BIBLIOTHEEK KITLV - Acehbooks.org

9
plaatsen , gebeurt liet echter meermalen, dat bij bijzonder
warm weder de thermometer tot 90°, ja zelfs tot 95° stijgt.
Aan de drassige monden van sommige rivieren en aan eenige
vlakke (vooral bebouwde) kuststreken is de luchtgesteldheid
ongunstig voor den Europeaan, maar toeh vindt men
nergens het doodend klimaat van vele West-Indische streken
of van de Afrikaansche Goudkust, en het bewaren der
onschatbare gezondheid hangt grootendeels van meerdere
of mindere v o o r z i g t i g h e i d af.
Afwisselende moessons, welke bij de kentering dikwerf
worden begeleid door stormen en onweders, soms door
plotselinge stilten, deelen het jaar in een droog en nat
saizoen; liefeerste, de goede moesson geheeten, heerscht
op Java — en met geringe wijzigingen overal elders in al
onze bezittingen in Oost-Indië, behalve in de Molukken,
alwaar eene omgekeerde verhouding plaats grijpt — van
half April tot half November, men heeft dan onafgebroken
Oostelijke winden ; de kwade moesson is het natte jaargetijde,
dat in de overige maanden met voortdurende Westelijke
winden heerscht. Dit alles betreft de meest bewoonde
en aangebouwde kuststreken; komt men hooger op in de
bergen, dan ondervindt het klimaat verbazende wijzigingen;
de lucht wordt koeler en gezonder, drooger eu opwekkender,
de invloed der moessons minder merkbaar,
hier en daar heerscht duurzame lente, de Europeaan moet
soms wel eens des nachts in de handen wrijven van koude,
maar herkent met vreugde de hem van jongs-af bekende
boomen en planten en is verrukt over het heerlijke weder,
de frissche , versterkende, dikwerf welriekende berglucht.
want neven die planten uit een gematigd klimaat, komen
ook kostelijke tropische, (d. I. keerkrings-) gewassen voor.