BIBLIOTHEEK KITLV - Acehbooks.org

107
deel van het binnenland, en bestaat eigentlijk uit het voormalig
rijk van Bandjarmasing, waarvan thans al de kustlanden,
van Kotaringin in het Z. W. tot Boelangan in het
N. O., volgens de bestaande verdragen in vollen eigendom
aan Nederland behooren. Ten Noorden van Bandjarmasing,
aan den linkeroever der Bandjar-rivier, breidden zich tot
ver in het binnenland de zoogenaamde Sultans-landen
uit, dat zijn die streken lands, welke de Sultan als zijn
eigen gebied had behouden, ofschoon hij zijne leenroerigheid
aan Nederland erkende ; nâ de in de laatste jaren uitgebroken
onlusten is dit binnenland aan de Nederlandsche
onmiddellijke bezittingen toegevoegd. In die streken, 6
mijlen hooger aan de rivier Batoe-Api dan de Eesidentie
des Sultans, welke Martapoera heet, ligt de berg Pengaron
, alwaar rijke steenkolen-beddingen zijn ontdekt, en met
name in de mijn Oranje-Nassau de ontginning met kracht
is begonnen en wordt voortgezet. Levenscheppende breed e
rivieren doorstroomen allerwege de boschrijke wildernissen
van het dikwerf vlakke binnenland; evenwel is de landbouw
hier weinig ontwikkeld. De natuurlijke produkten der bosschen,
uitmuntend hout, welriekende en nuttige harsen en
gommen, vormen de handelsartikelen , met eetbare vogelnestjes,
stofgoud, diamanten, topazen en smaragden.
Onze hoofdplaats is Bandjarmasing, vijf uur van den mond
der Bandjar-rivier, beschermd door een goed bezet vijfhoekig
fort, Tatas genaamd, omringd door eene palissadeering
van rjzerhout, binnen welke de woningen van eenige ambtenaren
zijn gelegen; terwijl de Eesident niet ver van het
fort verblijf houdt, in de wijk Amarong, eene der talrijke
buurten, waarin de slechts 3000 inwoners tellende, gedeeltelijk
op vlotten gebouwde stad is verdeeld, en welke op