BIBLIOTHEEK KITLV - Acehbooks.org

77
langzamerhand verlevendigen. — Panaroekan ligt ruim 8
uur oostelijker aan den postweg, en biedt ook eene veilige
reede aan, waarvan echter weinig gebruik wordt gemaakt.
Hier vestigden de Portugeezen zich het eerst, doch de stad
is sedert achteruitgegaan, al verblijven er nog vrij wat inlandsche
grooten. Een fort verrijst nabij de kust. In de
baai is te midden van het zeewater eene bron van versch
water. Thans is Sitoebondo, mede aan den grooten weg liggende,
de hoofdplaats der afdeeling en verblijfplaats van den
Adsistent-Resident. — De hoofdplaats der derde afdeeling
Bondowosso ligt aan een zijtak van den postweg ; de Adsistent-Resident
en de Regent wonen er.
Adsistent-Residentie Banjoewangi.
Eene niet uitgestrekte, in alle rigtingen van bergen
doorsneden Residentie; de meeste streken, hoewel heerlijk
schoon, liggen in den wilden natuurstaat, en dus is deze
zuidoostelijkste hoek van Java het schaarscht bevolkt; intusschen
neemt de bebouwing hand over hand toe; koffij,
peper en tabak vormen met de nopal-teelt {cochenilje) de
winstgevendste artikelen. De parel-visscherij in Straat Bali
is niet onbeduidend. — Door de schaarschheid der bevolking
is naauwelijks een vijfde van den bodem bebouwd,
en de bloeijende omstreken der hoofdplaats leveren dus
eene aangename afwisseling op, als men de woeste wouden
in het noorden dezer Residentie is doorgetrokken ; zij wordt
voor een veelbelovend gewest gehouden. — De hoofdplaats
Banjoewangi, over Soembewaroe (op Java's N. O. hoek)
met den grooten postweg verbonden, wordt voor ongezond
gehouden; de reede, in Straat Bali gelegen, is veilig en