BIBLIOTHEEK KITLV - Acehbooks.org

21
/eden, vermaken.
Groot is het onderscheid in zeden en gebruiken; terwijl
op Sumatra en elders bijna algemeen veelwijverij heerscht,
is deze op Java bij de mindere standen volstrekt niet in
gebruik. Algemeener zijn de echtscheidingen, die bijna ten
allen tijde kunnen worden verkregen, door den man zonder
opgave van redenen, door de vrouw wegens geldige oorzaken.
Misschien heeft de wetgever begrepen dat men het hierdoor
veroorzaakte kwaad eenigermate kon voorkomen, door de
kwaal met de kwaal te genezen, weshalve de adat (wet) dan
ook bepaalt dat een eenmaal gescheiden paar niet weder mag
hertrouwen, dan nadat de vrouw eerst met een ander is
gehuwd geweest. De daardoor veroorzaakte eenigermate
losse band van het huwelijk is welligt oorzaak van de ons
zonderling in het oor klinkende bepaling, dat in vele
oorden de zusterskinderen de wettige erfgenamen zijn ; omtrent
deze bloedverwantschap, zegt de Sumatrees, kan geen
twijfel bestaan. De Javaansche vrouwen onderscheiden zich
van de meeste andere eilandbewoonsters, door hare vrijwillige
neiging om met de aankomende vreemdelingen
zamen te wonen; zij dienen hunne blanke of minder blanke
heeren meestal met onbesproken trouw, volgen hem des
noods overal als waren zij met hem gehuwd en zijn vrij
zorgvuldig in het opkweeken hunner kinderen. Het hoofdgebrek
dezer dames is nukkigheid, gepaard aan norschheid
jegens hare onderhoorigen en eene dikwerf onberedeneerde
speelzucht.
De onwettige zamenleving van Europeanen met zulke
Javaansche vrouwen of meisjes is het gevolg van het gebrek
aan blanke of beschaafde vrouwen, en bovendien bezit niet