Seksualiteit bij mensen met ernstige verstandelijke ... - Platform EMG

Voorlichting draagt bij aan de kennis die de begeleiders hebben over hun cliënt.
Door voorlichting te geven krijgen begeleiders meer zicht op de ervaringswereld van de
cliënt, je leert anders naar de cliënt te kijken. Het beeld van de cliënt wordt completer Gedrag
kan beter uitgelegd worden. Vanuit mijn eigen praktijkervaring weet ik dat wij als begeleiders
wel op de hoogte zijn van het algemene ontwikkelingsniveau van de cliënt, maar meestal niet
specifiek van die van de seksuele ontwikkeling, terwijl veel gedrag van mensen met evmb
juist terug te leiden is naar de seksuele ontwikkelingsfase waarin zij verkeren. Daarnaast zorgt
het ervoor dat discrepanties (tegenstrijdigheden) in de verschillende ontwikkelingsniveaus
worden opgemerkt. Bij veel cliënten lopen de verstandelijke, emotionele, sociale en
lichamelijke ontwikkeling niet parallel, hierdoor wordt een cliënt sneller verkeerd begrepen of
onjuist ingeschat,meestal overschat. Deze verkeerde inschatting en dus het spanningsveld,
tussen hoe iemand oogt en wat de hij/zij daadwerkelijk kan of begrijpt kan uiteindelijk
oorzaak zijn van het ontstaan van probleemgedrag of verstoorde relaties. In die zin kan het
voorlichten van begeleiders er dus toe bijdragen dat probleemgedrag beter kan worden
uitgelegd en begeleid of zelfs voorkomen( de Gier.C orthopedagoog) .
Het geven van handvaten aan begeleiders.
Door informatie te geven aan begeleiders over seksualiteit en de voorwaarden die belangrijk
zijn bij het bieden van begeleiding wordt er draagvlak gecreëerd, begeleiders kunnen
terugvallen op relevante informatie die voorhanden is. Het is belangrijk dat begeleiders weten
waar ze terecht kunnen wanneer zij vragen hebben en dat ze weten waar ze informatie
vandaan kunnen halen( Heemelaar 2000).
Begeleiders zijn zich bewust van de kwetsbaarheid van mensen met evmb betreffende
seksueel misbruik.
Seksueel misbruik voorkomen is vooral op de begeleiders en andere betrokkenen van
toepassing ,en een onderwerp dat uiterst serieus genomen moet worden. Mensen met evmb
zijn gemakkelijke slachtoffers wanneer het gaat om ongewenste intimiteiten of misbruik. Zij
kunnen zich slecht verweren, kunnen niet verwoorden of goed aangeven dat zij iets niet
willen. Omdat de communicatie moeizaam verloopt en in de praktijk grote problemen
oplevert kunnen zij niet vertellen wat hen is overkomen,waardoor misbruik niet wordt
opgemerkt en zelfs ongestoord door kan gaan. Binnen de instelling is de procedure “Preventie
van en omgaan met seksueel misbruik van een cliënt”ontwikkelt. Deze procedure geeft aan
hoe er moet worden gehandeld bij het vermoeden of signaleren van misbruik van een
cliënt. 1 Het is belangrijk dat begeleiders deze procedure kennen. De cijfers liegen er niet om
.Volgens ( Berlo 1995, in Bosch 1995) is er afgelopen 2 jaar naar aanleiding van een
onderzoek door het Nederlands Instituut voor Sociaal Seksuologisch Onderzoek (NISSO),bij
1100 mensen met een verstandelijke beperking misbruik aan het licht gekomen, dit zijn de
cliënten waarbij dit daadwerkelijk is geconstateerd. Bij nog eens 1200 cliënten is er het
vermoeden. Opvallend is daarbij dat het gaat om mensen met een lichte of matige beperking,
de vraag hierbij is of misbruik bij mensen met een (zeer) ernstige verstandelijke beperking
niet voorkomt of gewoon niet wordt ontdekt (Bosch 1995).
1 Zie bijlage 6 Preventie van en omgaan met seksueel misbruik van een client.