BIBLIOTHEEK KITLV - Acehbooks.org

49
dukten oplevert. Even als in de naburige Eesidentie Buitenzorg,
behoort de grond hier aan partikulieren en levert
daarom weinig handelsartikelen ; de Europeanen bezitten de
grootste landgoederen, Chineezen en Inlanders zijn meestal
minder aanzienlijke grondbezitters.
Batavia vordert eene afzonderlijke beschrijving, vooral
dewijl hier bijna uitsluitend alle Europeanen voet aan wal
zetten.
De vroegere grootheid is getaand sedert eene aardbeving
de eertijds gezonde ligging bedierf, zoodat de eigentlijke
stad, welke zich op eene goede reede doch geene haven
kan beroemen, kwalijk meer eene schim is van hetgeen zij
vroeger was. Geheel op oud-Hollandsche wijze aangelegd
en gebouwd, strekt zij thans nog alleen tot dagverblijf aan
de kooplieden, die er hunne kantoren en pakhuizen hebben;
de beurs en het solide stadhuis bevinden zich met
eenige lands-bureaux in de oude stad, doch uitsluitend de
haven- en andere Europeesche beambten, die er moeten
wonen, verblijven er 's nachts; voor 't overige is deze
meer bewoond door Aziaten. De Chineezen leven in eene
afzonderlijke wijk, onmiddellijk grenzende aan de zuidwestelijke
deelen van Batavia; het is een zeer volkrijk kwartier,
met sommige aanzienlijke, wél-ingerigte, doch meestal
kleine, morsige huizen, gemeenlijk van steen opgetrokken,
en daarom hier en elders te onderkennen van de eenvoudige
hutten der inboorlingen. Eigten wij onze schreden, of
laten wij liever zeggen onze paarden — want ieder, die
eene veer van den mond kan blazen, moet hier rijtuig
houden — naar het zuidoosten, daar zien wij een geheel
ander tafereel; fraaije, luchtige voorsteden, breiden zich
verder dan een uur uit, onder den naam van Molen vliet,
3