin mooge vinden. En om dit heijlsaem oogmerk (zoo moogelijk) te bereijken, is 't,
dat ondergeteekende de volgende pointen aen de Erfgenamen komt voor te dragen:
Articul 1. Dat al die gedenkt aen te graven, sulks behoorlijk aen den Markenrigter, of bij absentie, aan
de gecommitteerdens sal moeten aangeeven, met melding waar en hoeveel ongeveer hij wel gedenkt
aen te graven, en het welke dan ten eijnde alles in eene behoorlijke order geschiede, door een
gequalificeerd persoon, nader daer toe te benoemen, sal moeten worden gemeeten, ten koste van die
geene die wil aangraven.
Art. 2. Dat een ieder die aangraaft daer voor aan de markte sal moeten voldoen, het geene bij
resolutie der Erfgenamen van den 14 Meij 1804 reeds is bepaalt, namentlijk voor gewaerden van ieder
roede veltgrond 5 stuijvers en van ieder roede groengrond 10 stuijvers, en voor een ongewaerde
dubbeld, of zoo als nader mogte bepaald worden.
Art. 3. Dat het hiervoor verschuldigde, ingevolge voetmaat binnen den tijd van drie maanden na
meetinge, prompt en sonder fout, aen den Markenrigter of gecommitteerdens sal moeten voldaan
worden.
Art. 4. Dat alle die geene die in deese bepaalde tijdt niet den eersten met den laasten stuijver voldoet
van sijn regt in deesen sal zijn vervallen, en de grond dadelijk weeder ingesmeeten sal worden,
sonder dat het selve stuk immer of ooit sal aengegraven moogen worden.
Art. 5. Dat al het aengegravene binnen den tijd van 18 maanden na het aengraven, behoorlijk tot
bosch, zaaij ofte groenland sal moeten worden bekwaam gemaakt, en gecultiveert, en dierhalven
niemand sijn aengegravene grond tot plaggen, schadden of zoortgelijke, ongecultiveert mag laten
leggen, op poene als in het voorige articul 4 vermeldt staat.
Art. 6. Indien iemand mogte oordeelen dat een ander hem door het aangraven te na kwam, sal sulks
aen den Markenrigter of bij absentie aen de gecommitteerdens binnen den tijd van drie maanden
nadat het is uijtgestooken en opgemeeten moeten aengeeven, als wanneer het selve in bijzijn van een
gerigtspersoon sal ingesmeeten worden, egter behoorde een ieder soodra hem bekent is dat iemand
hem te na komt, onmiddelijk en vriendlijk hem daervan te waerschouwen tot voorkoominge van
vergeefse moeite en kosten.
Art. 7. Dat een ieder soo na moogelijk voor of bij sijn eijgendommelijke land blijve.
Art. 8. Dat voor eijgendommelijk land behoorde aengenoomen te worden al het land voor deese eeuw
aengegraven, en al wat na de voorige eeuw is aangegraven, behoorde, als booven in de 5 eerste
articulen vermeld is, behandelt te worden, en daertoe verpligt gereekent.
Art. 9. Dat in alle geschillen welke uijt de hier boven gemelde articulen mogten voorkoomen de zaak
(tot voorkoominge soo veel moogelijk van alle ru‹neuse processen) onmiddelijk voor een
regtsgepromoveerde persoon, sonder forme van proces sal worden beslist, ten kosten van beijde