BIBLIOTHEEK KITLV - Acehbooks.org

126
de luiheid en onbeschaafdheid der bewoners, die oorzaak
zijn dat deze groepen nog zoo weinig belang kunnen inboezemen.
De veel grooter Kei- en A r o e-eilanden zijn
tamelijk goed bevolkt, door meestal heidensche, flink gebouwde
en over het algemeen vreedzame, zachtzinnige maar
weinig geestkracht ten toon spreidende Alfoersche volkstammen
; de eerste groep is bergachtig, de laatste laag en
moerassig, doch deze eilanden zijn boschrijk en vele van
veilige reeden voorzien, waarvan de Europeesche schepen
evenwel een zeer beperkt gebruik maken; het Christendom
en het Islamismus drongen er door, doch eigentlijk zijn
slechts enkele Hoofden naam-Christenen. Op Wokam, een deinoordelijke
Aroe-eilanden, ligt een thans verlaten fort, en
op het naburige Wammer ligt de in de goede moesson druk
bezochte handelplaats Dolo, benevens een paar Christelijke
negeriën. — De Zuid-W ester-eilanden worden ook wel
Zuid-Banda genoemd, zijn van vulkanischen oorsprong,
vrij aanzienlijk van oppervlakte en tamelijk bevolkt; de
inboorlingen zijn beschaafder en ijveriger van aard dan die
der omringende eilanden; ook hier werd het Christendom
met nog al gelukkig gevolg door protestantsche zendelingen
verbreid en opmerkelijk is het, dat op deze uitgestrekte groep
de vrije landbouwer poer of boer wordt genoemd ; een bewijs
dat er reeds lang betrekking met Nederland werd onderhouden,
anders zou die benaming niet zoo algemeen
zijn doorgedrongen. De Tenimber-a rchipel behoort
eigentlijk ook tot deze groep en bevat het groote eiland
Ti mor-Laut, dat bergachtig en boschrijk is, buitendien
uitgestrekte buffelweiden bezit, doch welks welgemaakte
inwoners nog weinig handel met Europeanen drijven. Al
deze eilanden worden tegenwoordig regelmatig door een