Seksualiteit bij mensen met ernstige verstandelijke ... - Platform EMG

zichzelf, haalde vreemde capriolen uit waarbij hij zijn hoofd vanuit allerlei mogelijke hoeken
probeerde te bekijken. Deze cliënt werd hierdoor in staat gesteld nieuwe ervaringen op te
doen, zichzelf op een andere manier te ontdekken.
Het opdoen van plezierige lichamelijke ervaringen.
Mensen met evmb hebben over het algemeen vaker last van lichamelijke kwaaltjes en door
de lichamelijke beperking komt het regelmatig voor dat er sprake is van spasme, contracturen
en vergroeiingen. Veel cliënten zijn tactiel over- of ondergevoelig. Dit zorgt er mogelijk voor
dat bij sommige cliënten dagelijkse handelingen zoals transfers, aankleden, baden etc…
pijnlijk zijn of onplezierig. Eet-of drinkmomenten kunnen ook zeer onprettig zijn wanneer een
cliënt zich steeds verslikt. Wanneer er sprake is van deze oncomfortabele en mogelijk
pijnlijke ontmoetingen tussen de cliënt en de begeleiders bestaat de kans dat een cliënt
afwerend wordt in lichamelijk contact , of zich afsluit van het lichaam. Er treedt als gevolg
van angst of een stressreactie juist nog meer spasme op of stijfheid tijdens deze momenten
waardoor de toch al pijnlijke handelingen ,zoals aankleden ,nog moeilijker en pijnlijker
worden. Door ook aandacht te schenken aan prettige/plezierige lichamelijke ervaringen
ervaart de cliënt dat lichamelijk contact ook plezierig, lekker of ontspannend kan
zijn.Begeleiders moeten op zoek gaan naar ervaringen die de cliënt als prettig ervaart.Dit kan
per cliënt sterk van elkaar verschillen .
Mogelijkheid krijgen tot het ervaren van contact met anderen.
Mensen met evmb zijn gezien hun ontwikkelingsfase sterk op zichzelf en vertrouwde
personen gericht. Dit betekent niet dat geen betekenisvol contact kan plaatsvinden, hoe basaal
dit contact ook is. Gezien hun meervoudige beperkingen zijn zij vaak niet zelf in staat in
contact te komen met die ander.Zij kunnen meestal niet naar de ander toelopen, hebben daar
hulp bij nodig en het is een kwestie van uitproberen, soms niet eenvoudiger dan twee cliënten
dicht bij elkaar te zetten en te observeren welk effect dit heeft. De ene cliënt heeft hier
misschien geen behoefte aan terwijl een andere cliënt juist wel een positieve ervaring opdoet.
Door begeleiders voor te lichten kan het belang van het contact met anderen onder de
aandacht worden gebracht, men kan dingen gaan uitproberen. Het ervaren van contact met
anderen draagt bij aan een betekenisvol leven, het opdoen van nieuwe /andere ervaringen.
Uitbreiding van activiteiten.
Mensen met evmb brengen een groot gedeelte van hun leven wachtend door, wachten op de
koffie, wachten tot de lunch. In de praktijk hebben begeleiders vaak te weinig tijd om veel
individuele aandacht aan een cliënt te schenken, dit vaak tot grote frustratie van de
begeleiders.Vaak wordt dan goedbedoeld de radio of tv aangezet, meestal hard,opdat iedereen
het goed kan horen, een activiteit waar niet iedereen als vanzelfsprekend van zal genieten.
Door zicht te hebben op activiteiten die goed aansluiten bij de belevingswereld van de cliënt
en dingen uit te proberen en dit bij begeleiders onder de aandacht te brengen, is het mogelijk
dat activiteiten worden ontdekt die een cliënt ook alleen zonder al teveel hulp van een
begeleider kan ervaren .Denk hierbij aan snoezelen, liggen op een trilmat, met de handen in
zand of modder spelen, op en neer wiegen in een hangmat,maar ook interactie tussen twee
cliënten wanneer zij bij elkaar worden gezet, kijken naar jezelf kijken in een spiegel. Bij het
woord activiteiten wordt vaak gedacht aan allerlei ingewikkelde dingen, een cliënt zou zeker
over vaardigheden moeten kunnen beschikken om een activiteit te ondernemen of te ervaren.
Niets is minder waar, juist kleine activiteiten die iemand misschien alleen maar eventjes alert
maken of iemands interesse trekken zijn al zinvol, doorbreken de sleur van de dag. In de
praktijk heeft de cliënt alleen tijdens verzorgingsmomenten (baden, eten) individueel
lichamelijk contact met de belangrijke ander. Zoals boven omschreven kunnen deze